Home Blog Page 2291

ირაკლი ღარიბაშვილი ვიქტორ ორბანს შეხვდა

საქართველოს პრემიერ-მინისტრი ირაკლი ღარიბაშვილი უნგრეთის პრემიერ-მინისტრს, ვიქტორ ორბანს შეხვდა. შეხვედრაზე საუბარი შეეხო ორ ქვეყანას შორის არსებულ ურთიერთობებსა და სამომავლო თანამშრომლობის პერსპექტივებს როგორც ორმხრივ, ისე მრავალმხრივ ფორმატებში.

ასევე, შეხვედრაზე საუბარი შეეხო კონსერვატიული პოლიტიკური მოქმედების ყოველწლიური კონფერენციის ჩატარების მნიშვნელობას.

ხაზი გაესვა კონფერენციაზე გაჟღერებულ გზავნილებს, რომელთა უმრავლესობა არაერთი ქვეყნისთვის საერთო ღირებულებებს წარმოადგენს. განიხილეს საქართველო-უნგრეთს შორის ეკონომიკური თანამშრომლობის გაღრმავების პერსპექტივები ვაჭრობის, ინვესტიციების, ტურიზმის, სოფლის მეურნეობის სფეროებში.

საქართველოს პრემიერ-მინისტრის თქმით, საქართველო უნგრეთთან ეკონომიკური თანამშრომლობის შემდგომი გაძლიერებისთვის არსებული პოტენციალის სრულად რეალიზების მიზნის ერთგული რჩება. შეხვედრაზე განიხილეს საქართველოს ევროკავშირში ინტეგრაციის პერსპექტივა. აღინიშნა საქართველოსთვის კანდიდატის სტატუსის მინიჭებასთან დაკავშირებით უნგრეთის მხარდამჭერი განცხადებების მნიშვნელობა.

ირაკლი ღარიბაშვილის თქმით, რეკომენდაციების დიდი ნაწილი შესრულებულია და მიღწეული პროგრესის გათვალისწინებით, საქართველო კანდიდატის სტატუსს იმსახურებს, რომელსაც ქვეყანა წლის ბოლოსათვის ელოდება.

შეხვედრის შემდეგ, პრემიერ-მინისტრ ირაკლი ღარიბაშვილისა და საქართველოს დელეგაციის პატივსაცემად, უნგრეთის პრემიერ-მინისტრის, ვიქტორ ორბანის სახელით, სამუშაო სადილი გაიმართა.

“უნდა გვჯეროდეს, რომ ევროპას და მის ნაწილს – საქართველოს, მომავლის პერსპექტივაში თვითმყოფადობის მყარი გარანტი ექნება”

„ხალხის ძალის“ ერთ-ერთი ლიდერი დიმიტრი ხუნდაძე უნგრეთში გამართულ „კონსერვატიული პოლიტიკური მოქმედების კონფერენციას“, რომელსაც პრემიერი ირაკლი ღარიბაშვილი დაესწრო, სოციალურ ქსელში ეხმაურება.

როგორც დიმიტრი ხუნდაძე წერს, სწორედ ევროპული კონსერვატიზმი არის საუკეთესო პოლიტიკური იდეოლოგია საქართველოსთვის, რათა ქვეყანამ შეინარჩუნოს წარსული, ამავდროულად, კი განვითარდეს, როგორც ევროპული სახელმწიფო.

„ევროპული კონსერვატიზმი საუკეთესო პოლიტიკური იდეოლოგიაა საქართველოსთვის, რათა შევინარჩუნოთ ტრადიციები და განვავითაროთ ჩვენი ქვეყანა, როგორც ევროპული სახელმწიფო.

დღეს, უნგრეთში გამართული „კონსერვატიული პოლიტიკური მოქმედების კონფერენცია“ უმნიშვნელოვანესი ღონისძიება იყო არა მხოლოდ ევროპისთვის, არამედ, მთელი მსოფლიოსთვის. ახალ პოლიტიკურ წესრიგში უმთავრესი პრინციპი სწორედ კონსერვატიზმი და ეროვნული ფასეულობების დაცვა უნდა იყოს, რომელიც ასე გათელა და გაანადგურა დღეს გამეფებულმა ულტრალიბერალიზმმა.

როგორც საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა აღნიშნა, ახალ რეალობაში ახალი, სამართლიანი წესრიგი უნდა დამყარდეს, რომელიც დაფუძნებული იქნება ტრადიციულ ფასეულობებსა და უნივერსალურ ღირებულებებზე. ევროპის უძველესი ერების ხიბლიც სწორედ ეს არის და არა ის თავსმოხვეული ლიბერალიზმი, რომელიც თითქოსდა ევროპული ღირებულებებია.

ადამიანის უფლებების დაცვა და სიტყვის თავისუფლება სულ სხვაა, რომელიც ნამდვილად არის დასავლეთის მონაპოვარი, მაგრამ ეს თანხვედრაში უნდა იყოს ერი-სახელმწიფოების პოლიტიკურ მრწამსთან. ლიბერალიზმმა არ უნდა შეურაცხყოს ჩვენი რელიგია, ადათ-წესები და ტრადიციები, ფეხქვეშ არ უნდა გათელოს ჩვენი ფასეულობები, ახალგაზრდობა არ უნდა გარყვნას ყალბი ღირებულებებით.

სწორედ ევროპული კონსერვატიზმი არის საუკეთესო პოლიტიკური იდეოლოგია საქართველოსთვის, რათა შევინარჩუნოთ წარსული და განვავითაროთ ჩვენი ქვეყანა, როგორც ევროპული სახელმწიფო. მხოლოდ ეს უნდა იყოს ჩვენს ახალგაზრდებთან საუბრის თემა, რომლებიც გადაიბარებენ ქვეყნის მართვის სადავეებს მომავალში.

უნდა გვჯეროდეს, რომ მრავალსაუკუნოვან ევროპას და მის ნაწილს – საქართველოს, მომავლის პერსპექტივაში თვითმყოფადობისა და ეროვნული იდენტობის შენარჩუნების მყარი გარანტი ექნება. ეს არის ჩვენი პოლიტიკური ნებაც და მოქალაქეობრივი ვალდებულებაც“, – წერს დიმიტრი ხუნდაძე.

“ზოგიერთი უცხოელი კოლეგა ზედმეტად ერევა ქართულ პოლიტიკაში”

ჩვენი ზოგიერთი უცხოელი კოლეგა ზედმეტად ერევა ქართულ პოლიტიკაში და ზედმეტად სუბიექტურია. როგორც ჩანს, მათ კონკრეტული ინტერესები აქვთ, – ამის შესახებ ფრაქცია „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარე მამუკა მდინარაძემ ევროპარლამენტარ ვიოლა ფონ კრამონთან დაკავშირებით დასმული კითხვის საპასუხოდ განაცხადა.

კერძოდ, მდინარაძეს კითხვით მიმართეს, როგორ შეაფასებდა კახა კალაძის განცხადებას, რომლის მიხედვითაც, არ გამორიცხავს, ვიოლა ფონ კრამონი „მოლოტოვის კოქტეილით“ იხილონ დედაქალაქში.

„კახა კალაძის ალეგორია ემსახურება იმას, რომ საზოგადოებამ კარგად დაინახოს, რაზე არიან წასულები ადამიანები, რომლებსაც ერთი შეხედვით, საქართველოში არაფერი ესაქმებოდათ, მაგრამ ქართულ პოლიტიკაში ისე არიან ჩარეული, შეიძლება, მართლა მაჟორიტარებად მოიაზრებენ თავს. 2024 წელს საპარლამენტო არჩევნები პროპორციულია და შესაძლოა, პროპორციული სიით ვიხილოთ, მანამდე კი საქართველოს მოქალაქეობის მიღებას შეეცადოს და გადმოეწეროს. შეიძლება, მოხვდეს „ნაცმოძრაობის“ პროპორციულ სიაში, რომელიმე მის კლასტერში ან მართლაც გამოვარდეს და პოლიციელებს „მოლოტოვის კოქტეილი“ ესროლოს, ცეცხლი წაუკიდოს და რადიკალური ოპოზიცია ვიოლა ფონ კრამონის დასაცავად გამოვიდეს. ეს ყველაფერი ხუმრობით, მაგრამ ჩვენი ზოგიერთი უცხოელი კოლეგა ზედმეტად ერევა ქართულ პოლიტიკაში და ზედმეტად სუბიექტურია. როგორც ჩანს, კონკრეტული ინტერესები აქვთ და ეს ინტერესები მათ საერთო გეგმაში კარგად ზის, რაც ქაოსში ჩართვას, ხელისუფლების ცვლილებას, მეორე ფრონტის გახსნას გულისხმობს“, – განაცხადა მამუკა მდინარაძემ.

“პარტიას მოუწოდო პოლიტიკური პროცესების შეწყვეტისკენ, ცოტა უცნაურია” – ხაბეიშვილი მელიას პასუხობს

„ნაციონალური მოძრაობა“ აღარ იმართება კაბინეტიდან, ვეღარ იმართება. ადგილებზე პარტიის ხელმძღვანელების ბედს გადაწყვეტენ ამომრჩევლები. შესაბამისად, ეს პროცესი დამთავრდება 20 მაისამდე და პარტია გამოვა კიდევ უფრო გაძლიერებული, – ამის შესახებ „ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის“ თავმჯდომარემ ლევან ხაბეიშვილმა განაცხადა, რითაც პარტიის რეგიონულ ორგანიზაციებში თავმჯდომარეების არჩევნების თაობაზე ნიკა მელიას განცხადებას გამოეხმაურა.

ხაბეიშვილის თქმით, ეს არჩევნები პარტიას სჭირდება.

„არჩევნები ჩანიშნულია, არჩევნები სჭირდება პარტიას. პარტია უნდა იყოს ძლიერი ინფრასტრუქტურულად და კონკრეტული მანდატები უნდა ჰქონდეს ადგილზე ხალხისგან. „ნაციონალური მოძრაობა“ აღარ იმართება კაბინეტიდან, ვეღარ იმართება [მომავალშიც] და ყველამ კარგად უნდა იცოდეს, რომ ადგილებზე პარტიის ხელმძღვანელების ბედს გადაწყვეტენ ამომრჩევლები. შესაბამისად, ეს პროცესი დამთავრდება 20 მაისამდე და პარტია გამოვა კიდევ უფრო გაძლიერებული. პოლიტიკური პარტია პოლიტიკურ პროცესებს ვერ შეწყვეტს, ეს წარმოუდგენელი რამეა. ჩვენ პოლიტიკური პარტია ვართ და პოლიტიკურ პარტიას მოუწოდო პოლიტიკური პროცესების შეწყვეტისკენ, ცოტა უცნაურია. თქვენ, ჟურნალისტები 19 აპრილს იყავით, სადაც დავაანონსე არჩევნების გამოცხადების შესახებ და ორი კვირა გავიდა მას შემდეგ. ამიტომ, არათუ კონკრეტულ ადამიანებთან, საზოგადოებასთან მქონდა [საუბარი], საზოგადოება ჩავაყენეთ საქმის კურსში და ცხადია, ამ ორი კვირის განმავლობაში, აბსოლუტურად ყველა დონეზე იყო კონსულტაციები, მათ შორის პარტიის ყველა მოქმედ თავმჯდომარესთან, რომელიც მოვალეობას ასრულებს. შევხვდით, გავიარეთ კონკრეტული საკითხები და პარტიაში მიღებულ იქნა არჩევნების ჩატარების გადაწყვეტილება, ეს აღარ შეიცვლება. პარტიაში პოლიტიკური პროცესი დასრულდება ძალიან მალე და პარტია იქნება გაძლიერებული“, – განაცხადა ლევან ხაბეიშვილმა.

ცნობისთვის, ნიკა მელიას თქმით, იმ ვითარებაში, როდესაც სააკაშვილთან დაკავშირებით ევროპული სასამართლოს გადაწყვეტილებამდე რამდენიმე კვირა დარჩა, „აუცილებელია, პარტიაში არ იქნას დაშვებული არანაირი პოლიტიკური პროცესი, რომელიც ხელს შეუწყობს დაპირისპირების, დეზინტეგრაციის და გაუცხოების გაღრმავებას“.

„ჩვენი უმთავრესი ამოცანაა, შეწყდეს ყოველგვარ შიდაპარტიულ საკითხზე, მათ შორის პარტიულ არჩევნებზე საუბარი, რადგან დაუშვებლად მიგვაჩნია შესაძლო შიდა დაპირისპირებებისა და თავდასხმების ახალი კერების გაჩენა“, – განაცხადა მელიამ.

უცხოური ვალუტის ოფიციალური კურსი 5 მაისისთვის

საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ გამოქვეყნებული მონაცემების თანახმად, 5 მაისისთვის ერთი ამერიკული დოლარი 2.4858 ლარი ეღირება, ევრო – 2.7488 ლარი, ხოლო ბრიტანული გირვანქა სტერლინგი – 3.1244 ლარი.

დღეს კი, ოფიციალური კურსით, ერთი ამერიკული დოლარი 2.4887 ლარი ღირდა, ევრო – 2.7463 ლარი, ხოლო ფუნტი – 3.1139 ლარი.

დღევანდელი ვაჭრობის შედეგად მიღებული კურსი ხვალ, 5 მაისს ამოქმედდება.

„ევროპის შემდეგი კრიზისი: წყლის დეფიციტი“ – Politico

ამერიკული გაზეთის Politico-ს ევროპულ ვერსიაში (ოფისით ბელგიაში) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „ევროპის შემდეგი კრიზისი: წყლის დეფიციტი“ (ავტორები – ზია ვეისე და ანტონია ციმერმანი).

გთავაზობთ პუბლიკაციას მცირე შემოკლებით:

„ევროპას წინ მძიმე, გვალვიანი ზაფხული ელოდება, რომლის სიმპტომები ახლავე ჩანს: ესპანეთში ყველაზე დიდი წყალსაცავი, რომელიც მილიონობით კატალონიელის წყურვილს უკლავს, დაშრობის პირას დგას. საფრანგეთში, სადაც მდინარეები და ტბები შრება, სოფლების მოსახლეობას ერთმანეთთან კონფლიქტები მოსდით, ხოლო იტალიის ყველაზე დიდი მდინარე პო უკვე ისეთი მცირეწყლიანი გახდა, როგორც ეს შარშანდელი ზაფხულის დროს, ივნისში იყო. რა იქნება ერთი თვის შემდეგ, როცა წელიწადის ყველაზე ცხელი დრო დადგება, მიაღწევს პოს წყალი შესართავამდე, ადრიატიკის ზღვამდე?

აპრილის ბოლო რიცხვების მდგომარეობით, ევროპის კონტინენტის ორი მეოთხედ ტერიტორიაზე მოსალოდნელი გვალვის სიმპტომები უკვე გაჩნდა, ამიტომ ბევრი სახელმწიფო შარშანდელი მშრალი ზაფხულის გამეორებას ელოდება, თუმცა ბევრად უფრო ნეგატიური შედეგებით.

კოსმოსური თანამგზავრების მეშვეობით 2018 წლიდან გადაღებული ფოტოსურათების შედარებისას კარგად ჩანს, რომ ევროპა გვალვით ძალიან ზარალდება. სტაბილურად მაღალი ტემპერატურა, ნალექების პერიოდშიც კი, როცა წვიმა და თოვლი უნდა მოდიოდეს, მიწას სინოტივის გარეშე ტოვებს და სასმელი თუ სარწყავი წყლის რესურსები სულ უფრო მცირდება.

„ხუთი ან ექვსი წლის წინათ მე შემეძლო მეთქვა, რომ ევროპაში საკმარისი რაოდენობით წყალი გვაქვს“, – ამბობს ტორსტენ მეიერ-გიური, თანამგზავრული კვლევების ავტორი, – ახლა კი დავწმუნდი, რომ წინ დიდი პრობლემები გველოდება“.

ექსპერტების თქმით, თბილმა ზამთარმა ევროპა უგაზობას და სიცივეს გადაარჩინა, მაგრამ სამაგიეროდ, თოვლისა და წვიმის გარეშე დარჩენილ გარემოში წყალი შემცირდა. ახლა გაზაფხულზე, წვიმებიც რომ მოვიდეს, გამომშრალ მიწას საკმარისად მაინც ვერ დაატენიანებს.

მთავრობები გამოსავალს ეძებენ. როგორც ესპანეთის პრემიერ-მინისტრმა პედრო სანჩესმა განაცხადა, „გვალვა ქვეყნის საშინაო პოლიტიკაში უახლოესი წლების განმავლობაში ერთ-ერთი ცენტრალური საკითხი იქნება“.

ზამთრის გვალვა

2022 წლის ზაფხულის ისტორიულმა გვალვამ ევროპის მიწისზედა და მიწისქვეშა რეზერვუარები თითქმის დაცალა. ზამთარს შვება უნდა მოეტანა, მაგრამ კონტინენტის ბევრ ადგილზე არც წვიმა მოსულა და არც თოვლი.
საფრანგეთმა, სადაც წვიმა იანვარ-თებერვალში ზედიზედ 30 დღის განმავლობაში არ მოსულა, უკანასკნელი 60 წლის განმავლობაში ყველზე მშრალი ზამტარი გადაიტანა.

იტალიის კლიმატური კვლევითი ფონდის მონაცემებით, აპრილის შუა რიცხვებისათვის ატმოსფერულმა ნალექების დეფიციტმა 64%-ს მიაღწია. ქვეყნის მთავარ მდინარეში – პოში წყლის დონემ კატასტროფულად დაიკლო. გარდას ტბაში კი ამჟამად წყალი იმის ნახევარია, რაც უნდა იყოს. არადა, წინა წლებში ტბას რაიმე მსგავსი პრობლემა არასდროს არ ჰქონია.

ესპანეთში ზეთისხილის მოსავალი საფრთხის ქვეშაა. კატალონიაში საუს ცნობილ წყალსაცავში ზედმეტი თევზის ჭერა დაიწყეს: წყალმა იმდენად დაიკლო, რომ თევზებს ჟანგბადი აღარ ჰყოფნით და იღუპებიან. არადა ასეთი რამ, რაც წყალსაცავი არსებობს (1960-იანი წლებიდან) არასოდეს მომხდარა, თანაც გაზაფხულზე, როცა წინა წლებში ხშირი წვიმები მოდიოდა. დღეისათვის საუ მხოლოდ 27%-ითაა შევსებული, წინ კი, როგორც მეტეოროლოგები ამბობენ, გვალვიანი ზაფხული უნდა იყოს.

როგორც ესპანეთის ეკოლოგიის მინისტრმა ტერეზა რიბერამ განაცხადა, თუ ასე გაგრძელდება, ათი წლის შემდეგ ესპანეთში, საფრანგეთის მსგავსად, მტკნარი წყლის 40%-იანი დეფიციტი იქნება.

„ზამთრის ნალექებს ხმელთაშუაზღვისპირეთის ქვეყნებისთვის უდიდესი, გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვთ“, – აღნიშნავს ფრედ ჰატერმანი, პოტსდამში არსებული კლიმატოლოგიის ინსტიტუტის ჰიდროლოგი. მისი თქმით, თუ გავითვალისწინებთ ზამთრის მცირე ნალექებს და ალპებში თოვლის თხელ საფარველს, იტალიაში და რეგიონის სხვა ქვეყნებში მძიმე გვალვა იქნება“.

ევროპა რომ გვალვის „მოჯადოებული წრიდან“ ამოვარდეს და მიწისქვეშა წყლების დეფიციტი შეივსოს, თითქმის ათი წლის განმავლობაში ნალექები ნორმალური დოზით უნდა მოდიოდეს.

კლიმატის ცვლილების როლი

რასაკვირველია, ათი წლის განმავლობაში ამინდის პროგნოზირება შეუძლებელია. დღეს კლიმატი ძალიან სწრაფად იცვლება… თუმცა გერმანელები მაინც შეეცადნენ და სრულიად სამწუხარო შედეგები მიიღეს – 2033 წლამდე ქვეყანაში წყლის რეზერვები ყოველწლიურად შემცირდება.

გვალვა რთული კლიმატური მოვლენაა და დამოკიდებულია როგორც ატმოსფერულ ნალექებზე, ასევე ადამიანის მოქმედებაზე – წყლის რესურსების სწორ მოხმარება-განაწილებაზე და ეკოლოგიურ ფაქტორებზე.

ფრედ ჰატერმანის თქმით, გლობალური დათბობის პირობებში ევროპა დღევანდელთან შედარებით უფრო მშრალ რეგიონად გადაიქცევა სამი მიზეზის გამო:

პირველი – რაც უფრო მატულობს ტემპერატურა, მით უფრო მეტი წყალი ორთქლდება. ევროპის მჭიდრო მოსახლეობის გათვალისწინებით, წყლის ხარჯი ყოველწლიურად იზრდება და თუ ამას ტემპერატურის მატებით დახარჯულის მოცულობაც დაემატება, წყლის დეფიციტი აუცილებლად იქნება. საჭიროა მოვიდეს ნალექების მზარდი რაოდენობა, მაგრამ გლობალური დათბობის ტემპები ამას ხელს შეუშლის.

მეორე – კლიმატის გლობალური ცვლილება ევროპის ატმოსფეროზე ანომალურ ზემოქმედებას ახდენს. არ არის გამორიცხული, რომ ანომალური ატმოსფერული წნევის გამო ჰაერის ცხელი მასა ევროპის თავზე დიდი ხნით გაჩერდეს და ისეთი ძლიერი გვალვა გამოიწვიოს, როგორც ეს გასულ წელს იყო. ან შესაძლოა ცივი ჰაერის „გაბატონებას“ ასევე ანომალური წვიმები მოჰყვეს, როგორიც გერმანიაში იყო 2021 წელს.

მესამე – ევროპის მყინვარები და თოვლის საფარველი ტემპერატურის მატების გამო სწრაფად დნება და ამით მსხვილ მდინარეებს – დუნაის, რეინს, რონას, ლუარას, პოს და სხვებს სამომავლოდ წყალი აუცილებლად დააკლდებათ.

ახლო პერსპექტივაში, ანუ ამ ზაფხულს ყველაზე მოწყვლად ქვეყნებად ითვლებიან ესპანეთი, პორტუგალია, საფრანგეთი და იტალია, თუმცა არის ნიშნები, რომ გვალვა იქნება პოლონეთშიც, რუმინეთშიც, ბულგარეთში და საბერძნეთში.

ფრედ ჰატერმანის თქმით, გერმანიის სხვადასხვა მხარეებში, მაგალითად, ბრანდენბურგში ბოლო თვეებში წვიმა კი იყო, მაგრამ შარშანდელი ძლიერი გვალვის გამო შემცირებული მიწისქვეშა გრუნტის წყლების მოცულობა ჯეროვნად მაინც ვერ შეივსო. „სიტუაცია უფრო გაუარესდება“, – ამბობს ჰიდროლოგი.

ომი წყლისათვის

უკრაინის დახმარებით გართული ევროპა სასიკვდილო საფრთხეს ძალიან დაყოვნებით აცნობიერებს. მართალია, მთავრობები იღებენ დადგენილებებს წყლის ხარჯვის შემცირების თაობაზე (ემანუელ მაკრონის განკარგულებით, მოხდება 10%-იანი შემცირება), სურთ გააუმჯობესონ წყლის რეზერვებისა და რესურსების მართვა, მიმდინარეობს გარკვეული პროექტების შემუშავება და მათი რეალიზება (გერმანიამ 78-პუნქტიანი გეგმა მიიღო), მაგრამ… ეს არასაკმარისია.

წყლის დეფიციტი ევროპაში სულ მალე პოლიტიკურ პრობლემად გადაიქცევა: ჯერ ერთი, რომ ქვეყნების შიგნით მუნიციპალიტეტები ერთმანეთს ედავებიან წყლის განაწილებაში, ფერმერები შეტაკებებსაც კი არ ერიდებიან. ადგილობრივად მომხდარი კონფლიქტები თავის გამოძახილს პოვებს ცენტრებში – დავაში ებმებიან პოლიტიკური პარტიები, პოლიტიკოსები… ევროპის მდინარეები წყალმარჩხები ხდებიან – მცირდება მათი სატრანსპორტო მნიშვნელობა, რაც კრიზისებს იწვევს. დავის ობიექტი ხშირად ხდება მდინარე დუნაის – ევროპის ყველაზე დიდი მდინარის წყლის გამოყენების საკითხი, რომლითაც ცხრა სახელმწიფო სარგებლობს…

„სულ მალე მოსახლეობა წყლის დეფიციტს უფრო მტკივნეულად იგრძნობს… ბრძოლა წყლისათვის უკვე მიმდინარეობს და სულ უფრო გამწვავდება“, – ამბობს ფრედ ჰატერმანი.

წყარო

“ამერიკა გაგებით ეკიდება ჩინეთის როლს უკრაინაში ომის დარეგულირებასთან დაკავშირებით”

აშშ-ის გაზეთ „ვაშინგტონ პოსტში“ (The Washington Posts) გამოქვეყნებულია გავლენიანი პოლიტიკური მიმომხილველის დევიდ იგნატიუსის სტატია სათაურით „ამერიკა გაგებით ეკიდება ჩინეთის როლს უკრაინაში ომის დარეგულირებასთან დაკავშირებით“, რომელშიც ავტორი ამერიკელი დიპლომატების თვალსაზრისს გადმოსცემს მოსკოვ-კიევის ომში პეკინის შუამავლობის როლის თაობაზე.

გთავაზობთ პუბლიკაციის შინაარსს:

ჯო ბაიდენის ადმინისტრაცია, როგორც ჩანს, იმის აწონ-დაწონას ახდენს, რამდენად ღირს ჩინეთთან თანამშრომლობა უკრაინის ომის მოლაპარაკებით დარეგულირების ძიებაში მას შემდეგ, რაც, ამერიკელი ოფიციალური პირების პროგნოზით, უკრაინის არმია დაგეგმილ კონტრშეტევას წარმატებით განახორციელებს და მნიშვნელოვან პოზიტიურ შედეგებს მიაღწევს.

აშშ-ის სახელმწიფო მდივანმა ენტონი ბლინკენმა „ვაშინგტონ პოსტისათვის“ მიცემულ ინტერვიუში, პრესის თავისუფლების დღესთან დაკავშირებით, ღიად ისაუბრა ადმინისტრაციის ხედვაზე პეკინის როლთან მიმართებით ომის შეწყვეტის პრობლემის მოგვარებაში. მისი კომენტარები გარკვეულწილად ეხმიანება ამერიკელი მაღალჩინოსნების მიერ კულუარებში გაკეთებულ კერძო გამონათქვამებს, რომლებიც დასაშვებად მიიჩნევენ ჩინეთის საშუამავლო როლით სარგებლობას.

„მშვიდობის დამყარების ამერიკული გზა“ ასე გამოიყურება: თავდაპირველად უკრაინა კონტრშეტევით უკან იბრუნებს თავისი ტერიტორიის მაქსიმუმს (ენტონი ბლინკენის თქმით, „იგი გრძნობს და დარწმუნებულია, რომ უკრაინა თავისი ტერიტორიების დაბრუნებას შეძლებს“, თუმცა ნათქვამიდან არ ჩანს, აქვს თუ არა მხედველობაში მას ოკუპირებული მიწების სრულად დაბრუნება). ამის შემდეგ უკრაინა რუსეთს მოლაპარაკების დაწყებას სთავაზობს, მაგრამ ძალის პოზიციით. მომდევნო ეტაპი – მოლაპარაკების პროცესში ჩაერთვებიან შუამავალი ქვეყნები, რომლებსაც რუსეთზე გავლენა აქვთ, მათ შორის ჩინეთიც.

როცა მე ენტონი ბლინკენს ჩინეთთან ერთობლივ მუშაობაზე ვკითხე სავარაუდო სტაბილური შედეგის მიღწევასთან დაკავშირებით, მან გასაკვირი გულახდილობით მიპასუხა: „პრინციპში, არაფერი ცუდი არ არის იმაში, რომ არსებობს ქვეყანა, ჩინეთი იქნება ეს თუ სხვა, რომელსაც მნიშვნელოვანი გავლენა ექნება სამართლიანი და მტკიცე მშვიდობის მისაღწევად… ჩვენ ამას მივესალმებით და სრულიად შესაძლებელია, რომ ჩინეთი პოზიტიურ როლს შეასრულებს, რაც ძალიან სასარგებლო იქნება“.

როგორც ენტონი ბლინკენმა თქვა, ჩინეთის მიერ წარმოდგენილ 12-პუნქტიან გეგმაში გარკვეული პოზიტიური მომენტები მართლაც არის: პეკინის წინადადებები მოიცავს „ყველა სახელმწიფოს სუვერენიტეტის, დამოუკიდებლობისა და ტერიტორიული მთლიანობისადმი პატივისცემას“ და, შესაბამისად, მასში ნაგულისხმევია უკრაინიდან რუსეთის ჯარების გაყვანა. გარდა ამისა, „ომში გამოყენებული არ უნდა იქნეს ბირთვული იარაღი და მთელი ძალისხმევა უნდა მოხმარდეს სიტუაციის დეესკალაციას ცეცხლის შეწყვეტისა და მშვიდობის დამყარების მიზნით“.

უკრაინას სურს, რომ ჩინეთმა რუსეთთან ომში საშუამავლო როლი შეასრულოს. გასულ კვირას ვოლოდიმირ ზელენსკი სი ძინპინს ტელეფონით ესაუბრა, მოგვიანებით კიუკრაინის ლიდერმა თქვა, რომ მათ იმსჯელეს „სამართლიან და მტკიცე მშვიდობაზე“ უკრაინის მხრიდან რაიმე ტერიტორიული დათმობის გარეშე. საუბრის ანგარიშის ჩინურ ვერსიაში ხაზგასმულია, რომ „ყველა მხარემ უნდა ისარგებლოს ყოველი შესაძლებლობით, რომელიც ხელს შეუწყობს კრიზისის პოლიტიკურ გადაწყვეტას“.

ენტონი ბლინკენის თქმით, სი ძინპინისა და ვოლოდიმირ ზელენსკის სატელეფონო საუბარი „პოზიტიურ მომენტს წარმოადგენს – იმიტომ, რომ სასიცოცხლოდ აუცილებელია პეკინმა და სხვა ქვეყნებმა, რომლებიც მშვიდობის დამყარებას ესწრაფვიან, მოუსმინონ არა მარტო აგრესორს, არამედ მის მსხვერპლსაც“.

როგორც ჯო ბაიდენის ადმინისტრაციის რამდენიმე ჩინოვნიკმა მითხრა, რუსეთი ჩინეთის ამგვარი საშუამავლო როლით უკმაყოფილოა. მაგრამ მოსკოვისათვის, რომელიც ძალიან არის პეკინზე დამოკიდებული ეკონომიკური და სამხედრო თვალსაზრისით, იოლი არ არის წინააღმდეგობა გაუწიოს ჩინეთის სურვილს. სწორედ ეს არის ის ერთ-ერთი მიზეზი, რომლის გამოც ჯო ბაიდენის ადმინისტრაციის ჩინოვნიკები დაინტრიგებულნი არიან ჩინეთის სამშვიდობო ძალისხმევით: მათი ვარაუდებით, თუ ჩინეთი წარმატებას მიაღწევს, შემდგომში, სამომავლოდ რუსეთს შესაძლებლობა აღარ ექნება ომი ისევ დაიწყოს. „ასეთ სიტუაციაში სტაბილურობის დაცვის ერთადერთი გარანტის როლის შესრულება ისევ ჩინეთს თუ შეუძლია“, – მითხრა თეთრი სახლის ერთ-ერთმა თანამშრომელმა.

ჯო ბაიდენის ადმინისტრაციის წარმომადგენლები ჯერ კიდევ მსჯელობენ იმაზე, თუ რამდენად იქნება შეთავსებული ამერიკელების პოლიტიკა ჩინეთის ევროპულ პოლიტიკასთან იმ დროს, როცა ვაშინგტონი თავის ევროპელ მოკავშირეებს პეკინთან მომგებიანი გარიგებების დადებაზე უარის თქმას აიძულებს, მაგრამ როცა თვით ვოლოდიმირ ზელენსკიც კი, რომელიც ამერიკულ და ევროპულ სამხედრო-ფინანსურ დახმარებაზეა დამოკიდებული, სი ძინპინთან კონტაქტებს მიესალმება, მაშინ შუამავლობიდან ჩინეთის გამორიცხვა არარეალური იქნება.

ყველაზე უკეთესი სტრატეგია, რომლისკენაც, როგორც ჩანს, აშშ-ის ადმინისტრაცია იხრება, გამოიხატება იმაში, რომ აღიარებული იქნას პეკინის როლი, მაგრამ იმავდროულად ვაშინგტონმა დაჟინებით უნდა მოითხოვოს, რომ ჩინეთი მასაც [ამერიკას] პასუხისმგებლობით მოეკიდოს, როგორც ძლიერ სახელმწიფოს. მოკლედ, ჩინეთს უკრაინაში შეუძლია საფუძველი ჩაუყარიოს სამართლიან მშვიდობას.

წყარო

“ჩემთვის გაუგებარია რაში სჭირდება კლინიკის დირექტორს ეს ტყუილები”

„ჩემთვის გაუგებარია რაში სჭირდება კლინიკის დირექტორს [ზურაბ ჩხაიძე] ეს ტყუილები“, – ამის შესახებ ექსპრეზიდენტი მიხეილ სააკაშვილი სოციალურ ქსელში წერს, რითაც ეხმაურება კლინიკა „ვივამედის“ კლინიკური დირექტორის ზურაბ ჩხაიძის განცხადებასსააკაშვილი წერს, რომ მას აუტანელი ტკივილები აქვს.

„ვადასტურებ, რომ გუშინ პალატაში გადაადგილების დროს დავეცი, დავკარგე გონება და თავი დავარტყი რკინის მაგიდას. ჩემთვის გაუგებარია რაში სჭირდება კლინიკის დირექტორს ეს ტყუილები. ჩემს პალატაში იყო ექთანი – ქალბატონი ნინო და პენიტენციური სამსახურის თანამშრომლებიც, რომლებიც მასულიერებდნენ.

სამწუხაროდ, წონასწორობის დაჭერა სულ უფრო მიჭირს. ყველა მხრიდან მიღებენ და ამოიღონ კადრები გუშინ 13-14 საათს შორის, სადაც ყველაფერია დაფიქსირებული. გარდა ამისა, კუნთების ატროფიისა და ბევრი სხვა მიზეზის გამო, მაქვს აუტანელი ტკივილები, რის გამოც გუშინ კლინიკა იძულებული გახდა სასწრაფოდ გამოეძახებინა ტკივილის ცენტრის სპეციალისტი“, – წერს მიხეილ სააკაშვილი.

“დაგვიბრუნეთ კინოთეატრი” – ქუთაისში ხელმოწერების შეგროვება დაიწყო

ქუთაისელები კინოთეატრს ითხოვენ. „კინო საქართველო“, რომელიც ქუთაისელებს თითქმის 20-წლიანი ლოდინის შემდეგ გაუხსნეს, გასული წლის სექტემბრიდან აღარ ფუნქციონირებს. ქალაქი ისევ კინოს გარეშე დარჩა.

კინოთეატრის დახურვიდან რამდენიმე თვეში სოციალურ ქსელში პეტიცია გამოჩნდა, რომლის ავტორიც ადგილობრივი ანტონ სინატაშვილია.

“ძალიან გთხოვთ, იქნებ კინო გახსნათ და ქუთაისელებს საშუალება მოგვცეთ მშობლიურ ქალაქში კინოს ვუყუროთ, მით უმეტეს ახლა როცა საავტორო უფლებები მკაცრად არის დაცული და ბევრს აღარ აქვს წვდომა ონლაინ საიტებზე, სადაც ადრე ფილმებს უყურებდნენ. შესაბამისად, მოთხოვნა ხარისხიან კინოზე ჩვენს ქალაქში უფრო გაიზარდა. აღნიშნულ პირობებში, შესაბამისი დაგეგმვის შემთხვევაში ყველაფერთან ერთად კინოთეატრი შესაძლებელია მოგების წყაროც გახდეს, მთავარია ჩვენებების სწორი დაგეგმვა”, – წერია პეტიციაში.

როგორც ანტონ სინატაშვილი “ჯორჯიან თაიმსთან” საუბარში აცხადებს პეტიციაზე 5 000 ხელმოწერა აქვს მითითებული.

“როდესაც კინოთეატრი გაიხსნა, ფილმები რუსულად გადიოდა. შემდეგ ხალხის მოთხოვნის შესაბამისად დაიწყეს ქართულად გახმოვანება, მაგრამ ძირითადად ანიმაციები და ისეთი ფილმები გადიოდა, უკვე ხელმისაწვდომი იყო ინტერნეტში. ბარათით გადახდა არ ჰქონდათ, საიტზე ბილეთს ვერ იყიდდი, უკმაყოფილებას გამოთქვამდი და იქეთ გეჩხუბებოდნენ. წინა გაზაფხულს, როცა “მარველის” ფილმების გაშვება დაიწყეს, იმდენი ხალხი დადიოდა, ბილეთების აპარატი გაუფუჭდათ და ფურცელზე წერდნენ ადგილის ნომრებს. როცა “ენდ გეიმის” პრემიერა იყო, არ გაუშვეს, “დისნეი” არ გვაძლევს გაშვების უფლებასო.

სექტემბრიდან კინოთეატრი აღარ ფუნქციონირებს და შესაბამისად ფეისბუქ გვერდზეც აღარ არის აქტივობა,”– განაცხადა ჩვენთან საუბარში ანტონ სინატაშვილმა.

ვისაც გსურთ ქალაქში კინოთეატრის დაბრუნება, ხელის მოსაწერად გადადით ბმულზე.

“ახლა მოიგონეს, თურმე, პარლამენტმა უნდა გამოვიძიოთ „ქოლცენტრების საქმე“, რითაც რეალურად ხელი უნდა შევუშალოთ პროცესს”

ახლა მოიგონეს, რომ თურმე, პარლამენტმა, ჩვენ უნდა დავსხდეთ და გამოვიძიოთ „ქოლცენტრების საქმე“, რითაც რეალურად ხელი უნდა შევუშალოთ პროცესს. რა დამატებით ბენეფიტზეა საუბარი?! უფრო კარგად რა უნდა გააკეთო? მეტი იცი? მეტად ჩაჰყვები სიღრმეში, თუ რა? ერთადერთი შეიძლება ხელი შეუშალო, – ამის შესახებ „ქართული ოცნების“ აღმასრულებელმა მდივანმა მამუკა მდინარაძემ ოპოზიციის მიერ ინიცირებულ ქოლცენტრების საქმეზე საგამოძიებო კომისიის შექმნის საკითხზე საუბრისას განაცხადა.

„ბევრი მიზეზი არსებობს იმის, თუ რატომ სურთ მათ „ქოლცენტრების საქმეზე“ საგამოძიებო კომისიის შექმნა. პირველ რიგში, სურთ გადაფარონ ქართველი სამართალდამცველების უდიდესი წარმატება. ამაზე რთულად გამოსაძიებელი საქმე რომელი შეიძლება იყოს, ბევრის დასახელება ალბათ, თითოეულ ჩვენგანს გაგვიჭირდება; ამაზე რთულად დასამტკიცებელი ბრალდება რომელი შეიძლება იყოს, ალბათ, გაგვიჭირდება დასახელება რომელიმე მუხლის; ურთულესი საქმეა, ბევრ ქვეყანაში ამის გამოვლენას ვერც ახერხებენ. იციან, რომ არსებობს ქოლცენტრები, მაგრამ ვერ ახერხებენ. ქართველმა სამართალდამცველებმა ეს შეძლეს ზოგ შემთხვევაში გერმანელ და სხვა ევროპელ ჩვენ მეგობრებთან, ამ ქვეყნების სამართალდამცველებთან ერთად. რიგ შემთხვევაში დამოუკიდებლად და აღმოფხვრეს უამრავი დანაშაული. დროთა განმავლობაში მიდის ინტენსიური მუშაობა ქართველი სამართალდამცველების ამასთან დაკავშირებით და პრაქტიკულად ნულამდეა დაყვანილი და აღარ არსებობს ქოლცენტრები და თუ სადმეა, ამაზე დღესაც გრძელდება მუშაობა. ამას დაემატა კიდევ ჩვენი მეგობარი ქვეყნების სამართალდამცველებთან ერთად მუშაობა და კიდევ დაემატა გახსნილი საქმეები. ამაზე უამრავი ბრიფინგი ჩატარდა, დაიხურა ქოლცენტრები, გამოვლენა და მათი ლიკვიდაცია მოხდა, უამრავი ადამიანი დააკავეს და ამის ფონზე, როდესაც გამოძიება მიმდინარეობს, სადმე კიდევ კუდები ხომ არ არის დარჩენილი და ამის აღმოფხვრა მოხდეს, ახლა მოიგონეს, რომ თურმე, პარლამენტმა, ჩვენ უნდა დავსხდეთ და გამოვიძიოთ, რითაც რეალურად ხელი უნდა შევუშალოთ ამ პროცესს. რა დამატებით ბენეფიტზეა საუბარი?! უფრო კარგად რა უნდა გააკეთო? მეტი იცი? მეტად ჩაჰყვები სიღრმეში, თუ რა? ერთადერთი შეიძლება ხელი შეუშალო. ჩვენ ხომ ვიცით, რომ „ნაცმოძრაობის“ საკმაოდ მსხვილი ფლანგი გამოიკვეთა უკვე. BBC ჯერ სად იყო, როდესაც ქართველი სამართალდამცველები ამ კვალს დაადგნენ. ახლა თუ რაიმე კვალს დადგნენ, გადაჭრან და დაუდონ მასალები, რომ აგერ იქმნება საფრთხე. უამრავი კითხვის ნიშანი ჩნდება და რაც მთავარია, ქოლცენტრების შესახებ კომისია, დარწმუნებით შეიძლება ითქვას, რაიმე ჭეშმარიტების დადგენას არ ემსახურება“, – განაცხადა მდინარაძემ.

ოპოზიცია ქოლცენტრების საქმეზე საგამოძიებო კომისიის შექმნის ინიციატივის კენჭისყრაზე გატანას ცდილობს.

BBC-მ კეზერაშვილის თაღლითური სქემის შესახებ საგამოძიებო ფილმი გაავრცელა. მასში დეტალურადაა ნაჩვენები და მოყოლილი, თუ როგორ მიდის კვალი დავით კეზერაშვილამდე. ფილმში დავით კეზერაშვილი „მისტერ ოფშორად“ არის მოხსენიებული. ამასთან, დასახელებულია კონკრეტული სახელები და გვარები, თუ ვისი მეშვეობით მართავს ე.წ. თაღლითურ სქემას საქართველოს თავდაცვის ყოფილი მინისტრი.

“ომის დროს კრემლის თავზე ამ ოპერაციის განხორციელების მთავარი მიზანია შეარყიოს რუსეთის ელიტებისა თუ მოსახლეობის რწმენა პუტინისადმი”

რაც უკრაინამ ამერიკელებისგან “პატრიოტები” მიიღო, კიევის ცა საკმაოდ კარგადაა დაცული, – ამის შესახებ ექსპერტი ირაკლი მელაშვილი სოციალურ ქსელში წერს.

მისი თქმით, ბოლო დროს, უკრაინის დედაქალაქზე რუსებმა ფრთოსანი რაკეტებით თუ დრონებით რამდენჯერმე მიიტანეს იერიში.

“უკრაინელებმა ყველა მათგანი ჩამოყარეს. მგონი, ამის იმედად გაუშვეს უკრაინელებმა დრონები მოსკოვზე. სამხედრო მნიშვნელობა თითქოს ამ ოპერაციას არ ჰქონდა, მაგრამ ფსიქოლოგიურ-პოლიტიკური კი ჩემი აზრით, განუზომელი. 1812 წელს ნაპოლეონის მიერ მოსკოვის აღების შემდეგ, კრემლს უცხოელები არ დამუქრებიან. თუ სწორად მახსოვს, მეორე მსოფლიო ომის დროს, გერმანელებმაც კი ვერ მოახერხეს კრემლის დაბომბვა. სტალინი, სსრკ-ს უმაღლესი მთავარსარდლობის შტაბი (Ставка Верховного главнокомандования), კრემლიდან, როგორც ყველაზე დაცულ ადგილიდან, გაუსვლელად მუშაობდა. უკრაინელებმა კი მოახერხეს, ერთით კი არა, ორი საფრენი აპარატით გადმოეფრინათ ნახევარი რუსეთი, პუტინის საცხოვრებელი და სამუშაო რეზიდენციის, იმპერიის გულისა და მისი მთავარი სიმბოლოს ტერიტორიაზე უპრობლემოდ შეფრენილიყვნენ . ამით, მგონი, საბოლოოდ დაამსხვრიეს რუსული ჰაერსაწინააღმდეგო სისტემის უძლეველობის მითი და დედაქალაქის მცხოვრებლებსაც დაანახეს, რომ ომი სადღაც შორს კი აღარ არის, არამედ მათ ქალაქშიც მოვიდა, რაც თითქოს წარმოუდგენელი ჩანდა. კრემლის პროპაგანდისტის აფეთქება სანკ პეტერბურგის ცენტრში, მოსკოვის თავზე დრონების გამოჩენა მიუთითებს, რომ რუსეთში დაცულად არავინ არ უნდა იგრძნოს თავი. გახსოვთ, 1988 წელს 20 წლის გერმანელი მათიას რუსტის “მოგზაურობა”, რომელმაც სსრკ-ს ევროპული ნაწილი შეუფერხებლად გადმოიფრინა და თავხედურად დაჯდა წითელ მოედანზე? მაშინ ცივი ომი უკვე დასრულებული იყო, გორბაჩოვს და დასავლეთს თაფლობის პერიოდი ედგათ.

კრემლს არანაირი საფრთხე არ ემუქრებოდა, მაგრამ ამ ინციდენტმა მაინც უდიდესი რეპუტაციული ზიანი მიაყენა სსრკ-ს, მის შეიარაღებულ ძალებს, რამაც თავდაცვის სამინისტროს ხელმძღვანელობის და ბევრი გენერლის გადაყენება გამოიწვია. ახლა ვითარება ბევრად სერიოზულია. ჩემი აზრით, ომის დროს კრემლის თავზე ამ ოპერაციის განხორციელების მთავარი მიზანია შეარყიოს რუსეთის ელიტებისა თუ მოსახლეობის რწმენა პუტინისადმი, დაანახოს რუსებს მისი მმართველობის სრული უმწეობა და უუნარობა. ასეთი ნაბიჯებით უნდა გაღვივდეს საპროტესტო განწყობები რუსეთში, რათა შეიქმნას ისეთი გარემო, რომელიც რუსულ ელიტებს უბიძგებს შედარებით უმტკივნეულოდ შეცვალონ პუტინი. ჩემი აზრით ყველა კარგად ხვდება, რომ “ბუნკერის ბაბუს” მმართველობის პირობებში ამ ომს დასრულება არ უწერია. პუტინთან რაიმე შეთანხმების მიღწევა, რომლითაც საერთაშორისო სამართლის ერთ-ერთი ფუძემდებლური პრინციპი, მისი მეზობელი ქვეყნების ტერიტორიული მთლიანობა იქნება დაცული შეუძლებელი ჩანს. ამიტომ რუსეთში უნდა შეიქმნას სიტუაცია, რომ დიქტატორის შეცვლა შესაძლებელი გახდეს. ამ მიზნის მისაღწევად კი უმნიშვნელოვანესია, თავად რუსებში, მათ ელიტებში გაჩნდეს ფიზიკური საფრთხის, შიშის, დაუცველობის, ჩიხური სიტუაციის განწყობა და აქედან გამოსავლის ძიების მოთხოვნილება. მგონი კრემლზე დრონებით შეტევის ამოცანა, ამ მიზნისკენ გადადგმული ერთი ნაბიჯი იყო,”- წერს ირაკლი მელაშვილი.

თიბისი კაპიტალმა პირველადი მოხმარების პროდუქციით ვაჭრობის – FMCG სექტორის განახლებული კვლევა წარადგინა

თიბისი კაპიტალმა პირველადი მოხმარების პროდუქციით ვაჭრობის (FMCG) სექტორის განახლებული კვლევა წარადგინა. კვლევის მიზანია, კომპანიებს და ინვესტორებს გააცნოს სექტორის მიმდინარე ტენდენციები და განვითარების პოტენციალი.

თიბისი კაპიტალის პუბლიკაციის თანახმად, 2022 წელს FMCG ბაზარი წლიურად 37%-ით გაიზარდა. მომდევნო 3 წლის განმავლობაში კი, ზრდის დასტაბილურებაა მოსალოდნელი.

ზრდის განმაპირობებელი ერთ-ერთი ფაქტორი ნომინალური ხელფასის უფრო მეტად გაზრდაა, ვიდრე სამომხმარებლო ფასების, რამაც ადგილობრივი მოსახლეობის დანახარჯების ზრდას შეუწყო ხელი.

მოსახლეობის მიერ FMCG პროდუქციაზე გაწეული დანახარჯების წილი მთლიან დანახარჯებში ჯერ კიდევ მზარდია, რაც გარკვეულწილად საშუალო კლასის გაძლიერებასთანაა დაკავშირებული.

2022 წელს შინამეურნეობების საშუალო თვიური ხარჯი 2 844 ლარი იყო, საიდანაც 1324 ლარი – FMCG პროდუქციაზე, 1522 ლარი კი სხვა პროდუქტებსა და სერვისებზე მოდიოდა. აღსანიშნავია, რომ შინამეურნეობების თვიური ხარჯი, ჯერ კიდევ 2017 წელს, საშუალოდ 1351 ლარი იყო.

FMCG პროდუქციის ფასები ჯამურ ინფლაციაზე მეტად გაიზარდა, რამაც ასევე შეუწყო ხელი ბაზრის ზრდას. ინფლაციით შესწორებული ბაზრის დინამიკა მიანიშნებს, რომ 2022 წელს ზრდა ძირითადად ძლიერი მოთხოვნით იყო განპირობებული. ინფლაციით შესწორებული FMCG ბაზრის რეალიზაციებმა 2022 წელს 16.7 მილიარდი ლარი შეადგინა.

რაც შეეხება ორგანიზებულ FMCG ბაზარს, მას ჯერ კიდევ აქვს გაფართოების პოტენციალი და ძლიერ ზრდას განაგრძობს. ორგანიზებული FMCG ბაზრის ბრუნვა 2022 წელს, წინა წელთან შედარებით, 37%-ით გაიზარდა და ბაზრის ბრუნვამ 5.9 მილიარდი ლარი შეადგინა. 2023 წელს, ბაზრის ბრუნვა სავარაუდოდ 7.3 მილიარდ ლარს შეადგენს.

რეგიონული FMCG ბაზარი მზარდია და ჯამური ბაზრის 66%-ს შეადგენს, თუმცა, რეგიონში მოსახლეობის დაბალი მსყიდველობითი უნარი გამოწვევად რჩება. 2021 წელს ჯამური FMCG ბაზრის ბრუნვიდან 4.9 მილიარდი ლარი თბილისზე მოდიოდა, 9 მილიარდი ლარი კი – რეგიონებზე, 2022 წელს რეგიონებში ბაზრის ბრუნვამ 12.5 მილიარდი ლარი, თბილისში კი 9 მილიარი ლარი შეადგინა. დედაქალაქი ორგანიზებული ბაზრით საკმაოდ გაჯერებულია, რეგიონები კი მეტწილად აუთვისებელია და ორგანიზებული ბაზრისთვის ზრდის პოტენციალს წარმოადგენს. 2022 წელს ორგანიზებული FMCG ბაზრის ყველაზე დაბალი წილი – 9-9%, გურიასა და სამცხე-ჯავახეთზე მოდიოდა.

მზარდი მოთხოვნა, რეგიონების მეტად ათვისება და საერთაშორისო ტენდენციები მიგვანიშნებს, რომ 2025 წლისთვის ორგანიზებული ბაზრის წილი 40%-ს მიაღწევს.

ორგანიზებულ FMCG ბაზარზე კონკურენცია სულ უფრო მატულობს და 2019-2020 წლებისგან განსხვავებით, თანაბრად ნაწილდება ყველა ზომის კომპანიაზე. 2022 წლის 31 დეკემბრის მონაცემებით, ორგანიზებული FMCG ბაზარი კომპანიებს შორის შემდეგნაირად იყო გადანაწილებული: 18.1% – ნიკორა, 17.0% – ორი ნაბიჯი, 13.8% – შედარებით მცირე ზომის კომპანიები, 15% – კარფური, 10.8% – მაგნიტი, 7.7% – სპარი, 4.7 – სპარის სხვა ფრენჩაიზები, 4.3 – დეილი, 4. 3% – გუდვილი,. 4.1% – აგროჰაბი.

მიუხედავად ძლიერი კონკურენციისა, ბაზარზე ახალი მოთამაშეები ჩნდებიან. ეს კიდევ ერთხელ ადასტურებს, რომ ბაზრის პოტენციალი ჯერ კიდევ არ არის ათვისებული.

ორგანიზებული FMCG ბაზარზე შედარებით მცირე ზომის კომპანიების გადანაწილება 2022 წელს ასეთი იყო: 3.2% – ფრესკო, 3.0% – მემო/უნივერსამი, 2.2% -ზღაპარი, 2.2% – მადაგონი, 1.4% – ევროპროდუქტი, 1,1% – ექსპრეს ქსელი, 0.9% – სმარტი. ორგანიზებული ბაზარი უმეტესწილად ახალი მაღაზიების ხარჯზე გაიზარდა და მომავალშიც ინტენსიური გაფართოებაა მოსალოდნელი.

2022 წელს ორგანიზებულ FMCG ბაზარზე მცირე ზომის მაღაზიების გახსნა იყო პრიორიტეტული, რაც ერთ კვადრატულ მეტრზე გაყიდვებზე დადებითად აისახა. 2022 წელს ბაზარზე მცირე ზომის მაღაზიების რაოდენობა 2171 იყო, მაშინ როდესაც 2021 წელს – 1819 მაღაზია იყო. 2022 წელს, წლიური გაყიდვები ერთ კვადრატულ მეტრზე 12433 ლარი იყო, რაც წინა წელთან შედარებით 28%-ით მეტია.

პოსტ-პანდემიური აღდგენის შემდეგ, მზარდია ღამის საათებში გადახდების წილი, რაც სადღეღამისო მაღაზიების საჭიროებაზე მიგვანიშნებს. 2022 წელს ყველაზე მეტი დანახარჯი 12:00-19:00 დღის მონაკვეთში ფიქსირდებოდა – ჯამური დანახარჯების 45%. 00:00-08:00 მონაკვეთში კი დანახარჯების 19% მოდიოდა, რაც 2021 წელს მხოლოდ 15% იყო.

FMCG სექტორის მომხმარებლებში მზარდია ახალგაზრდების წილი, რაც ელ-კომერციის მზარდ პოტენციალზე მიანიშნებს. FMCG სექტორის მომხმარებლების ყველაზე აქტიურ სეგმენტს – 30-39 წლის მომხმარებლები შეადგენენ.

ევროპის ქვეყნების მაგალითზე დაყრდნობით, ელ-კომერციის წილის ზრდა არის მოსალოდნელი. საქართველოში ელ-კომერციის წილი FMCG სექტორის რეალიზაციებში, 2021 წელს 1.9% იყო, მაშინ როდესაც ესპანეთში – 2.9%, იტალიაში – 3%, პორტუგალიაში – 3.2%, ჩეხეთში – 3.6%, გერმანიაში – 4.2%, შვედეთში – 7.5%, ნიდერლანდებში – 8.1%, საფრანგეთში – 8.8%, ინგლისში კი -13% იყო.

თიბისი კაპიტალის პუბლიკაციას გაეცანით ბმულზე.