ამერიკული გაზეთი „პოლიტიკო“ (Politico) თავის ევროპულ ვერსიაში (იბეჭდება ბრიუსელში) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „მოძალადეები ევროპარლამენტში: პოლიტიკური გამოძიება აჩვენებს, თუ როგორია დაშინება-ძალადობის ფარული მასშტაბები ევროპული დემოკრატიის გულში“ (ავტორები – ბარბარა მოენსი და ედი ვაქსი), რომელშიც გადმოცემულია ოთხთვიანი ჟურნალისტური გამოძიების მასალები ევროპარლამენტში და მის აპარატში დასაქმებული თანამშრომლების უფლებებისა დარღვევის შესახებ.

გთავაზობთ პუბლიკაციის შინაარსს:

„ევროკავშირის საკანონმდებლო ორგანო – ევროპარლამენტი ისეთი ტოქსიკურ ადგილს წარმოადგენს, სადაც უმცროსი მომსახურე პერსონალი გავლენიანი ევროდეპუტატების მხრიდან წლების განმავლობაში განიცდიდნენ და გარკვეულწილად, ამჟამადაც განიცდიან დამცირებასა და შევიწროვებას (ბულინგს). რასაკვირველია, პარლამენტის ხელმძღვანელობამ კარგად უწყიდა იმ აუტანელ დამოკიდებულებაზე, მაგრამ მრავალჯერადი გაფრთხილებისა და სიგნალების მიუხედავად, თვალს ხუჭავდა და ქმედითი ნაბიჯები არ გადაუდგამს შექმნილი სისტემური კრიზისის გამოსასწორებლად“, – ნათქვამია სტატიაში.

გაზეთის ჟურნალისტების მიერ გამოკითხული მოსამსახურეები და ბულინგისაგან დაზარალებული თანამშრომლები ჰყვებიან, რომ ევროდეპუტატების შევიწროვების გამო ისინი თავს „ფიზიკურად და ფსიქიურად მკვდრად თვლიდნენ“. ზოგიერთები იმასაც კი ამბობდა, რომ დამცირებისა და მეძიებლობის (შეურაცხყოფის) შედეგად „თავის მოკვლაც სურდათ“.

ბევრი ნერვიულობდა და ღამ-ღამობით არ ეძინებოდა იმის მოლოდინში, თუ როდის იქნებოდა მათი საჩივარი განხილული, თანაც შიშში იყვნენ, ვაითუ სამსახურიდან დაეკარგათ. ერთ-ერთმა გამოკითხულმა ასეთი სიტუაცია „ციხის სასიკვდილო საკანში“ ყოფნას შეადარა, როცა ადამიანი სასჯელს ელოდება და და ეს მოლოდინი გაურკევევლი ვადით გრძელდება.

ავტორების აზრით, გამოკითხვების შედეგები ადასტურებს, რომ  ევროპარლამენტში უმცროსი რანგის თანამშრომელთა აბუჩად აგდება,  ქირდვა და დაცინვა „კონტროლიდან გამოვიდა“.

ჟურნალისტური გამოკვლევის თანახმად, 2019-2021 წლებში ევროპარლამენტში სექსუალური და ფსიქოლოგიური ძალადობის 34 ფაქტი დაფიქსირდა, თუმცა, როგორც ჩანს, ეს მხოლოდ დიდი პრობლემის მცირე ნაწილს წარმოადგენს – სიტუაციის ამსახველი ზუსტი მონაცემები არ არსებობს: ან აღრიცხული არ არის, ან სპეციალურად საიდუმლოდ მალავენ. ყოველ შემთხვევაში, ჟურნალისტების არაერთგზის თხოვნას ევროპარლამენტი დუმილით პასუხობს.

როგორც ირკვევა, დაზარალებულ თანამშრომელთა საჩივრების განხილვას ევროპის პარლამენტი ხელმძღვანელობა წლების განმავლობაში აჭიანურებს და „თუ განხილვა ბოლოსდაბოლოს იწყება, პროცედურა ნამდვილი წამებაა“, – ამბობს Politico-ს ჟურნალისტებთან საუბრისას ლუქსემბურგელი დეპუტატის ყოფილი თანაშემწე მონიკა სემედო. მისი თქმით, განხილვის დროს დაზარალებულს „ყველაფრის ხელახლა გადატანა უწევს, შემდეგ კი უსასრულო ლოდინი“.

ევროპარლამენტის თავმჯდომარემ რობერტა მეცოლა (იგი მალტელმა პოლიტიკოსი ქალბატონია), მიმდინარე წელს ორი დეპუტატის წინააღმდეგ დაიწყო საქმის წარმოება, განზრახულია კიდევ ორის მიმართაც, „მაგრამ ეს მხოლოდ აისბერგის ხილული ნაწილია“ – სიტუაცია სინამდვილეში ბევრად უარესია.

პრობლემის საფუძველია ურთიერთობა პოლიტიკოსებსა და იმ პერსონალს შორის, რომლებიც დაქირავებულები არიან დეპუტატების პროფესიული მოთხოვნების მომსახურებისათვის. დაზარალებულების თქმით, ევროპარლამენტში თანამშრომელთა უფლებების დაცვის ბალანსი ევროდეპუატებისაკენ არის გადახრილი.

„[ევროპარლამენტარები] თავიანთ სამეფოში მეფეები არიან“, – ამბობს ერთ-ერთი დეპუტატის ერთ-ერთი ყოფილი თანაშემწე, – ბევრი ჩემნაირისათვის ევროპარლამენტი პოლიტიკაში კარიერის შექმნის ადგილს წარმოადგენს, ოცნების რეალიზების სამსახურს, მაგრამ თუ დეპუტატები – „ხელმწიფეები ან დედოფლები“ არასწორად ეპყრობიან თანამშრომლებს, მაშინ ყოველდღიური სამსახური ჯოჯოხეთად სწრაფად გადაიქცევა“.

მუშაობდა რა ჭირვეული ევროდეპუტატის თანაშემწედ, ერთ-ერთმა ქალმა დახმარების მიზნით ევროპარლამენტის სტრუქტურებს მიმართა, მაგრამ უშედეგოდ. პირიქით, ყველა ურჩევდა, რომ სამსახური ნებაყოფლობით დატოვებინა. მაგრამ ასეთ შემთხვევაში იგი კარგავდა უმუშევრობის სოციალურ დახმარებას, ანუ გამოდიოდა, რომ დეპუტატის მოქმედების გამო თვითონ ზარალდებოდა. „რატომ უნდა დამეტოვებინა სამუშაო, როცა მე არანაირი ბრალი არ მიმიძღვის? გამოდის, რომ მე, სიტუაციის მსხვერპლი, საკუთარი თავის მტერი ვარ“, – ამბობს ქალი, რომლის ვინაობას ჯერ-ჯერობით სტატიის ავტორები არ ამხელენ.

ევროპარლამენტარების მოქმედების გამო დაზარალებული მომსახურე პერონალისაგან საჩივრის წარდგენისა და მისი განხილვის წესიც აშკარად სრულყოფას მოითხოვს: შესაბამისი კომიტეტი, რომელიც საჩივრებს განიხილავს, ევროდეპუტატებისაგან შედგება. ბუნებრივია, ისინი უფრო მეტად ევროპარლამენტარის, ანუ საკუთარ ინტერესებს დაიცავენ და არა აპარატის ჩინოვნიკების უფლებებს.

ამიტომაც საკმაოდ ბევრი შედარებით დაბალი რანგის თანამშრომლები „ენას კბილს აჭერენ“ ან უბრალოდ, სამსახურს ჩუმად ტოვებენ. „ყველამ ყველაფერი კარგად იცის, რაც ხდება, მაგრამ არავინ არაფერს აკეთებს ამ სიტუაციის შესაცვლელად“, – ამბობს ერთ-ერთი მოსაუბრე, – „მსხვერპლი სახით არავის არ ჭირდები. ევროპარლამენტის მთელი სისტემა კორუმპირებულია, განხილვები მხოლოდ ფიქტიურად ტარდება. კომიტეტს დაზარალებულები დამნაშავეებად გამოჰყავს. ევროდეპუტატებს მეტი გავლენა აქვთ, მათ ადვოკატებს ჩვეულებრივი მოსამსახურე ვერ მოუგებს. მე დავასკვენი, რომ ევროპარლამენტში ასეთი მუშაობა არ მიღირს, მირჩევნია საკუთარ თავს გავუფრთხილდე“.

წყარო

თურქულ პრესაში აქტიურად გრძელდება სტატიების ბეჭდვა, რომლებიც საპრეზიდენტო არჩევნების მე-2 ტურის შედეგს – რეჯეფ ერდოღანის გამარჯვებას ეხება. იმის გათვალისწინებით, რომ თურქეთის მასობრივი ინფორმაციის საშუალებები უპირატესად მხარს ხელისუფლებას უჭერენ (ანუ პროსამთავროებად ითვლებიან), პუბლიკაციების აბსოლუტური უმეტესობა თავისი ხასიათით პოზიტიურია და ქება-დიდებით მოიხსენიებს მესამე ვადით არჩეულ პრეზიდენტს. ზოგიერთი ავტორი უფრო შორს მიდის და რეჯეფ ერდოღანს ლეგენდარულ და მითოლოგიურ გმირად, დიდების შარავანდედით მოსილ ადამიანად წარმოსახავს.

გაზეთ „საბაჰში“ (Sabah) გამოქვეყნებულია სტატია შთამბეჭდავი სათაურით – „ლეგენდარული ერდოღანი, რომელმაც დასავლეთი შეარყია“ (ავტორი – ბერჯან თუთარი). მასში განხილულია თურქეთის მესამე ვადით არჩეული ქვეყნის პრეზიდენტის როლი და მნიშვნელობა თანამედროვე მსოფლიოსათვის.

გთავაზობთ პუბლიკაციას მცირე შემოკლებით:

ძველ დროში, შუა საუკუნეებიდან მოყოლებული, დედამიწის გეოგრაფიას – მსოფლიოს – შვიდ ნაწილად ჰყოფდნენ, ე.წ. „შვიდ ქვეყნად“: ჩინეთად, ინდოეთად, არაბეთად, სპარსეთად, აფრიკად, ოსმალურ და ბერძნულ მიწებად.

ბოლო 400 წლის განმავლობაში დასავლეთმა ბატონობა დედამიწის თითქმის ყველა კონტინენტზე დაიწყო, თუმცა ამ ასწლეულში აშშ-სა და ევროპის მიერ შექმნილი გლობალური წესრიგი, „საბაზრო ცივილიზაციის“ სახელწოდებით, უკვე ინგრევა. თანამედროვე მსოფლიო ისევ ადრინდელ მრავალპოლუსიანობას უბრუნდება.

ამ ცვლილებებში უდიდესი წვლილი, უეჭველია, „ახალ თურქეთს“ შეაქვს, პრეზიდენტ რეჯეფ თაიპ ერდოღანის ხელმძღვანელობით.

დასავლელი ანალიტიკოსები თურქეთის მეთაურს მსოფლიოს სამი პოლიტიკური ლიდერის – „დიდი სამეულის“ შემადგენლობაში ხედავენ, რომლებიც ახალ მსოფლიო წესრიგს ქმნიან: ვლადიმერ პუტინი, სი ძინპინი და რეჯეფ ერდოღანი.

ამიტომაც აქცევდნენ ესოდენ დიდ ყურადღებას საპრეზიდენტო არჩევნებს თურქეთში, რომელიც საკვანძო ქვეყნად ითვლება როგორც ძველი, ასევე ახალი მსოფლიოსათვის და რომელიც გლობალურ მასშტაბებს ფლობს.

ხატოვნად თუ ვიტყვით, მსოფლიოს შვილი ნაწილი და ოთხი კონტინენტი სუნთქვაშეკრული ადევნებდა თვალს ჩვენს ქვეყანაში მომხდარ ისტორიულ მოვლენას – არჩევნებს – „ახალი თურქეთის“ მეორე ასწლეულის მიჯნაზე. შეიძლება ითქვას, რომ თურქეთის არჩევნები მთელი მსოფლიოსათვის საბედისწერო მომენტად უნდა ჩაითვალოს.

იმ მილოცვების გამო, რომლებსაც რეჯეფ ერდოღანი მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყნების ლიდერებისაგან ზედიზედ იღებდა 28 მაისის გამარჯვების შემდეგ და იმ საერთო-სახალხო ზეიმის ფონზე, რაც ამ გამარჯვებამ გამოიწვია, ჩვენი პრეზიდენტის ირგვლივ ლეგენდები შეიქმნა.

რეჯეფ ერდოღანი, რომელიც საერთაშორისო პოლიტიკაში გლობალური ბრენდი გახდა, „ახალ თურქეთს“ ისეთ მოთამაშედ აქცევს, რომ მსოფლიოსათვის მისაბაძ ნიმუშად ხდება ყველა მიმართულებით.

არ უნდა დავივიწყოთ, რომ თურქმა ხალხმა, რომელმაც სხვა ქვეყნებს დემოკრატიის გაკვეთილი ჩაუტარა 14 და 28 მაისს, თავისი რეკორდულად მაღალი მონაწილეობით სრულიად გამჭვირვალე და სამართლიან არჩევნებში, პირდაპირ გააცამტვერა დასავლეთის მიერ რეჯეფ ერდოღანისათვის მიწებებული „დიქტატორის“ იარლიყი.

თურქეთის პრეზიდენტის ლეგენდარული წარმატება ძირს უთხრის გლობალურ სტატუს-ქვოს არა მარტო პოლიტიკურ არენაზე, არამედ სამხედრო, კულტურულ, ეკონომიკურ ფრონტებზე და არის შთაგონების წყარო იმ ქვეყნებისათვის, რომლებიც იმპერიალისტური ცენტრის ძალაუფლების ქვეშ იმყოფებიან.

ეს კი იმას ნიშნავს, რომ იბნ ჰალდუნის (არაბი ფილოსოფი, ისტორიკოსი და მოაზროვნე) ისტორიული და სოციალურად ორიენტირებული დიალექტიკური თეორია, რომელიც აქცენტირებულია და დამყარებულია „ასაბიაზე“ – ანატოლიურ ცოდნაზე, თავის ყველანაირ განსახიერებას სწორედ „ახალ თურქეთში“ ამჟღავნებს.

და დღეს სწორედ ამ ცოდნის მფლობელი ძალა არყევს დასავლური სამყაროს ტახტს. ევროპული ქვეყნების ლიდერები ზედიზედ უკან იხევენ რეჯეფ ერდოღანის ლეგენდარული დიდების წინაშე.

უკვე არა მხოლოდ აღმოსავლეთმა, არამედ დასავლეთმაც დაიწყო იმედების დამყარება რეჯეფ ერდოღანზე, რომელიც საკვანძო მოთამაშე გახდა მსოფლიო დიპლომატიაში და კრიზისების დარეგულირებაში.

ამ ყველაფერს იმისკენ მივყავართ, რომ „თურქული საუკუნის“ სახელით ისევ ვრცელდება ოსმალური უნივერსალიზმი, რომელიც მსოფლიოს ძალიან ჭირდება.

ამრიგად, „ახალი თურქეთის“ წყალობით, რომელმაც დასავლეთის ბატონობას დაარტყა, მსოფლიო კვლავ თავის ნამდვილ – შვიდნაწილიან – სახეს იღებს, უკვე ძალიან მონატრებულ და სასურველ სახეს.

წყარო