საგანგებო სიტუაციების მართვის სამსახურის უფროსმა თემურ მღებრიშვილმა ჟურნალისტებთან დეტალურად ისაუბრა რაჭაში მომხდარი სტიქიის შედეგების აღმოფხვრისთვის მიმდინარე სამუშაოებისა და განვითარებული მოვლენების შესახებ.

მისი თქმით, შეტყობინების შემოსვლისთანავე, როგორც თბილისიდან ასევე ქუთაისიდან, მობილიზდა ვერტმფრენები, თუმცა მეტეოროლოგიური პირობების გამო, ქუთაისში, განსაკუთრებულ სიტუაციებზე სწრაფ მორეაგირე ჯგუფთან ერთად მობილიზებული ვერტმფრენი ვერ ჩაერთო.

„როგორც თბილისიდან, ასევე ქუთაისიდან, მობილიზდა ვერტმფრენები. მეტეოროლოგიური პირობების გამო, ქუთაისში, განსაკუთრებულ სიტუაციებზე სწრაფ მორეაგირე ჯგუფთან ერთად მობილიზებული ვერტმფრენი ვერ ჩაერთო. სამაშველო ღონისძიებაში თბილისიდან გაემგზავრა სასაზღვრო პოლიციის ორი ვერტმფრენი. სამ საათზე ნაკლებ დროში, პირველი ვერტმფრენი უკვე სტიქიის ზონაში სამაშველო ღონისძიებაში იღებდა მონაწილეობას. სტიქიის ზონაში გაემგზავრა შინაგან საქმეთა მინისტრის მოვალეობის შემსრულებელი და მინისტრის მოადგილე, შემთხვევის ადგილზე გავემგზავრეთ საგანგებო სიტუაციების მართვის სამსახურის ხელმძღვანელი პირები. სამაშველო ღონისძიებებში ჩართული ვერტმფრენი სტიქიის ზონაში, „სანსეტ შოვის“ მიმდებარე მოედანზე, საკმაოდ რთულ მეტეოროლოგიურ პირობებში დაფრინდა და უშუალოდ დამეწყრილ ტერიტორიაზე მოყოლილი 70 ადამიანის ევაკუაცია განახორციელა“, – აღნიშნა თემურ მღებრიშვილმა.

როგორც თემურ მღებრიშვილმა განაცხადა, სტიქიის პირველივე ღამესვე, მთელი ღამის განმავლობაში მუშაობდა სითბური დრონები, ხოლო სამძებრო ღონისძიებებში ავიაციის ჩართულობა, რელიეფიდან და სტიქიის არეალში განლაგებული საკომუნიკაციო ანძების გათვალისწინებით, უსაფრთხოების ზომებიდან გამომდინარე შეუძლებელი იყო.

„ვერტმფრენისა და სითბური დრონების საშუალებით დათვალიერდა სტიქიის ზონის მიმდებარე პერიმეტრი, პარალელურად პოლიციის თანამშრომლების და მეხანძრე-მაშველების მიერ შეირჩა უსაფრთხო ადგილები, სადაც დამეწყრილი ტერიტორიებიდან ხდებოდა მოქალაქეების გამოყვანა და მობილიზება. ამავდროულად ონის მუნიციპალიტეტის მერიაში გაიმართა საგანგებო თათბირი, შეიქმნა საკოორდინაციო შტაბი და ამოქმედდა დამატებით ცხელი ხაზი, დაკარგული პირების შესახებ ინფორმაციის დაფიქსირების მიზნით. აქვე, კიდევ ერთხელ მინდა განვმარტო, რომ ღამის განმავლობაში მუშაობდა სითბური დრონები, ხოლო სამძებრო ღონისძიებებში ავიაციის ჩართულობა, რელიეფიდან და სტიქიის არეალში განლაგებული საკომუნიკაციო ანძების გათვალისწინებით, უსაფრთხოების ზომებიდან გამომდინარე შეუძლებელი იყო“, – განაცხადა თემურ მღებრიშვილმა.

მზად ვართ, ჩვენ თავად ჩავერთოთ მონიტორინგის შესაძლებლობებში, თავად გავწიოთ შესაბამისი კურაცია ამ პროცესისა, თუ ამაზე მზაობა იქნება – წინააღმდეგ შემთხვევაში, ჩვენ წერილობით მივმართავთ ყველა საერთაშორისო საფინანსო ინსტიტუტს, რომლის დაფინანსება და ფინანსური რესურსები არის გადახდილი რიკოთის უღელტეხილის მშენებლობაში, – ამის შესახებ პარტია „ლელოს“ გენერალურმა მდივანმა ირაკლი კუპრაძემ განაცხადა.

მისივე თქმით, რიკოთის უღელტეხილის რეაბილიტაცია დარღვევებით მიმდინარეობს.

„საქართველო „ქართული ოცნების“ პირობებში ცხოვრობს ტრაგედიებიდან ტრაგედიებამდე. ჩვენ ვხედავთ, რომ ხელისუფლებამ შექმნა მთავარი ეროვნული ტრაგედია, რაც გამოიხატება იმაში, რომ მძიმე მოვლენების შემდეგ, ამ ქვეყანაში არაფერი იცვლება უკეთესობისკენ, ვერ იხვეწება სახელმწიფო უწყებები, არ არსებობს რეაგირების სწორი მექანიზმები და რაც მთავარია, პრევენცია იმ მძიმე მოვლენებისა, კატაკლიზმებისა, რომელიც შეიძლება ჩვენს ქვეყანაში მოხდეს და ასეთი ლოკაციების შესახებ ჩვენ არა ერთი ინფორმაცია გვაქვს. „ლელოს“ ცალსახად გადაწყვეტილება მიღებული აქვს, რომ არ დაელოდება ხელისუფლების ქმედით ნაბიჯებს, რისი მოლოდინიც და იმედიც არც პოლიტიკურ სპექტრში, არც საზოგადოებაში არ არსებობს და ჩვენ პერიოდულად დავიწყებთ შემოწმებას ყველა იმ მნიშვნელოვანი ხარვეზის, პრობლემის, რომელიც ჩვენს ქვეყანაში დგას.

პირველ რიგში, გვინდა გამოვეხმაუროთ რიკოთის უღელტეხილზე მიმდინარე მშენებლობას, რომელიც შესაძლებელია და სავარაუდოა, რომ იქცევა ერთ-ერთ მძიმე საკითხად ქვეყნის განვითარებისა და ადამიანების სიცოცხლის უსაფრთხოების საკითხად. რა იგულისხმება ამ ყველაფერში? ჩვენ ვხედავთ, რომ რიკოთის უღელტეხილზე მიმდინარე მშენებლობები მრავალი დარღვევით მიმდინარეობს. ჩვენ ვხედავთ, რომ საერთაშორისო პარტნიორების და დონორების ფინანსური ინსტიტუტების მიერ გაღებული რესურსები იხარჯება არარაციონალურად. იხარჯება ყოველგვარი კონტროლისა და მონიტორინგის გარეშე. ჩვენ ვხედავთ, რომ ხელისუფლება ვერ მართავს პროცესს და იძულებულია ყოველ საღამოს 19:00 საათზე გადაკეტოს რიკოთის უღელტეხილი, რაც დაკავშირებულია იმასთან, რომ შეუძლებელია რისკების კონტროლი და ადამიანების სიცოცხლის დაზღვევა, რომლებიც გადაადგილდებიან რიკოთის უღელტეხილზე. ათიათასობით ადამიანი ყოველდღიურად გადის საფრთხის შემცველ მონაკვეთს რიკოთზე, რაც უნდა იქცეს საზოგადოების მხრიდან და მათ შორის, საერთაშორისო ფინანსური ინსტიტუტების მხრიდან მყისიერი მონიტორინგის გადაწყვეტილება მიღებული. მოვუწოდებთ ხელისუფლებას, მზად ვართ, ჩვენ თავად ჩავერთოთ მონიტორინგის შესაძლებლობებში, თავად გავწიოთ შესაბამისი კურაცია ამ პროცესისა, თუ ამაზე მზაობა იქნება. წინააღმდეგ შემთხვევაში, ჩვენ წერილობით მივმართავთ ყველა საერთაშორისო საფინანსო ინსტიტუტს, რომლის დაფინანსება და ფინანსური რესურსები არის გადახდილი რიკოთის უღელტეხილის მშენებლობაში და მოვითხოვთ ადამიანების სიცოცხლის დაზღვევას შესაბამისი კვალიფიციური დასკვნებით. ფაქტობრივი მოცემულობაა, რომ ამ ქვეყნის ავტორიტეტული გეოლოგები, უსაფრთხოების სპეციალისტები ღიად საუბრობენ მძიმე დარღვევებზე რიკოთის მშენებლობასთან დაკავშირებით“, – განაცხადა კუპრაძემ.

მალე მწერალთა სახლიც „ქართული ოცნების“ პარტიულ ოფისად გადაიქცევა – სწორედ პარტიული ერთგულების ნიშნით ხელმძღვანელების შერჩევა და მათთვის კულტურული ორგანიზაციების მართვის ჩაბარებაა, რაც ქართულ კულტურას საფრთხეში აყენებს და თავისუფალი შემოქმედებითი პროცესებისგან ცლის, – ამის შესახებ „ლელოს“ წევრმა დეა მეტრეველმა განაცხადა, რითაც მწერალთა სახლის ხელმძღვანელად პარლამენტის წევრის, ქეთევან დუმბაძის დანიშვნას გამოეხმაურა.

მეტრეველის თქმით, უნდა შეიცვალოს კულტურის მიმართ სახელმწიფოს საკადრო და დაფინანსების პოლიტიკა.

„მანკიერი და მახინჯი პრაქტიკა სახელმწიფო სახელოვნებო ორგანიზაციებში ერთპიროვნულად, ყოველგვარი არჩევითობის პრინციპების გარეშე, ხელმძღვანელების დანიშვნა უნდა დასრულდეს. აუცილებლად უნდა შეიცვალოს კულტურის მიმართ სახელმწიფოს საკადრო და დაფინანსების პოლიტიკა, თუ გვინდა ჯანსაღი, თავისუფალი და წარმატებული კულტურული პროცესების განვითარება.

ქართული წიგნის ეროვნული ცენტრი, რომელსაც 2014 წლიდან ვხელმძღვანელობდი, 2019 წელს ხელისუფლებამ დახურა. მწერალთა სახლი იყო ის ერთადერთი ორგანიზაცია, რომელიც, ინარჩუნებდა დამოუკიდებლობას, აგრძელებდა ქართული ლიტერატურის და საგამომცემლო სფეროს მხარდაჭერას და, შეძლებისდაგვარად, ხელისუფლების დიდი წნეხის ფონზე, მისი განვითარებისთვის უმნიშვნელოვანესი ნაბიჯების გადადგმას. სამწუხაროდ, მწერალთა სახლის დებულება კონკურსის გზით დირექტორის არჩევითობას არ ითვალისწინებდა, რაც სამინისტროს სრულ თავისუფლებას აძლევდა ასეთი ერთპიროვნული გადაწყვეტილება მიეღო. რა თქმა უნდა, დღევანდელი ხელისუფლება დებულებას გადაწერ-გადმოწერდა და თავისას მაინც გაიტანდა, თუმცა ეს შედარებით უფრო გრძელი და რთული გზა იქნებოდა. მწერლებსაც და გამომცემლებსაც ექნებოდათ უფრო მეტი ბერკეტი ასეთი გადაწყვეტილებების გასაჩივრებისთვის.

ჩემი სრული მხარდაჭერა მწერალთა სახლს, ქართველ მწერლებს, გამომცემლებს და მთარგმნელებს!“- აცხადებს დეა მეტრეველი, რომლის კომენტარსაც „ლელო“ ავრცელებს.

ცნობისთვის, სსიპ „საქართველოს მწერალთა სახლს“ 2023 წლის 4 სექტემბრიდან ქეთევან დუმბაძე უხელმძღვანელებს. ამის შესახებ საქართველოს კულტურის, სპორტისა და ახალგაზრდობის მინისტრის ბრძანება უკვე გამოიცა.

კულტურის, სპორტისა და ახალგაზრდობის სამინისტროს ცნობით, 2023 წლის საშემოდგომო სესიაზე მწერალთა სახლის ახალ ხელმძღვანელს, კანონით დადგენილი წესით, საქართველოს პარლამენტის წევრის უფლებამოსილება შეუწყდება.

მართალია, ტრაგედიას გლოვა და დუმილი უხდება, მაგრამ დანაშაულს დუმილი არ უხდება – დანაშაულის დროს დუმილი დანაშაულში თანამონაწილეობაა, – ამის შესახებ “სტრატეგია აღმაშენებლის” დეპუტატმა პაატა მანჯგალაძემ შოვის ტრაგედიაზე საუბრისას განაცხადა.

მანჯგალაძის თქმით, მომხდართან დაკავშირებით საზოგადოებაში პასუხგაუცემელი კითხვები არსებობს, მაგრამ ის რაც ახლა ხელისუფლებას აინტერესებს მხოლოდ საკუთარი პასუხისმგებლობისგან თავის არიდებაა.

მისივე შეფასებით, შოვის სტიქიაზე გარემოს ეროვნული სააგენტოს დასკვნა “ქართული ოცნების” პოლიტიკური განაცხადის გამართლების მცდელობაა.

“ისეთ რეალობას აგებენ, რომ ხელისუფლების არც ერთი წარმომადგენლის პასუხისმგებლობა არ დადგეს. მე ამას ჩაფარცხვის მცდელობას დავარქმევდი.

არ ვარ სპეციალისტი და ეს არ უნდა იყოს პოლიტიკური სპეკულაციის საკითხი, მაგრამ როგორც მოქალაქეს მეც მაქვს კითხვა იმის თაობაზე, რომ როცა საუბარია 1 მილიონ კუბურ წყალზე, თუ მყინვარი და ყინული იყო, ყინული ამხელა წყლის მასად 8 წუთში როგორ გარდაიქმნა? რომ ყოფილიყო სისტემა, რომელიც მეწყრის დაძვრის პროგნოზს ახდენს და აიდენტიფიცირებს მოძრავ მეწყერს ან ღვარცოფს, რატომ არ იყო საკმარისი 8 წუთი იმ 100 მეტრის გასავლელად რომელიც ხეობაშია? გაუგებარია, 5-8 წუთში ადამიანი კოტეჯის დატოვებას რატომ ვერ მოასწრებდა? წინასწარი შეტყობინების სისტემები რატომ არ იყო შოვში, რომელიც მაღალი რისკის ზონად არის შეფასებული თავად სამინისტროს მიერ.

ეს ის კითხვებია, რომელსაც მოქალაქეები სვამენ და ამაზე პასუხი, რომ შენ პოლიტიკური ინტერესი გაქვს, მიუღებელია.

თურმე ადამიანების ველურ, ქვის ხანაში დატოვება არ არის უზნეობა, ხელისუფლებამ ხელი დაიბანა და უზნეობა ამ ყველაფერზე საუბარი ყოფილა “, – განაცხადა პაატა მანჯგალაძემ.

ვდებ პირობას, რომ ყველა მექანიზმს გამოვიყენებ, რომ ეს თემა ხელისუფლებამ ვერ გადააგოროს, ვერ გადაიტანოს რუტინაში, ვერ მისცეს დავიწყებას!, – ამის შესახებ პარტია „ლელოს“ წევრმა ანა ნაცვლიშვილმა შოვის ტრაგდიაზე საუბრისას განაცხადა.

ანა ნაცვლიშვილის თქმით, დღეს ყველაზე დიდი და საშიში ღვარცოფი „ოცნებაა“ და ეს ღვარცოფი რომ დამთავრდეს, სისტემური, დისციპლინირებული წინააღმდეგობაა საჭირო.

„არ ვიღებ პასუხად “ვინც გადარჩა, გადარჩა”-ს! არ ვიღებ პასუხად “სულ რაღაც სამ საათში ჩავიდა ვერტმფრენი”! არ ვიღებ პასუხად “არაფრის გაკეთება არ შეგვეძლო და ერთადერთი რაც შეგვიძლია, მოქალაქენო, თქვენი გაჩუმება და თემის გადაგორებაა”!

პირველ ყოვლისა, მე ვარ დედა, დედა, რომელიც ათასობით თქვენგანის მსგავსად – უკვე პანიკურ შიშში ვზრდი შვილებს! მეორე, მე ვარ მოქალაქე, რომელსაც ათასობით თქვენგანის მსგავსად, მაქვს პასუხისმგებლობა იმაზე, რაც ჩემს ქვეყანაში ფუჭდება და უნდა ხდებოდეს, თუმცა არ ხდება. მესამე, მე ვარ პარლამენტის წევრი ოპოზიციიდან და მაქვს ჩემი წილი პასუხისმგებლობა და არ ვაპირებ მისგან გაქცევას და თავის დამშვიდებას!

ვდებ პირობას, რომ ყველა მექანიზმს გამოვიყენებ, რომ ეს თემა ხელისუფლებამ ვერ გადააგოროს, ვერ გადაიტანოს რუტინაში, ვერ მისცეს დავიწყებას! ჩადენილია დანაშაული და ამ დანაშაულისთვის მათ მოუწევთ პასუხისგება, ადრე თუ გვიან! მე დამჭირდება თქვენი დახმარება ამაში.

ისე როგორც თქვენ, მეც ამ დღეებში ვარაუდით დავდივარ და მშვიდად ვერ მძინავს, მაგრამ გაჩერება – სიკვდილია, გაჩუმება – სიკვდილია! ეს დღეები ვკითხულობ ყველა სპეციალისტის დასკვნას, ვაკეთებ სამართლებრივ ანალიზს, ვუსმენ ყველა ექსპერტს.

ამ ეტაპზე ყველა შესაბამის უწყებას მივმართე სადეპუტატო კითხვით – რეაგირებაზე, პრევენციაზე, მექანიზმებზე, გამოძიებაზე, საერთაშორისო დახმარებაზე, და ა.შ. (ამას ექნება გაგრძელება!)

ვიცი, რომ ეს ზღვაში წვეთია, მაგრამ ვერ გავჩერდები, ახლა ეს შემიძლია. ყველა რჩევას, კრიტიკას, აზრს მივიღებ.

ვიცი, რომ ყველაზე დიდი და საშიში ღვარცოფი „ოცნებაა“ დღეს და ეს ღვარცოფი რომ დამთავრდეს, სისტემური, დისციპლინირებული წინააღმდეგობაა საჭირო.

კომპეტენტურად დასმული კითხვები, სისტემატურად, ყველგან, გამუდმებით, პროპაგანდის სიმართლით დამარცხება – ესეც წინააღმდეგობის ფორმაა და აუცილებელი.

დაბოლოს, ადამიანური უსაფრთხოების უზრუნველსაყოფად, სისტემური ხედვის შემუშავება, ოპოზიციას მართებს, ხელისუფლებისგან ამის მოლოდინი აღარავის აქვს.

პ.ს. თუ ვინმეს უკეთესი და უფრო სწრაფი გზა გაქვთ ცვლილებების, შემოგიერთდებით, ოღონდ ეს გზა ჯერ არ მინახავს, 11 წელია”, – აცხადებს ანა ნაცვლიშვილი.