იურიდიულ საკითხთა კომიტეტმა, მესამე მოსმენიდან მეორე მოსმენაზე დაბრუნებული „დეოლიგარქიზაციის შესახებ“ კანონპროექტი განიხილა, რომელშიც ვენეციის კომისიის რეკომენდაციებია ასახული.

კანონპროექტის თანახმად, ოლიგარქად მიიჩნევა პირი, თუ ის მონაწილეობს პოლიტიკურ ცხოვრებაში, მედიამომსახურებაზე ახდენს გავლენას და მნიშვნელოვან ეკონომიკურ რესურსს ფლობს.

პროექტში გაწერილია სამივე კრიტერიუმის განმარტება.

ცვლილებების თანახმად, პირის ოლიგარქად ცნობის უფლებამოსილება ექნება ანტიკორუფციულ ბიუროს, ნაცვლად საქართველოს მთავრობისა.

ანტიკორუფციული ბიურო ვალდებული იქნება სრულყოფილი მოკვლევა ჩაატაროს, რომ გაარკვიოს პირი არის თუ არა ოლიგარქი.

ანტიკორუფციული ბიუროს გადაწყვეტილება პირის ოლიგარქად ცნობის ან არცნობის შესახებ ექვემდებარება სასამართლო კონტროლს ანუ გასაჩივრდება და გასაჩივრება გათვალისწინებულია ორი ინსტანციით.

პირის მიმართ გადაწყვეტილება ოლიგარქად ცნობის შესახებ ძალაში არ შევა, ვიდრე არ დასრულდება სამართალწარმოება.

პროექტით, პირს, ვისი ოლიგარქად მიჩნევის საკითხის განხილვაც მოხდება, ექნება საპროცესო და სამართლებრივი გარანტიები. მომხსენებლის, იურიდიულ საკითხთა კომიტეტის თავმჯდომარის, ანრი ოხანაშვილის განცხადებით, ვენეციის კომისიის რეკომენდაცია იყო, რომ პირადი ცხოვრების უფლება, პერსონალური მონაცემები, მათ შორის განსაკუთრებული კატეგორიის, ყოფილიყო მაქსიმალურად დაცული.

აქედან გამომდინარე, ოლიგარქთა რეესტრში შეიტანება შემდეგი ინფორმაცია: პირის ოლიგარქად ცნობის შესახებ ანტიკორუფციული ბიუროს გადაწყვეტილება, ოლიგარქად ცნობილი პირის გვარი და სახელი, კონტაქტის დეკლარაცია და მითითება იმის შესახებ, რომ პირის ოლიგარქად ცნობა და რეესტრში შეყვანა თავისთავად არ მოწმობს, რომ ეს პირი დამნაშავეა ან სხვა სახის სამართალდამრღვევია.

მისი თქმით, ვენეციის კომისიის რეკომენდაციის საფუძველზე, კანონპროექტიდან ამოღებულია ოლიგარქად ცნობილი პირისთვის განსაზღვრული აკრძალვა: პოლიტიკური პარტიის, საარჩევნო სუბიექტის, საარჩევნო კამპანიის, შეკრებისა და მანიფესტაციის დაფინანსების თაობაზე.

„შესაბამისად, ოლიგარქად ცნობილი და რეესტრში შეყვანილი პირისთვის ერთადერთ აკრძალვად დარჩა – პრივატიზების ობიექტის პრივატიზების პროცესში მყიდველად მონაწილეობასთან დაკავშირებით“, – აღნიშნა ანრი ოხანაშვილმა.

როგორც კომიტეტის თავმჯდომარემ განაცხადა, ასევე, ვენეციის კომისიის რეკომენდაციის გათვალისწინებით, კანონპროექტიდან ამოღებულია მუხლი, რომელიც უკავშირდებოდა უმწიკვლო საქმიან რეპუტაციას.

„დეოლიგარქიზაციის შესახებ“ კანონპროექტს ხელახლა განვიხილავთ მეორე მოსმენით იმისათვის, რომ ვენეციის კომისიის ყველა ძირითადი რეკომენდაცია აისახოს კანონპროექტში. მთავარი ამოცანაა, რომ 12-პუნქტიანი გეგმის დეოლიგარქიზაციასთან დაკავშირებული პუნქტი შესრულდეს.

ამ პუნქტის შესრულების მთავარ ინდიკატორად აღებული გვაქვს ის მიდგომა, რომელიც უკრაინამ თავის დროზე აირჩია – კანონის მიღების სახით საკითხის დარეგულირება და ეს უკრაინას ჩაეთვალა, იმ პუნქტის შესრულებად, რომელიც უკავშირდებოდა დეოლიგარქიზაციის საკითხს“, – აღნიშნა ანრი ოხანაშვილმა.

„დეოლიგარქიზაციის შესახებ“ კანონპროექტის ინიციატორია პარლამენტის იურიდიულ საკითხთა კომიტეტი.

საქართველოში ამერიკის შეერთებული შტატების ელჩი კელი დეგნანი BBC-ის ჟურნალისტურ გამოძიებას გამოეხმაურა, რომლის თანახმადაც თავდაცვის ექსმინისტრი, „ფორმულას“ დამფუძნებელი დავით კეზერაშვილი გლობალურ თაღლითურ ქსელთან არის დაკავშირებული.

ელჩი აცხადებს, რომ აღნიშნულ გამოძიებას ბოლომდე არ იცნობს, თუმცა ხაზს უსვამს დამოუკიდებელი ჟურნალისტიკისა და საგამოძიებო ორგანოების მნიშვნელობას მსგავსი საკითხების შესასწავლად.

„არ მომცემია საშუალება, მომესმინა და წამეკითხა სრული ისტორია და დეტალების შესახებ ინფორმირებული არ ვარ. თუმცა, ისე ჟღერს, რომ ესაა კიდევ ერთი შემახსენებელი, თუ რატომაა ღირებული დამოუკიდებელი საგამოძიებო ჟურნალისტიკისა და დამოუკიდებელი საგამოძიებო ორგანოების ქონა, რომლებიც შეისწავლიან მსგავს ბრალდებებს და უზრუნველყოფენ ხალხის უფლებების დაცვას“, – აცხადებს კელი დეგნანი.

სოხუმის დე ფაქტო უშიშროების სამსახური ქართულ სპეცსამსახურებს ოკუპირებული აფხაზეთის წინააღმდეგ სადაზვერვო საქმიანობის გააქტიურებაში ადანაშაულებს. შესაბამისი სიუჟეტი დე ფაქტო უწყების ვებ-გვერდზე გავრცელდა.

სიუჟეტში ნაჩვენებია ორი ქალის აღიარებითი ჩვენება, რომელთა გვარებია შენგელია და ხუხია. ისინი ამბობენ, რომ რამდენიმე წლის წინ ენგურის საკონტროლო-გამშვებ პუნქტზე საქართველოს მხრიდან მათ ვინმე ჯანო ძაგანია გაესაუბრა, რომელზედაც ისინი ამბობენ, რომ ქართული სპეცსამსახურების თანამშრომელია და აფხაზეთში საიდუმლო ობიექტების, მათ შორის სამხედრო ბაზების, ე.წ. უშიშროების სამსახურის ობიექტების და სამხედრო ტექნიკის გადაადგილებისთვის ფოტოსურათების გადაღებას და ამ ობიექტებთან დაკავშირებული სხვადასხვა ინფორმაციის გარკვევას ავალებდა. მანამდე ის ქალებს დაემუქრა, რომ თუ არ ითანამშრომლებენ, მათ ნათესავებს საქართველოში სერიოზული პრობლემები შეექმნებოდათ. დაკავებული ქალების თქმით, ისინი ფოტოებს „უოთს აპის“ და სხვა მესენჯერების გამოყენებით გადასცემდნენ.

„საქართველოს სპეცსამსახურებისთვის პრიორიტეტულ ამოცანებს შორის არის აფხაზეთის წამყვან სახელმწიფო უწყებებში, სამართალდამცველ სტრუქტურებში და პოლიტიკურ პარტიებში შეღწევა. საქართველოს სპეცსამსახურების მუშაობა სულ უფრო კარგად ორგანიზებული ხდება და ისინი  კარგად არიან აღჭურვილები. ისინი ყველა შესაძლო მეთოდს იყენებენ ინფორმაციის მოსაპოვებლად და მას აფხაზეთში დესტაბილიზაციისთვის იყენებენ. მათ სურთ კრიტიკულ ობიექტებთან დაკავშირებით ინფორმაციის მოგროვება და სახელმწიფო სტრუქტურებში შეღწევა. ე.წ. უშიშროების სამსახური აფრთხილებს მოქალაქეებს, რომ საქართველოს სპეცსამსახურები ძალზე გააქტიურებულები არიან“ – აცხადებენ ე.წ. უშიშროების სამსახურში.

დე ფაქტო უწყება საკანონმდებლო სოხუმის დე ფაქტო მთავრობისგან და პარლამენტისგან ცვლილებების მიღებას მოითხოვს, რომელიც მას დამატებით უფლებებს მიანიჭებს.

„ნაციონალურ მოძრაობას“ როცა კეზერაშვილის მიმართ მარტო იმიტომ არ აქვს კითხვები, რომ ის მათი დამფინანსებელია, ნიშნავს, რომ ამ გარემოებამ გამოააშკარავა მათი ნამდვილი ბუნება, – ამის შესახებ ადამიანის უფლებათა დაცვის კომიტეტის თავმჯდომარე მიხეილ სარჯველაძემ განაცხადა.

სარჯველაძის თქმით, მათ არასდროს ჰქონიათ განწყობა, ყოფილიყვნენ თავისუფლების, დემოკრატიის, სამართლებრივი სახელმწიფოს მხარდამჭერები ამ ქვეყანაში.

„მათთვის ეს არის მხოლოდ და მხოლოდ დროებითი ფასადი, რომ რეალური ზრახვები იყოს სადღაც შეფარებული და რაღაც ფორმით განხორციელებული. ეს არის ხალხი, რომლებსაც მათ შორის დრესტრუქციული, სისხლიანი რევოლუციების გზით ძალაუფლების სურვილი ამოძრავებთ და ამას ნიღბავენ დემოკრატიისა და ადამიანის უფლებათა მხარდაჭერით. ზუსტად ამ ტენდენციასთან და მოვლენასთან გვაქვს საქმე, როდესაც ჩვენი რომელიმე ოპოზიციონერი კოლეგა თავს უფლებას აძლევს, არ აკრიტიკოს კეზერაშვილი, რადგან მისთვის დღეს პოლიტიკურად მომგებიანია, ხმა არ ამოიღოს, როცა ამაზე „ბიბისი“ საუბრობს, და აკრიტიკოს თუნდაც ხელისუფლება, როდესაც ასევე შირმად იყენებენ ჩვენს ქვეყანაში კეზერაშვილის ვითომ პოლიტიკურ დევნას. არსებობს ცნობილი გამონათქვამი, რომ შეუძლებელია, ადამიანი მოატყუო და თან მუდმივად, ადრე თუ გვიან, ასეთი ტყუილები იშიფრება. ასეთ შემთხვევასთან გვაქვს საქმე. რაღაც ეტაპზე ვიღაცას გამოუვიდა, მათ შორის ევროპარლამენტშიც არიან ადამიანები, რომლებიც ჩვენს ოპოზიციას გულშემატკივრობენ და ეთიკური სტანდარტებით შეიძლება, ჩვენი ოპოზიციონერი კოლეგებისგან დიდად შორს არ იყვნენ წასული. როდესაც ეს ადამიანები ახერხებენ და გარკვეულ რეზოლუციებში შეიძლება, კეზერაშვილის გვარი დადებით კონტექსტში ხვდებოდეს, ეს მუდმივი ვერ იქნება და ვერ იქნება ყველაზე გათვილი, რომ ყველა მოტყუვდება. როცა ეს აშკარავდება, უკლებლივ ყველას უქმნის დისკომფორტს. მათ შორის, იმ ევროპარლამენტარ კოლეგებსაც, რომლებსაც არ ჰქონდათ ეს ინიციატივა, მაგრამ ენდნენ საკუთარ კოლეგებს, ვინც შეაჩეჩა ფრაზეოლოგია, რომელიც არის მოხვედრილი რეზოლუციებში, ბუნებრივია, გაუჩენს კითხვის ნიშნებს“, – განაცხადა მიხეილ სარჯველაძემ.

„ბიბისი“ აქვეყნებს ჟურნალისტური გამოძიების მასალებს, სადაც გაშიფრულია ევროპელი პენსიონრების გაძარცვის სქემა, ხოლო თაღლითური სქემის ორგანიზატორად დავით კეზერაშვილია დასახელებული.