ამერიკული „ნიუ-იორკ თაიმსი“ (The New York Times) ბეჭდავს სტატიას სათაურით „დასავლეთის მიერ გაწვრთნილი უკრაინული ქვედანაყოფები სათანადოდ ვერ იბრძვიან“ (ავტორები – ერიკ შმიტი და ჰელენ კუპერი), რომლის თანახმად, ნატოს სტანდარტებით მომზადებული უკრაინელი ჯარისკაცები წარმატებას ვერ აღწევენ და ხშირად ისევ რუსულ (საბჭოურ) სისტემას უბრუნდებიან.

გთავაზობთ პუბლიკაციის შემოკლებულ ვერსიას:

დიდი ხნის ნანატრი კონტრშეტევის პირველი ეტაპი სასიამოვნო და წარმატებული არ გამოდგა უკრაინის არმიის იმ ქვედანაყოფებისათვის, რომლებიც ამერიკელებმა და მისმა მოკავშირეებმა გაწვრთნეს და აღჭურვეს.

თანამედროვე ცეცხლსასროლი იარაღითა და მძიმე სამხედრო ჯავშანტექნიკით შეიარაღებული „დასავლურად გაწვრთნილი“ უკრაინელი ჯარისკაცები სარდლობამ შეტევის ავანგარდში ჩააყენა, მაგრამ საბოლოო ჯამში მათ მნიშვნელოვან შედეგებს ვერ მიაღწიეს: ჯერ ერთი, რომ მათ რუსების მიერ დანაღმულ ველებზე „წაიბორძიკეს“, მეორეც – ისინი რუსების არტილერიის და ავიაციის – დამრტყმელი ვერტმფრენების მუდმივი ცეცხლის ქვეშ აღმოჩნდნენ. „დასავლელი უკრაინელი სამხედროები“ ბრძოლის ველზე ლანდებივით დადიან და უკან იხევენ. ერთ-ერთი ქვედანაყოფის მძიმე ტექნიკა მთლიანად განადგურდა, მეორე კი ისე სუსტად იბრძოდა, რომ სარდლობა იძულებული გახდა პირადი შემადგენლობა საომარი ველიდან უკან, ზურგში გადაეყვანა. [დანაკარგები ძალზე დიდი აღმოჩნდა].

აშშ-ის ოფიციალური წარმომადგენლებისა და დამოუკიდებელი ანალიტიკოსების თქმით, ამჟამად უკრაინის არმიის სარდლობამ მოქმედების ტაქტიკა შეცვალა – აღარ მიდიან დანაღმულ მინდვრებზე და საარტილერიო ცეცხლით არიან დაკავებულნი.

უკრაინის გადაწყვეტილება ტაქტიკის შეცვლის თაობაზე იმის მკაფიო სიგნალი გახდა, რომ ჩრდილოატლანტიკური ალიანსის იმედები უკრაინული სამხედრო ნაწილების მასშტაბურ წინსვლაზე ჯერ-ჯერობით არ მართლდება.

შესაბამისად, ჩნდება კითხვები დასავლელი ინსტრუქტორების მიერ მომზადებული უკრაინელი ჯარისკაცების მიმართ: არის თუ არა მათი საბრძოლო დონე საკმარისი? იბადება ეჭვებიც – რისთვის დაიხარჯა უამრავი ფული, მათ შორის აშშ-ს მთავრობის მიერ გამოყოფილი 44 მილიარდი დოლარი?

„კონტრშეტევა, მთლიანობაში, არ ჩაშლილა. უკრაინელების საომარი მოქმედებები დროში ჭიანურდება, შეტევა შემოდგომაზეც გაგრძელდება“, – ამბობს აშშ-ის კარნეგის ფონდის უფროსი მეცნიერ-თანამშრომელი მაიკლ კოფმანი, რომელიც ამას წინათ ფრონტზე იმყოფებოდა, – შეიძლება მე ვცდები, მაგრამ ვიტყვი, რომ პრობლემა დასავლეთის ვარაუდებშია: მათ ეგონათ, რომ ნატოს სტანდარტებით დაჩქარებულად მომზადებული უკრაინელები რუსული ჯარის გამაგრებულ ზღუდეებს ერთი დარტყმით გაანადგურებდნენ. ასე რომ, დასავლურმა წვრთნის მეთოდებმა ამ მხრივ ეფექტურობა მაინცდამაინც ვერ გამოავლინა“.

რუსეთის პრეზიდენტი ვლადიმერ პუტინი დროს აჭიანურებს, რომ უკრაინა და მისი მოკავშირეები გამოფიტოს და გამარჯვება ამ გზით მოიპოვოს.

აშშ-ის ხელმძღვანელობა შეშფოთებულია უკრაინის სარდლობის გადაწყვეტილებით ძველი ტაქტიკისადმი დაბრუნებასთან დაკავშირებით. კონტრშეტევის გაგრძელება ძირითადად მხოლოდ საარტილერიო ცეცხლით იმას გამოიწვევს, რომ ჯარს დეფიციტური საბრძოლო მასალები სწრაფად გამოელევა, რაც, თავის მხრივ, ვლადიმერ პუტინის „წისქვილზე წყლის დასხმას“ ნიშნავს. უკრაინისათვის ომის გაჭიანურება ფრიად არასასურველია.

ჯო ბაიდენის ადმინისტრაციას იმედი ჰქონდა, რომ დასავლეთის მიერ მომზადებული უკრაინის არმიის 9 ბრიგადა (დაახლოებით 36 ათასი ჯარისკაცი) წარმატებით იბრძოლებდა და საომარი მოქმედებების ამერიკული მეთოდების უპირატესობას აჩვენებდა, რუსულ ტაქტიკასთან შედარებით. რუსებს ხისტი და ცენტრალიზებული მართვის სისტემა აქვთ, ამერიკელები კი უკრაინელ მეთაურებს ასწავლიდნენ, რომ მეტი უფლებამოსილება მიეცათ გამოცდილი ჯარისკაცებისათვის, რათა მათ ადგილებზე სწრაფად თვითონ მიეღოთ გადაწყვეტილება და ქვეითების მოქმედება სინქრონული ყოფილიყო ტანკებისა და არტილერიის მოქმედებასთან.

დასავლელი წარმომადგენლების მტკიცებით, ასეთი მიდგომა ბევრად ეფექტურია, ვიდრე რუსეთის არმიის ძვირადღირებული სტრატეგია ომის გაჭიანურების თაობაზე, რაც უკრაინის არმიისათვის ზიანის მომტანია – ჭურვებისა და საბრძოლო მასალების რეზერვების დაცლას გამოიწვევს.

დასავლელი ინსტრუქტორების უკრაინელებს ძირითადად შემტევ მოქმედებებს ასწავლიდნენ, ვიდრე თავდაცვითს – იმიტომ, რომ მათ ოკუპირებული ტერიტორიების დაბრუნება სურთ. მაგრამ ისიც აშკარაა, რომ დაჩქარებული წვრთნა (ოთხიდან ექვს კვირამდე) მაინცდამაინც დიდ შედეგებს ვერ უზრუნველყოფს. გარდა ამისა, უკრაინის არმიის ქვედანაყოფებმა კონტრშეტევის პირველ ეტაპზე მიუტევებელი შეცდომები დაუშვეს (დანაღმული ველების გავლისას, ღამის ბრძოლების დროს, მძიმე ტექნიკის გამოყენების თვალსაზრისით).

დღეისათვის რუსებმა უკრაინელებს დასავლური ტექნიკის 20% უკვე გაუნადგურეს. არადა, კიევს იმედი ჰქონდა, რომ მათი დახმარებით რუსების გამაგრებულ ზღუდეებს შემუსრავდა.

რასაკვირველია, დასავლელი სამხედრო ექსპერტები უშვებენ იმის შესაძლებლობას, რომ უკრაინის არმიის კონტრშეტევის პირველი ეტაპი მძიმე იქნებოდა. „მათ ძალზე რთული ამოცანის შესრულება უხდებათ – რუსების კაპიტალურად აგებული და გამაგრებული ხაზის გადალახვა. უკრაინელებს კი მცირე დრო ჰქონდათ მოსამზადებლად“, – ამბობს ამერიკელი ექსპერტი რობერ ლი, ფილადელფიაში არსებული საგარეო პოლიტკის კვლევის ინსტიტუტიდან.

ზოგიერთი ექსპერტის აზრით, უკრაინის არმიას შეუძლია ბრძოლის ამერიკულ მეთოდებს რუსული თავდაცვის გარღვევის შემდეგ დაუბრუნდეს, მაგრამ არსებობს შიში, რომ დანაკარგები გაიზრდება. როგორც ცნობილია, არმია შეტევის დროს უფრო მეტს კარგავს, ვიდრე თავდაცვის დროს.

„არ ვფიქრობ, რომ უკრაინელები საერთო საჯარისო ბრძოლის ტაქტიკაზე უარს იტყვიან“, – ამბობს ინტერვიუში ამერიკელი ოთხვარსკვლავიანი გენერალი ფილიპ ბრიდლავი, რომელიც ევროპაში ნატოს ჯარების მთავარსარდალი იყო, – თუ ისინი შეძლებენ რუსების თავდაცვის პირველი, მეორე და მესამე ხაზის გარღვევას, მაშინ საერთო-საჯარისო ბრძოლები დაიწყება და ჩვენ იმ საომარ მოქმედებებს ვნახავთ, რომლებიც ნატოს წესებით განვითარდება“.

ჯერ-ჯერობით უკრაინა მთავარი მიმართულებით – მელიტოლის გავლით აზოვის ზღვის ნაპირებისაკენ – მხოლოდ მცირე ქვედანაყოფებით უტევს, მაგრამ ანალიტიკოსთა უმრავლესობას ეჭვი ეპარება, რომ ასეთი ბრძოლებით წარმატება მიღწეული იქნება. ბრიტანული კვლევითი ჯგუფის წევრების ლუკა კაპოვინისა და ალექსანდრე სტრონელის აზრით, უკრაინელების მიერ შერჩეული ბრძოლის ტაქტიკა – ლოკალური შეტევები მცირე ქვედანაყოფებით – არასწორია და სავარაუდოდ, ბევრ დანაკარგს გამოიწვევს და ვერც ტერიტორიებს ვერ გაათავისუფლებს“.

წყარო

„საქართველოს დედაქალაქ თბილისში თუ ეწვევი და ქუჩებში გაივლი, თვალში გეცემა კედლებზე გაკეთებული ანტირუსული წარწერებისა და უკრაინის დროშების სიმრავლე. 15 წლის წინათ საქართველომ თვითონ გადაიტანა რუსეთთან ომი და ამიტომ მისი სოლიდარობის დონე უკრაინასთან განსაკუთრებით მაღალია. შესაძლოა ბევრს გაუკვირდეს, რომ ამ დროს ბევრი რუსისათვის საქართველო თავშესაფრად არის ქცეული, ასევე უამრავი რუსი ტურისტი ჩამოდის ქვეყანაში, რომელიც კავკასიური სამზარეულოთი, ღვინით, ზღვისა და მთის კურორტებით არის განთქმული“, – ნათქვამია გერმანულ გაზეთ „ველტში“ (Die Welt) გამოქვეყნებულ სტატიაში სათაურით „რუსეთთან ომის შემდეგ: საქართველო ორ სკამს შორის“.

საქართველოს მთავრობა, რომელიც ევროკავშირის წევრობისაკენ ისწრაფვის, დღეს, რუსეთთან საომარი გამოცდილების მიუხედავად, კავშირებს ჩრდილოელ მეზობელთანაც ავითარებს, რაც იწვევს როგორც საკუთარი მოქალაქეების ნაწილის, ასევე დასავლეთის გაღიზიანებასაც.

ორად გაყოფილი ქვეყანა

თბილისელებს თუ გაესაუბრები, შეამჩნევ, რომ მათთან ლაპარაკში უკმაყოფილებაა გამოხატული იმით, რომ ევროკავშირმა საქართველოს წევრობის კანდიდატის სტატუსი არ მიანიჭა, რაზედაც ქართველები დიდი ხნის განმავლობაში ოცნებობენ. ევროპისაკენ უმეტესად ქართველი ახალგაზრდები მიილტვიან, თუმცა ქვეყნის ევროპულ ინტეგრაციას დიდ ზიანს აყენებს რუსეთის მიერ საქართველოს სეპარატისტული რეგიონების – აფხაზეთისა და „სამხრეთ ოსეთის“ ოკუპაციის ფაქტი, რაც ტერიტორიის 20%-ს შეადგენს. აგრესორმა მეზობელმა მათი „დამოუკიდებლობაც“ აღიარა.

იმ დროს, როცა მოსახლეობას ჯერ კიდევ ახსოვს რუსეთთან ომის უბედურება, ქვეყნის ხელისუფლება იძულებულია ანგარიში გაუწიოს მოსკოვს და გარკვეული ეკონომიკური კავშირებით ისარგებლოს, მაგალითად ტურიზმის სფეროში. ორიოდე თვის წინათ რუსეთმა აღადგინა ავიამიმოსვლა და გააუქმა სავიზო რეჟიმი, რომელიც ბოლო 20 წლის განმავლობაში არსებობდა ორ მეზობელს შორის.

ამასთან, საქართველოს რუსეთთან დაახლოებას ეწინააღმდეგება ქვეყნის პრეზიდენტი სალომე ზურაბიშვილი, რომელსაც უფლებამოსილებები არ გააჩნია და ამიტომ ვერ ახდენს გავლენას მთავრობის პოლიტიკურ კურსზე. პრეზიდენტის ანტირუსულ პოზიციას მხარს უჭერს აშშ-ის საელჩო და ევროკავშირის წარმომადგენლობა.
საქართველოს ხელისუფლებაში პოზიციების განსხვავება (პრეზიდენტსა და მთავრობას შორის) ნათლად გამოვლინდა ბათუმში თურქული საკრუიზო გემის შესვლისას, რომლის ბორტზე რუსი ტურისტებიც იყვნენ. ოპოზიციამ საპროტესტო აქცია გამართა, რომელსაც პრეზიდენტმა მხარი დაუჭირა, მთავრობამ კი მათი მოქმედება გააკრიტიკა.

რუს ტურისტებზე დამოკიდებული ეკონომიკა

მმართველი პარტიის „ქართული ოცნების“ ლიდერმა ირაკლი კობახიძის განცხადებით, ქვეყნის ეკონომიკა ქართული სტუმართმოყვარეობის საფუძველზე ვითარდება, ეს ეხება ყველა ქვეყნიდან ჩამოსულ ტურისტს, მათ შორის რუსეთიდანაც. „რუსი ტურისტების გარეშე ქვეყანა ერთ მილიარდ დოლარს დაკარგავს“, – თქვა ირაკლი კობახიძემ. ოპოზიციის ლიდერმა ლევან ხაბეიშვილმა კი განაცხადა, რომ მმართველი პარტია და მისი დამაარსებელი ოლიგარქი ბიძინა ივანიშვილი საქართველოში პრორუსულ რეჟიმს ქმნიან.

ბიძინა ივანიშვილი, რომელიც 2012 წლიდან მცირე ხნით საქართველოს პრემიერ-მინისტრიც იყო, ქვეყანაში გამეფებულ სიღარიბეს ებრძოდა და ცდილობდა საქართველოსთვის უპერსპექტივობა თავიდან აეცილებინა, თუმცა შედეგები მაინცდამაინც სახარბიელო არ არის: საშუალო ხელფასი დაახლოებით მხოლოდ 400 ევროა, უმუშევრობა ოფიციალურად 13%-ს აღწევს, რეალურად კი უფრო მეტია, თითქმის 30%.

როგორც ექსპერტი იაგო კაჭკაჭიშვილი ამბობს, საქართველოს რუსეთთან კავშირებს რუსული ბაზარი განაპირობებს, სადაც ქართული პროდუქცია გადის. ტურიზმმა და რუსეთის მოქალაქეების ჩასვლამ განაპირობა ქართული ვალუტის კურსის სტაბილიზება. საქართველოს ტერიტორიის გავლით შედის რუსეთში უცხოური წარმოების პროდუქციაც, სავარაუდოდ, სანქციების გვერდის ავლით.

„პრორუსული მთავრობა“

რუსული გადახრების მიუხედავად, საქართველოს მთავრობა გარეგნულად თითქოსდა პროევროპული რჩება, თუმცა ქვეყნის ხელისუფლება არაფერს არ აკეთებს ევროპული კურსის განმტკიცებისთვის, პირიქით, ის სულ უფრო ხდება რუსეთის მხარდამჭერი. დასავლური ფასეულობები უარყოფილია“, – ამბობს იაგო კაჭკაჭიშვილი. იგი ქართულ ეკლესიასაც აკრიტიკებს და მასში ანტილიბერალურ ძალას ხედავს, რომელსაც მთავრობა ეყრდნობა. ქართული ეკლესიის მომხრეები – ულტრანაციონალისტები შეურიგებლობას ამჟღავნებენ სექსუალური უმცირესობების წარმომადგენლების მიმართ, რაც ევროპული დემოკრატიის პრინციპებს ეწინააღმდეგება.

როგორც სოციოლოგი იაგო კაჭკაჭიშვილი თვლის, საქართველოს სასამართლო სისტემა სრულიად კორუმპირებულია და მთავრობის პოლიტიკას ატარებს. იმავდროულად, საქართველოს მოსახლეობის დიდი ნაწილი პროევროპულ განწყობას გამოხატავს და კრემლთან ურთიერთობის წინააღმდეგია.

ერთ-ერთი მათგანი, რომელიც საქართველოში ახალი რუსული ბატონობის წინააღმდეგ იბრძვის, ოპოზიციური პოლიტიკოსი გიგა ბოკერიაა, რომელიც პრეზიდენტ მიხეილ სააკაშვილის მმართველობის დროს ეროვნული უშიშროების საბჭოს ხელმძღვანელი იყო. თვითონ მიხეილ სააკაშვილი ამჟამად პატიმარია. „ჩვენთან ახლა დასავლეთის დემონიზაცია ხდება. მმართველი პარტია ისეთ პოლიტიკას ატარებს, თითქოსდა მას მხოლოდ ერთი არჩევანი აქვს – რუსეთთან შერიგება, სხვაგვარად კი შეიძლება ომი დაიწყოს“, – ამბობს 51 წლის პოლიტიკოსი.

„მაგრამ თუ ჩვენს ქვეყანას კიდევ შერჩენია ღირსება, ვლადიმერ პუტინთან არავითარ გარიგებაზე არ უნდა დათანხმდეს“, – ხაზს უსვამს გიგა ბოკერია. მას სურს, რომ საპარლამენტო არჩევნების წინ, მომავალ წელს, ახალი პროევროპული კოალიცია ჩამოაყალიბოს: „ეს იქნება ჩვენი ქვეყნის ისტორიული შანსი შეუერთდეს ერთადერთ სამართლიან დასავლურ ცივილიზაციას. თუ 2024 წლის არჩევნებით არაფერი შეიცვლება, კატასტროფა იქნება“.

წყარო