„მთავრობის ეფექტურობით“ მიხედვით საქართველომ ახალი ისტორიული მაქსიმუმი დააფიქსირა. შეფასების 100 პროცენტიანი სისტემით 77.8% მიიღო, მსოფლიო ბანკის წევრ 189 ქვეყანას შორის დაწინაურდა და Top 40-ში მოხვდა 35-ე ადგილზე. მონაცემებს „მსოფლიო მმართველობის ინდიკატორები“ აქვეყნებს.

კერძოდ, საქართველო უსწრებს დიდი შვიდეულის ერთ, ევროკავშირის წევრ 12 და ნატოს წევრ 14 სახელმწიფოს და ევროკავშირის ყველა კანდიდატს. ეს ქვეყნებია: იტალია, ესპანეთი, ხორვატია, ლატვია, კვიპროსი, მალტა, უნგრეთი, საბერძნეთი, სლოვაკეთი, პოლონეთი, რუმინეთი, ბულგარეთი, თურქეთი, ალბანეთი, ჩრდილოეთ მაკედონია, მონტენეგრო.
კავკასიასა და შავიზღვისპირეთში საქართველო პირველ ადგილზეა, პოსტსაბჭოთა სივრცეში კი მხოლოდ ლიეტუვას და ესტონეთს ჩამორჩება.

კვლევაში კორუფციის კონტროლის მონაცემებიც არის ასახული. „კორუფციის კონტროლის“ მიხედვით მხრივ საქართველომ შეფასების რანგირების 100%-იანი სკალიდან 71,2% მიიღო და კავკასიასა და შავიზღვისპირეთში პირველ ადგილზე გავიდა.
კორუფციის კონტროლით (მათ შორის ელიტური კორუფციისგან თავისუფლებით) საქართველო უსწრებს დიდი შვიდეულის ერთ, ევროკავშირის 10 ქვეყანას , ნატოს წევრ 12 სახელმწიფოს და ევროკავშირის ყველა კანდიდატს. ეს ქვეყნებია: იტალია, პოლონეთი, კვიპროსი, მალტა, სლოვაკეთი, ხორვატია, უნგრეთი, საბერძნეთი, რუმინეთი, ბულგარეთი, ჩრდილოეთ მაკედონია, მონტენეგრო, ალბანეთი, თურქეთი და ა.შ. საქართველო პოსტსაბჭოთა ქვეყნებიდან მხოლოდ ბალტიისპირეთს ჩამორჩება.

გლობალური მმართველობის ინდიკატორების ამ მეგა კვლევაში საქართველო „კორუფციის კონტროლის“ აგრეგატში 9 საერთაშორისო შემფასებელმა ცენტრმა შეაფასა. სადაც საქართველო საუკეთესო ოცეულებში, ან ევროპის საუკეთესო ოცეულებში მოხვდა 9-დან 7 ორგანიზაციის შეფასების მიხედვით.

კანონის უზენაესობის შეფასების ნაწილში კი საქართველოს შესახებ აღნიშნულია, რომ საქართველო უსწრებს ევროკავშირის ყველა კანდიდატ ქვეყანას და ნატოს წევრ 5 სახელმწიფოს. ეს ქვეყნებია ევროკავშირის წევრი ბულგარეთი, ჩრდილოეთ მაკედონია, მონტენეგრო, ალბანეთი, თურქეთი, მოლდოვა, უკრაინა, ბოსნია ჰერცოგოვინა. კანონის უზენაესობით საქართველო პოსტსაბჭოთა სახელმწიფოებს შორის მეოთხე ადგილზეა ბალტიისპირეთის ქვეყნების შემდეგ და შავიზღვისპირეთში მხოლოდ რუმინეთს ჩამორჩება.

კვლევაში შესულია რეგულაციების ხარისხის შესახებ მონაცემებიც. რეგულირების ხარისხის მიხედვით საქართველომ შეფასების 100%-ანი სისტემით 79.7 ქულა აიღო, საქართველო მსოფლიო ბანკის წევრ 189 ქვეყანას შორის მსოფლიოში 32-ე, მათგან კი ევროპის საუკეთესო ოცეულში 19-ე ადგილზე გავიდა.

„კარგი მმართველობა აუცილებელია განვითარებისთვის. ის ეხმარება ქვეყნებს გააუმჯობესონ ეკონომიკური ზრდა, შექმნან ადამიანური კაპიტალი და გააძლიერონ სოციალური ერთიანობა. მსოფლიო მმართველობის ინდიკატორები (WGI) შექმნილია იმისთვის, რომ დაეხმაროს მკვლევრებს და ანალიტიკოსებს შეაფასონ მმართველობის აღქმის ფართო სქემები ქვეყნებში და დროთა განმავლობაში.

WGI აგროვებს 30-ზე მეტი ანალიტიკური ცენტრის, საერთაშორისო ორგანიზაციის, არასამთავრობო ორგანიზაციებისა და კერძო ფირმების მონაცემებს მთელ მსოფლიოში, შერჩეული სამი ძირითადი კრიტერიუმის საფუძველზე: 1) ისინი დამზადებულია სანდო ორგანიზაციების მიერ; 2) ისინი აწვდიან შესადარებელ მონაცემებს ქვეყნებს შორის; და 3) ისინი რეგულარულად განახლდება. მონაცემები ასახავს მსოფლიოს მასშტაბით მრავალი დაინტერესებული მხარის, მათ შორის ათიათასობით გამოკითხვის რესპონდენტისა და ექსპერტის მმართველობის შესახებ განსხვავებულ შეხედულებებს”, – ნათქვამია კვლევის მიმოხილვაში.

მსოფლიო მმართველობის ინდიკატორები (World Governance Indicators) წარმოადგენს კვლევით მონაცემთა ბაზას, რომელიც სრულად ეფუძნება სხვადასხვა გლობალურ რეიტინგებსა და შეფასებებს (მაგ. Freedom House, IREX Media Sustainability Index, Open Budget Index, World Justice Project და ა.შ. სულ 33 ). აღნიშნული მონაცემები თავის მხრივ ეყრდნობა კვლევით ინსტიტუტებისა და ცენტრების, არასამთავრობო და საერთაშორისო ორგანიზაციების ისევე როგორც კერძო სექტორის წარმომადგენლების გამოკითხვის შედეგად მიღებულ მოსაზრებებსა და შეფასებებს. არსებული გლობალური რეიტინგების აგრეგაციის გზით გლობალური მმართველობის ინდიკატორების მიერ ხდება ახალი ერთიანი მაჩვენებლების მიღება. გლობალური მმართველობის ინდიკატორებით მსოფლიოს მასშტაბით ფასდება 214 ქვეყანა და ტერიტორია, მათ შორის მსოფლიო ბანკის წევრი 189 სახელმწიფო.

ევროპული საბჭოს არაფორმალურ შეხვედრაზე ევროპელი ლიდერები არჩევნების შემდეგ საქართველოში არსებულ ვითარებას განიხილავენ, – ამის შესახებ ევროპული საბჭოს პრეზიდენტის, შარლ მიშელის მოსაწვევ წერილშია აღნიშნული, რომელიც მან ევროკავშირის წევრი სახელმწიფოების ლიდერებს გაუგზავნა.

„ასევე, ჩვენ არჩევნების შემდეგ საქართველოში არსებულ ვითარებას და წინსვლის გზას განვიხილავთ“, – ნათქვამია შარლ მიშელის წერილში.

ევროპული საბჭოს არაფორმალურ შეხვედრაზე, რომელიც ბუდაპეშტში ხვალ, 8 ნოემბერს გაიმართება, ლიდერები ტრანსატლანტიკური ურთიერთობებისა და გაერო-ს მხარდაჭერის შესახებ ისაუბრებენ.

„აშშ-სთან ჩვენი ურთიერთობა ძალიან მნიშვნელოვანია და მზად ვართ იგი გავაღრმაოთ. სტრატეგიული დღის წესრიგის შესაბამისად ჩვენი პრიორიტეტების განხორციელება უნდა გავაგრძელოთ, ძლიერი და სუვერენული ევროპის მშენებლობისკენ აქტიურად ვიმუშაოთ“, – აღნიშნავს შარლ მიშელი.

ასევე, დღეს ბუდაპეშტში ევროპის პოლიტიკური გაერთიანების სამიტი გაიმართება, რომელშიც მონაწილეობას 47 სახელმწიფო, მათ შორის საქართველო მიიღებს.

ევროპის პოლიტიკური გაერთიანების სამიტზე სახელმწიფოებისა და მთავრობების მეთაურები ევროპის უსაფრთხოების გამოწვევების, უკრაინის წინააღმდეგ რუსეთის აგრესიული ომის, ახლო აღმოსავლეთში მიმდინარე ესკალაციის, არალეგალური მიგრაციისა და გლობალური ვაჭრობის საკითხების შესახებ იმსჯელებენ.

პოლიტიკოსები 2007 წლის 7 ნოემბრის მოვლენებს იხსენებენ. კომენტარი ამ თემაზე პარლამენტის ვიცე-სპიკერმა ნინო წილოსანმა გააკეთა.

„საბედნიეროდ, ქართველი ხალხი და ქართული სახელმწიფო გამარჯვებულია იმ ძალაზე, რომელიც იყო 7 ნოემბრის შემოქმედი, თუმცა, სამწუხაროდ, ამავდროულად, ამ 7 ნოემბრის შემოქმედები ჯერ კიდევ არსებობენ ქართულ პოლიტიკაში. 7 ნოემბერი კიდევ ერთხელ გვახსენებს იმას, რომ ჩვენი მოქალაქეობრივი ვალია, ამ სისტემის შემქმნელი, სახელმწიფოს დამაქცეველი და იმ ბოროტების მანქანის მსახური ადამიანები აუცილებლად უნდა იყვნენ აღმოფხვრილი ქართული პოლიტიკიდან“, – აცხადებს წილოსანი.

საქართველოს პრემიერ-მინისტრი დელეგაციის წევრებთან ერთად ბუდაპეშტში ევროპის პოლიტიკური გაერთიანების სამიტს დაესწრება. ღონისძიების მნიშვნელობა საქართველოს საგარეო საქმეთა მინისტრმა ილია დარჩიაშვილმა განმარტა.

„საქართველოს პრემიერ-მინისტრი იწყებს ვიზიტს უნგრეთში, სადაც მონაწილეობას მიიღებს ევროპის პოლიტიკური გაერთიანების სხდომაში, რომელსაც ესწრებიან ევროკავშირის წევრი და კანდიდატი ქვეყნების ლიდერები, რაც ძალიან მნიშვნელოვანი ფორმატია ზოგადად, რომელიც პრეზიდენტ მაკრონის ინიციატივით შეიქმნა. ეს არის ერთ-ერთი ძალიან საინტერესო მექანიზმი, იმისთვის რომ პოლიტიკურად ევროკავშირთან ასოცირებული ქვეყნები კიდევ უფრო მეტად დავახლოვდეთ“, – განაცხადა დარჩიაშვილმა.

როგორც განცხადებაშია აღნიშნული, Transparencia Electoral-ის მიერ არჩევნებზე დასაკვირვებლად გამოგზავნილმა დელეგაციის წევრებმა გამართეს შეხვედრები, ასევე დააკვირდნენ საარჩევნო პროცესში დანერგილი ტექნოლოგიის მუშაობას.

„გასულ შაბათს, 26 ოქტომბერს საქართველოში საპარლამენტო არჩევნები ჩატარდა, სადაც პარლამენტის 150 წევრი აირჩიეს, დაახლოებით 60%-იანი აქტივობით. Transparencia Electoral-მა არჩევნებზე დასაკვირვებლად მიავლინა მოკლევადიანი დელეგაცია, რომლის შემადგენლობაში შედიოდნენ გენერალური დირქტორი ედუარდო რეპილიოზა-ფერნანდესი და საერთაშორისო ურთიერთობების კოორდინატორი მარსელო პერეგრინო ფერეირა. ვიზიტის ფარგლებში დელეგაცია შეხვდა ჯეკ კობს, რომელიც წარმოადგენს Pro V&V-ის ორგანიზაციას, რომელიც პასუხისმგებელია არჩევნების დღეს გამოყენებული სისტემების აუდიტზე. კობმა განმარტა ამომრჩეველთა საიდენტიფიკაციო დანადგარისა (VIU) და ხმების დათვლის ოპტიკური სკანერის (PCOS) მუშაობის დეტალები, ტექნოლოგიის, რომელიც საარჩევნო პროცესის გამჭვირვალობის უზრუნველყოფისთვის საკვანძოა.

არჩევნების დღემდე ელექტრონული ხმის მიცემის აღჭურვილობა, რომელსაც ამომრჩეველთა 90% იყენებდა, გაიგზავნა რაიონულ საწყობებში საარჩევნო ცენტრებში დასარიგებლად, რა დროსაც მათ დაცვას უსაფრთხოების ძალები უზრუნველყოფდნენ. დელეგაცია ასევე შეხვდა საქართველოს ცენტრალური საარჩევნო კომისიის თავმჯდომარე გიორგი კალანდარიშვილს. საუბარი შეეხო ცესკო-ს მიერ გამჭვირვალობის სტანდარტების შენარჩუნების მნიშვნელობას ამ ახალი სისტემების დანერგვისას. ჩვენი დელეგაცია ასევე შეხვდა „სამართლიანი არჩევნებისა და დემოკრატიის საერთაშორისო საზოგადოების“ (ISFED) აღმასრულებელი დირექტორის მოადგილეს ლევან ნატროშვილს, რომლის ორგანიზაცია საქართველოში არჩევნებზე მნიშვნელოვანი დამკვირვებელია, რომელსაც არჩევნების დღეს 1 500-ზე მეტი დამკვირვებელი ჰყავდა, ასევე არასამთავრობო ორგანიზაციის „საქართველოს საზოგადოებრივი მოძრაობა მრავალეროვნული საქართველოს“ (PMMG) წარმომადგენლებს, რომელიც ქვეყანაში ეთნიკური უმცირესობების უფლებების, მათ შორის სამოქალაქო და პოლიტიკური უფლებების ხელშეწყობასა და დაცვაზე მუშაობს.

არჩევნების დღეს ჩვენმა დელეგაციამ დაათვალიერა თბილისის საარჩევნო უბნები, რათა დაჰკვირვებოდა საარჩევნო პროცესში დანერგილი ტექნოლოგიის მუშაობას. ამ ტექნოლოგიურ გადაწყვეტილებებთან დაკავშირებით როგორც საერთაშორისო, ასევე შიდა საარჩევნო მისიებმა განაცხადეს, რომ პოლიტიკური აქტორები შეთანხმდნენ იმაზე, რა უპირატესობებს მოიტანდა ეს და რომ ის გამართულად მუშაობდა არჩევნების დღეს“, – აღნიშნულია განცხადებაში.

განცხადების თანახმად, ცესკო-მ დიდი ძალისხმევა მიმართა საარჩევნო ტექნოლოგიების დასანერგად, რათა გაეუმჯობესებინა არჩევნების გამჭვირვალობა და ეფექტურობა.

„ხელისუფლებამ დააყენა ამომრჩეველთა იდენტიფიკაციის 7 508 აპარატი, ხმების მთვლელი 4876 ოპტიკური სკანერი და 2263 პლანშეტი. არსებული ცნობებით, 14 647 ტექნოლოგიური მოწყობილობიდან 99,86% გამართულად მუშაობდა. დელეგაციის მიერ შეგროვებული ანგარიშებისა და დაკვირვების თანახმად, ტექნიკური დახმარება ხელმისაწვდომი იყო არჩევნების დღეს წარმოქმნილი პრობლემების მოსაგვარებლად. ასევე თვალს ადევნებდა არჩევნების დღის შემდგომ მოვლენებს და გააანალიზა ანგარიშები სხვა ეროვნული და საერთაშორისო დელეგაციების, რომლებიც ახორციელებდნენ გრძელვადიან სადამკვირვებლო მისიას, სადაც ისინი აფრთხილებდნენ, რომ წინასაარჩევნო პერიოდში პარლამენტმა მიიღო კანონმდებლობა, რომელიც მიზნად ისახავდა სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციების მუშაობის შეზღუდვას და სახელმწიფო რესურსები გამოიყენებოდა მმართველი პარტიის სასარგებლოდ.

მიუხედავად იმისა, რომ Transparencia Electoral-ს არ ჰქონდა დრო და რესურსი წინასაარჩევნო კვლევის ჩასატარებლად, ორგანიზაცია მიიჩნევს, რომ ეს საჩივრები და ბრალდებები პასუხისმგებლობით და ფორმალურად უნდა იყოს წარმოდგენილი ქართული ინსტიტუციური არხებით. ცესკო-ს გადაწყვეტილება, გადაეთვალა ხმის მიცემის უბნების 12%, რაც ამომრჩეველთა 14%-ის ეკვივალენტურია, იყო საუკეთესო პრაქტიკის შესაბამისად მიღებული ზომა, რომელმაც დაადგინა, რომ წინასწარ და საბოლოო დათვლას შორის, პრაქტიკულად, არანაირი განსხვავება არ იყო“, – ნათქვამია Transparencia Electoral-ის განცხადებაში.

ორგანიზაცია Transparencia Electoral მოუწოდებს კომპეტენტურ ინსტიტუტებს, პოლიტიკური და სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციების მიერ საარჩევნო პროცესთან დაკავშირებით შეტანილ საჩივრებზე განხილვისა და დროული რეაგირების მექანიზმები დააჩქარონ.

„დემოკრატიის სიჯანსაღე დიდწილად ეყრდნობა აქტორების ნდობას კანონის უზენაესობის მიმართ, ამიტომ მათ, ვინც მიიჩნევს, რომ ზიანი მიადგა მათ პოლიტიკურ უფლებებს, უნდა ჰქონდეთ ქმედითი ინსტიტუციური პასუხის იმედი. ანალოგიურად, საჩივრების განხილვის შემდეგ, მნიშვნელოვანია კონკურენტუნარიანობისა და არჩევნების სამართლიანობის პირობების შესაძლო გაუმჯობესების შესახებ დისკუსიისთვის ახალი სივრცეების ხელშეწყობა. ამ თვალსაზრისით, Transparencia Electoral-ს შეუძლია გამართოს შეხვედრები სხვადასხვა პოლიტიკურ, ინსტიტუციონალურ და სამოქალაქო საზოგადოების აქტორებთან, რათა გაიგოს მათი შთაბეჭდილებები და ამით შეიმუშაოს ადმინისტრაციული, საკანონმდებლო წინადადებები არჩევნებისა და ინსტიტუტების მიმართ ნდობის გასაუმჯობესებლად. ამჟამინდელ კონტექსტში აუცილებელია, რომ ყველა აქტორმა შეინარჩუნოს ღია პოზიცია და დაადასტუროს თავისი ერთგულება დემოკრატიისა და არჩევნებისადმი, როგორც ხალხის სახელით მთავრობების შექმნის ერთადერთი ლეგიტიმური გზისადმი“, – აღნიშნულია Transparencia Electoral-ის განცხადებაში.

Transparencia Electoral-ი არჩევნების დროს გამოყენებული ტექნოლოგიის შესახებ სრულ ანგარიშს მომდევნო დღეებში გამოაქვეყნებს.