კინორეჟისორი გოგა ხაინდრავა ტვიტერით ეხმიანება ევროპარლამენტარ რასა იუკნევიჩიენეს მიერ „მთავარი არხის” ეთერში გაკეთებულ განცხადებას.
„იუკნევიჩიანე: „ხშირად მიჩნდება განცდა, რომ საქართველო ბელარუსთან უფრო ახლოსაა ვიდრე მოლდოვასთან”. როგორ უნდა გძულდეს საკუთარი სამშობლო, რომ ამ გორბაჩოვის ნაბუშარის და საბჭოთა “პერესტროიკის” აპოლოგეტის რუპორი გახდე! საქართველოო განაცხადა! თქვე მედია მეძავებო!”, – წერს გოგა ხაინდრავა.
გურჯაანის მუნიციპალიტეტში სტიქიის სალიკვიდაციო სამუშაოები გრძელდება. ამ დროისთვის გაწმენდილია ცენტრალური მაგისტრალი და შიდა გზების ნაწილი.
„ამ ეტაპზე პარალიზებული ცენტრალური ქუჩის გაწმენდითი სამუშაოები მიმდინარეობს. პროცესში ჩართულია მერიის ყველა სამაშველო სამსახური. მეზობელი მუნიციპალიტეტები გვეხმარებიან მძიმე ტექნიკით. ამ ეტაპზე ზარალი ჯერ დათვლილი არ არის. საბედნიეროდ მსხვერპლი არ არის“, – განაცხადა გურჯაანის მერის მოვალეობის შემსრულებელმა, ლერი გელენავამ.
გურჯაანის მუნიციპალიტეტში მთელი ღამის განმავლობაში სტიქიის შედეგების ლიკვიდაციაზე მუშაობდნენ. დატბორილია ქუჩები, კორპუსებისა და კერძო სახლების პირველი სართულები და სარდაფები. დაზიანებულია ათობით ავტომობილი და სასოფლო-სამეურნეო სავარგულები.
რუსეთ-უკრაინის ომის 478-ე დღე
უკრაინელებმა, გასული დღე-ღამის განმავლობაში, რუსეთის 590 ჯარისკაცი, 24 დრონი და 19 საარტილერიო სისტემა გაანადგურეს, – ამის შესახებ ინფორმაციას უკრაინის შეიარაღებული ძალების გენერალური შტაბი ავრცელებს.
ამასთან, უკრაინაში შეჭრის დღიდან რუსების საერთო დანაკარგები მოიცავს: 218 500 ჯარისკაცს, 3 965 ტანკს, 7 683 ჯავშანტექნიკას, 3 812 ერთეულ საარტილერიო სისტემას, 314 საბრძოლო თვითმფრინავს და 301 ვერტმფრენს, 6 519 ავტომობილსა და საწვავის ავზს, 18 გემს/ნავს, 3 357უპილოტო საფრენ აპარატს, 519 ერთეულ სპეცტექნიკას და 1 199 ფრთოსან რაკეტას.
უკრაინის თავდაცვის ძალებსა და რუსულ ძალებს შორის, გასული დღის განმავლობაში, 30-ზე მეტი შეტაკება მოხდა, – ამის შესახებ უკრაინის შეიარაღებული ძალების გენერალურ შტაბის დილის ანგარიშშია აღნიშნული.
„მტრის ძირითადი ძალისხმევა მიმართულია ლიმანის, ბახმუტის, ავდიივკასა და მარინკას მიმართულებებზე – გასული დღის განმავლობაში 30-ზე მეტი სამხედრო შეტაკება მოხდა“, – აცხადებენ გენშტაბში.
უწყების ცნობით, ღამით რუსეთმა უკრაინაზე ირანული Shahed-ის ორი დრონის გამოყენებით მორიგი საჰაერო დარტყმა განახორციელა, თუმცა უკრაინის საჰაერო თავდაცვის საშუალებებმა ორივე მათგანი გაანადგურა.
„გასული დღის განმავლობაში მტერმა 5 სარაკეტო დარტყმა განახორციელა Х-101/Х-555 და Х-59 ტიპის ფრთოსანი რაკეტებით. გარდა ამისა, 60-ზე მეტი საჰაერო დარტყმა განახორციელეს და ჩვენი ჯარების პოზიციების და მშვიდობიანი დასახლებების წინააღმდეგ მრავალჯერადი სარაკეტო სისტემებიდან ცეცხლი 80-ზე მეტჯერ გახსნეს.
სამწუხაროდ, მშვიდობიან მოსახლეობაში არიანი დაღუპულები და დაჭრილები, დნეპროპეტროვსკის ოლქის ქალაქ კრივი-რიჰში დაზიანებულია სამრეწველო ობიექტები, ხერსონის ოლქში დაზიანებულია საცხოვრებელი კორპუსები და ადმინისტრაციული ინფრასტრუქტურა“, – აცხადებენ გენშტაბში.
ამასთან, გენშტაბის ცნობით, უკრაინის თავდაცვის ძალების ავიაციამ, გასული დღის განმავლობაში, 13 დარტყმა მიაყენა იმ ადგილებს, სადაც მტრის ცოცხალი ძალა იყო დისლოცირებული.
„ჩვენმა დამცველებმა, ასევე, გაანადგურეს Shahed -131/136 ტიპის ირანული დამრტყმელი უპილოტო საფრენი აპარატი, „ორლან-10“ ტიპის ოპერატიულ-ტაქტიკური დონის უპილოტო საფრენი აპარატი და 3 სადაზვერვო დრონი“, – აცხადებენ გენშტაბში.
ანგარიშში ასევე აღნიშნულია, რომ გასული დღის განმავლობაში, უკრაინის სარაკეტო და საარტილერიო ქვედანაყოფებმა მოწინააღმდეგის 2 სამეთაურო პუნქტს, S-300 საზენიტო სარაკეტო სისტემას, ცოცხალი ძალისა და სამხედრო ტექნიკის განლაგების 4 ტერიტორიას, 3 საბრძოლო საცავსა და 7 საარტილერიო დანადგარს დაარტყეს.
ატომური ენერგიის საერთაშორისო სააგენტოს ხელმძღვანელის, რაფაელ გროსის განცხადებით, რუსეთის მიერ კონტროლირებად ზაპოროჟიეს ატომურ ელექტროსადგურზე ვითარება სერიოზულია, თუმცა სადგურს შეუძლია “გარკვეული დროის” განმავლობაში უსაფრთხოდ იმუშაოს.
„ამ ელექტროსადგური უსაფრთხოებისთვის არსებითია, რომ წყალი, რომელსაც ჩემს უკან ხედავთ, ამ დონეზე დარჩეს. აქ არსებული წყლით ის შეიძლება გარკვეული დროით იყოს დაცული. იგეგმება ელექტროსადგურზე წყლის შევსება, რათა უსაფრთხოების ფუნქციები ნორმალურად გაგრძელდეს“, – აღნიშნა გროსიმ.
რაფაელ გროსიმ ევროპის უდიდესი ატომური ელექტროსადგურის მდგომარეობა გასულ კვირას კახოვკას კაშხლის განადგურების გამო შეამოწმა. მისი თქმით, ატომური ენერგიის საერთაშორისო სააგენტოს ინსპექტორები ადგილზე დარჩებიან.
უკრაინა Leopard 2-ის ტანკების დამატებით რაოდენობას მიიღებს. მიწოდებას Rheinmetall განახორციელებს და დანია და ნიდერლანდები დააფინანსებენ, – ინფორმაციას უკრაინული მედია ავრცელებს.
გამოცემის ცნობით, ქვეყნები შეიძენენ საბრძოლო ტანკებს, რათა შეცვალონ განადგურებული ტექნიკა. კერძოდ, საუბარია უკრაინისთვის Leopard 2-ის 14 ტანკის მიწოდებაზე.
მედიასთან საუბარში სხვადასხვა წყარო აცხადებს, რომ შესაბამისი ხელშეკრულებები უკვე გაფორმებულია.
აღსანიშნავია, რომ უკრაინის შეიარაღებული ძალები ამ ქვეყნების მიერ შეძენილ პირველ ტანკებს მომავალი წლის იანვარში მიიღებს. მანამდე Rheinmetall-მა Leopard 2 A4 ტანკები უნდა შეაკეთოს, რომელიც კომპანიამ სხვადასხვა ქვეყნის საწყობებიდან წაიღო.
ესპანეთი უკრაინას 20 ჯავშანტრანსპორტიორს, საველე ჰოსპიტალს და Leopard 2A4 ტიპის 4 ტანკს გადასცემს. ამის შესახებ ქვეყნის თავდაცვის მინისტრმა, მარგარიტა რობლესმა განაცხადა.
ესპანეთის თავდაცვის სამინისტროს პრესსამსახურის ცნობით, უკრაინისთვის განკუთვნილი ჯავშანტრანსპორტიორები პოლონეთში 19 ივნისს ჩავა.
უწყების ცნობით, საველე ჰოსპიტალს გადაცემამდე უკრაინელი სამხედროები ესპანეთში შესაბამის მომზადებას გაივლიან.
“უკრაინა იბრძვის სამართლიანი საქმისთვის და ამიტომ მათ აქვთ ჩვენი ყველანაირი მხარდაჭერა, არა მხოლოდ აღჭურვილობის გაგზავნაში, არამედ უკრაინელი მებრძოლების წვრთნაში. ჩვენი ვალდებულება, მხარი დავუჭიროთ უკრაინას სრული, სამართლიანი და ხანგრძლივი მშვიდობისკენ სწრაფვაში, მტკიცე დარჩება მანამ, სანამ ეს საჭირო იქნება”, – აღნიშნა რობლესმა “რამშტაინის“ ფორმატში გამართულ შეხვედრაზე.
რუსეთი ომს წააგებს თუ უკრაინის კონტრშეტევა წარმატებას მიაღწევს. ამის შესახებ უკრაინის პრეზიდენტმა ვოლოდიმირ ზელენსკიმ ამერიკულ ტელეარხ NBC News-თან ინტერვიუში განაცხადა.
“ჩვენი გმირი ხალხი, ჩვენი სამხედროები ფრონტზე ძალიან ძლიერ წინააღმდეგობას აწყდებიან. ვინაიდან რუსეთისთვის ამ კამპანიის [კონტრშეტევის] წაგება, ვიტყოდი, რომ ფაქტობრივად ომის წაგებას ნიშნავს”, – განაცხადა ზელენსკიმ.
უკრაინის პრეზიდენტის თქმით, ფრონტის ხაზიდან სიახლეები “ძირითადად პოზიტიური, მაგრამ ძალიან რთულია”.
წალკაში, მიუსაფარი ძაღლის მოკვლის ფაქტზე ერთი პირი დააკავეს.
როგორც „ შინაგან საქმეთა სამინისტროში აცხადებენ, ბრალდებული სისხლის სამართლის 259-ე მუხლით არის დაკავებული, რაც ცხოველის წამებას ან მისდამი სასტიკ მოპყრობას გულისხმობს.
გუშინ, სოციალურ ქსელში გავრცელდა ვიდეო, სადაც ჩანს, რომ ძაღლს მოქალაქემ ჯერ ავტომობილიდან ცეცხლსასროლი იარაღით რამდენჯერმე ესროლა, შემდეგ მანქანიდან გადმოვიდა, ცხოველს მიუახლოვდა და სავარაუდოდ, კვლავ ესროლა.
საქმე დაუყოვნებლივ აღიძრა ცხოველის წამებისა და მისდამი სასტიკად მოპყრობის მუხლით
კანადაში, მანიტობას პროვინციის მახლობლად, სატვირთო ავტომობილისა და ავტობუსის შეჯახების შედეგად, სულ მცირე, 15 ადამიანი გარდაიცვალა.
ადგილობრივი ხელისუფლების ცნობით, დაშავდა ათი პირი, რომლებიც საავადმყოფოში უკვე გადაიყვანეს. დაშავებულებს შორის სატვირთოსა და ავტობუსის მძღოლებიც არიან.
შემთხვევის ადგილზე მუშაობდნენ სასწრაფო დახმარების ეკიპაჟები და საჰაერო დახმარება.
მომხდარზე გამოძიება უკვე დაიწყო. გადამზიდი კომპანია, რომელსაც სატვირთო მანქანა ეკუთვნის, გამოთქვამს მზადყოფნას, ითანამშრომლოს გამოძიებასთან.
ვერძი
ვერძებო, გირჩევთ ეს დღე აქტიურად გაატაროთ და მხოლოდ ის აკეთოთ, რაც მოგწონთ. ბედი მშვენიერ შანსს გთავაზობთ და ეცადეთ, ხელიდან არ გაუშვათ. გაიხსენეთ თქვენი ძველი იდეები, რომლებიც რაღაც მიზეზით ვერ განახორციელეთ. ახლა ამისთვის შესანიშნავი დროა. ვარსკვლავების მხარდაჭერით ყველაფერი გამოგივათ.
კურო
ეცადეთ, ნებისმიერ რთულ სიტუაციაში დადებითი მხარეები იპოვოთ. დაუფიქრებლად ნათქვამმა სიტყვამ შეიძლება მეგობრებთან ურთიერთობა ძალიან გააფუჭოს, ამიტომ გირჩევთ, შეხვედრები რამდენიმე დღით გადადოთ. გახსოვდეთ, რომ ნერვიულობა ჯანმრთელობაზე გავლენას ახდენს, ამიტომ ეცადეთ დაგროვილ სტრესს ვარჯიშის დახმარებით გაუმკლავდეთ.
ტყუპები
თუ უკან არ დაიხევთ და სამსახურში საკუთარ სიმართლეს დაამტკიცებთ, ისეთ შედეგს მიიღებთ, როგორზეც ვერასოდეს იოცნებებდით. საღამო ოჯახს და საყვარელ ადამიანებთან ურთიერთობას უნდა დაუთმოთ. ერთობლივი გეგმების განხილვა და გულწრფელი საუბრები თქვენს ურთიერთობას უფრო მყარს და ჰარმონიულს გახდის.
კირჩხიბი
საყვარელ ადამიანს თქვენი ყურადღება სჭირდება. გირჩევთ, ყველა საქმე გვერდით გადადოთ და მასთან ყოფნის დრო გამონახოთ. გულწრფელად ისაუბრეთ თქვენს გრძნობებზე და გაუზიარეთ ერთმანეთს გამოცდილება. ამით ეჭვიანობის სცენებს და კონფლიქტს თავიდან აიცილებთ და ურთიერთობას მშვიდად გაარკვევთ.
ლომი
ენერგიით სავსე ხართ, რაც საშუალებას გაძლევთ, რომ ერთდროულად იმუშაოთ და აქტიურად იმოქმედოთ. ამ მხრივ ყველაზე ნაყოფიერი დღის პირველი ნახევარი იქნება, როდესაც ბევრი რთული საკითხის გადაჭრას შეძლებთ. ნუ იტყვით უარს ძველ კავშირებსა და ურთიერთობებზე – ისინი მომავალში გამოგადგებათ.
ქალწული
ვარსკვლავები გირჩევენ, რომ ამ დღეს ტრაბახს მოერიდოთ და მეტი თავმდაბლობა გამოიჩინოთ. გახსოვდეთ, რომ თქვენ გარშემო უამრავი შურიანი ადამიანია, რომელიც გამუდმებით ინტრიგებს ხლართავს. ფრთხილად იყავით ცხელ და მჭრელ საგნებთან ურთიერთობის დროს. არსებობს ტრავმის რისკი. ხელსაყრელი დღეა, რომ ზოგ მავნე ჩვევას დაემშვიდობოთ.
სასწორი
ამ დღეს ახალ ნაცნობებთან ურთიერთობის დროს სიფრთხილე უნდა გამოიჩინოთ – შესაძლოა, ვიღაც თქვენით მანიპულირებას და თქვენი შესაძლებლობების გამოყენებას ცდილობს. შეინარჩუნეთ ურთიერთობა ძველ მეგობრებთან და კოლეგებთან. პირად ურთიერთობებში მოსალოდნელია სირთულეები. გირჩევთ, პარტნიორს ყურადღებით მოუსმინოთ და საერთო გამოსავალი იპოვოთ.
მორიელი
ამ დღეს წარმატებისთვის მეტი დიპლომატიური თვისებების გამოჩენა დაგჭირდებათ. ნუ ეცდებით საკუთარი მიზნების ძალისმიერი მეთოდებით მიღწევას. ეცადეთ გარემოებებს მოერგოთ, თანამოსაუბრეს უსმინოთ და კომპრომისები ეძებოთ. თავი შეიკავეთ ფინანსური შეთავაზებების მიღებისგან – ამ დღეს ფულის დაკარგვის დიდი რისი არსებობს.
მშვილდოსანი
ამ დღეს სარისკო ოპერაციებზე უარი უნდა თქვათ – ამან შეიძლება მომავალში დიდი პრობლემები და დანაკარგები გამოიწვიოს. გირჩევთ მუშაობის სტანდარტული მეთოდები გამოიყენოთ და ის აკეთოთ, რაც კარგად იცით. სასურველია, რომ საღამო მეგობრების გარემოცვაში გაატაროთ, გაერთოთ და დაისვენოთ.
თხის რქა
დღის პირველ ნახევარში ბევრი სამუშაო და საპასუხისმგებლო საქმეები გელით. პირად ურთიერთობებში მოქმედების შეცვლა მოგიწევთ. ნუ დაიბნევით, ეცადეთ ყურადღება ყველაზე მთავარ საკითხებზე გაამახვილოთ.
მერწყული
ამ დღეს დიდი და კომპლექსური საქმეების დაწყება არ უნდა დაგეგმოთ, რადგან ჯერჯერობით ამის რესურსი არ გაქვთ. მხოლოდ დროს და ენერგიას დაკარგავთ, მაგრამ შედეგის მიღებას ვერ შეძლებთ. გააგრძელეთ რუტინული სამუშაო, დაასრულეთ ძველი პროექტები და იფიქრეთ იმაზე, რაც რაც წინსვლაში ხელს გიშლით.
თევზები
თუ ურთიერთობებს არ შეზღუდავთ, ამ დღეს შეიძლება ინფორმაციის ნაკადმა წაგლეკოთ. ეცადეთ ძველი წყენა დაივიწყოთ და გაწყვეტილი ურთიერთობა აღადგინოთ. ახალი, საინტერესო სამუშაო თქვენს ცხოვრებას შეცვლის.
მე პირადად ვაპირებ, გურჯაანში ვითარება პირად კონტროლზე ავიყვანო, ვიდრე დაზარალებული ხალხი არ იქნება დაკმაყოფილებული, – ამის შესახებ ნაციონალური მოძრაობის“ თავმჯდომარემ, ლევან ხაბეიშვილმა განაცხადა.
ლევან ხაბეიშვილი გურჯაანში ჩავიდა, რომელიც ძლიერმა ქარმა და სეტყვამ დააზარალა.
ხაბეიშვილის თქმით, სარეზერვო ფონდებიდან უნდა გამოიყოს სასრწაფოდ თანხა დაზარალებული მოსახლეობის დასახმარებლად.
„ამას გურჯაანის მერია და გუბერნია ვერ ეყოფა. სრულიად მთავრობის წარმომადგენლები უნდა ჩამოვიდნენ აქ. სარეზერვო ფონდებიდან უნდა გამოყონ თანხა. დღესვე უნდა დაიწყოს მოსახლეობის ზარალის აღწერა, მათ შორის, თანხობრივად რა ზიანი აქვს გურჯაანს მიყენებული. მერი და გუბერნატორი აქ ვერაფერს ვერ გადაწყვეტენ, მოვიდნენ და წავიდნენ, არ ნიშნავს ამით, რომ საქმე გაკეთდება. ხვალიდან იქნება დამატებით უსერიოზულესი სამუშაო. სარეზერვო ფონდებიდან სასწრაფოდ უნდა გამოიყოს თანხა. ძალიან ბევრი ავტომობილი წყალს მიჰქონდა. ამიტომ მნიშვნელოვანია სწრაფად მობილიზება. ხელისუფლების წარმომადგენლები უნდა ჩამოვიდნენ ადგილზე. მე პირადად ვაპირებ, პირად კონტროლზე ავიყვანო ეს საქმე, ვიდრე ხალხი არ იქნება დაკმაყოფილებული“, – განაცხადა ხაბეიშვილმა.
საქართველოს პრეზიდენტს უნდა შევახსენოთ, რომ პატიმარ სააკაშვილთან დაკავშირებით სპეკულაციები მას შემდეგ დასრულდა, რაც სტრასბურგმა მიიღო გადაწყვეტილება, რომ ევროპის ჰაერი არ სჭირდება, საქართველოს ჰაერზეც მშვენივრად იკვებება და იქნება კარგად, – ასე აფასებს მოძრაობა „ხალხის ძალის“ წევრი გურამ მაჭარაშვილი „უკრაინსკაია პრავდასთან“სალომე ზურაბიშვილის ინტერვიუს ის ნაწილი, სადაც საქართველოს პრეზიდენტი ამბობს: „ვმუშაობ დიპლომატიურ საზოგადოებასთან ევროპაში ჩემი კავშირებით და ვცდილობ, ვიმუშაო ხელისუფლებასთან გადაწყვეტილების მოსაძებნად, რომელიც უფრო მეტად იქნება იმის შესაბამისი, თუ როგორ უნდა ყოფილ პრეზიდენტთან მოპყრობა“.
მისი თქმით, კარგია, რომ სალომე ზურაბიშვილი მიხეილ სააკაშვილის შეწყალებას არ აპირებს.
„კარგია, რომ შეწყალებას არ აპირებს, რადგან საქართველოს საზოგადოების აბსოლუტური უმრავლესობა ამას საქართველოს სახელმწიფოს, ხალხის წინააღმდეგ და ევროსასამართლოს წინააღმდეგ გადადგმულ ნაბიჯად მიიღებდა, მაგრამ ეს სპეკულაციებიც არ სჭირდება. საქართველოს ხელისუფლების პასუხისმგებლობა რაც არის, ეს ჩვენ ძალიან კარგად ვიცით, მაგრამ კონსტიტუციაში ჩაიხედოს და თავისი პასუხისმგებლობა რა არის, რა ფარგლებია, იმის მიხედვით ისაუბროს“, – განაცხადა გურამ მაჭარაშვილმა პირველ არხთან საუბრისას.
საქართველოში ეკონომიკური საქმიანობა სტაბილურობას ინარჩუნებს, 2023 წლის პირველი ოთხი თვის განმავლობაში ზრდამ 7.3 პროცენტი შეადგინა, – ამის შესახებ მსოფლიო ბანკის ანგარიშის „გლობალური ეკონომიკის პერსპექტივები“ ივნისის გამოშვებაშია ნათქვამი.
დოკუმენტის თანახმად, ეკონომიკური ზრდა ძირითადად განხორციელდა მომსახურების ხარჯზე, ხოლო სამრეწველო საქმიანობის მიმართულებით კლება აღინიშნა.
„სამომავლოდ მოსალოდნელია ეკონომიკური ზრდის შენელება 4.4 პროცენტამდე 2023 წლის განმავლობაში, რაც ასახავს ეკონომიკის პროგნოზირებულ შენელებას სავაჭრო პარტნიორ ქვეყნებში, სანამ საშუალოვადიან პერიოდში ხუთ პროცენტამდე დასტაბილურდება.
შედარებით დაბალი საერთაშორისო სასაქონლო ფასებისა და ლარის გამყარების გამო, ინფლაცია მნიშვნელოვნად შემცირდა. მაისში ინფლაციის საერთო მაჩვენებელმა 1.5 პროცენტს მიაღწია (წლიური დონე). მოთხოვნის მხარეს უწყვეტი ზეწოლის მიუხედავად, მოსალოდნელია, რომ ინფლაცია საქართველოს ეროვნული ბანკის (სებ) მიერ განსაზღვრულ სამპროცენტიან სამიზნე მაჩვენებელზე ქვევით შენარჩუნდება მკაცრი ფულად-საკრედიტო პოლიტიკის პირობებში.
გაურკვევლობის მაღალი დონის მიუხედავად, აღნიშნული პერსპექტივის წინაშე არსებული რისკები ძირითადად დაბალანსებულია. ერთი მხრივ, ფულადი ნაკადების შემოდინების ცვლილებამ გლობალური ფინანსური პირობების გამკაცრებასთან ერთად შეიძლება, უარყოფითი გავლენა იქონიოს ლარის კურსზე, და პოტენციურად მაკრო-ფინანსურ სტაბილურობაზე დოლარიზაციის მაღალი დონის გამო. მეორე მხრივ, ფულადი ნაკადების შემოდინება შეიძლება, პროგნოზირებულთან შედარებით უფრო დიდ ხანს გაგრძელდეს და საქართველომ კვლავ მიიღოს სარგებელი სავაჭრო კავშირების გადახალისებით სატრანსპორტო დერეფნების ხელახალი კონფიგურაციის პარალელურად“, – ნათქვამია ანგარიშში.
რაც შეეხება გლობალურ მონაცემებს, დოკუმენტის თანახმად, ეკონომიკური ზრდა მკვეთრად შენელდა და ფინანსური სტრესის რისკი ძლიერდება ფორმირებადი ბაზრების მქონე და განვითარებად ქვეყნებში გლობალურად მომატებული საპროცენტო განაკვეთების ფონზე.
პროგნოზის მიხედვით, გლობალური ზრდა 2022 წელს არსებული 3.1 პროცენტიდან 2023 წელს 2.1 პროცენტამდე შემცირდება. ფორმირებადი ბაზრების მქონე და განვითარებად ქვეყნებში, ჩინეთის გარდა, ზრდის მაჩვენებელი შარშან არსებული 4.1 პროცენტიდან წელს 2.9 პროცენტამდე შენელდება. ეს პროგნოზები ფართომასშტაბიან ვარდნას ასახავს.
„სიღარიბის შემცირებისა და კეთილდღეობის გავრცელების ყველაზე საიმედო გზა დასაქმებაა, შენელებული ეკონომიკური ზრდა სამუშაო ადგილების შექმნას ბევრად ართულებს. მნიშვნელოვანია, გვახსოვდეს, რომ ეკონომიკური ზრდის პროგნოზები არ არის ბედისწერა. ჩვენ გვაქვს ვითარების შეცვლის შესაძლებლობა, მაგრამ ამისათვის ყველამ ერთად უნდა ვიმუშაოთ“, – განაცხადა მსოფლიო ბანკის ჯგუფის პრეზიდენტმა, აჯაი ბანგამ.
მსოფლიო ბანკში აღნიშნავენ, რომ ფორმირებადი ბაზრების მქონე და განვითარებადი ქვეყნების უმეტესობას განვითარებული ქვეყნების ბოლოდროინდელმა საბანკო სტრესმა მხოლოდ შეზღუდული ზიანი მიაყენა, მაგრამ ახლა ისინი სახიფათო სიტუაციაში იმყოფებიან. გლობალური საკრედიტო პირობების მზარდი შეზღუდვების ფონზე, ყოველი ოთხი განვითარებადი ქვეყნიდან ერთმა ფაქტობრივად დაკარგა წვდომა ობლიგაციების საერთაშორისო ბაზრებზე. ეს მდგომარეობა განსაკუთრებით მწვავეა ისეთი ქვეყნებისთვის, რომლებიც დაბალი კრედიტუნარიანობით გამოირჩევიან. მათი ეკონომიკური ზრდის პროგნოზები 2023 წლისთვის გასული წლის საპროგნოზო მაჩვენებლის ნახევარზე ნაკლებია, რაც დამატებითი შოკების მიმართ მათ დაუცველობას განაპირობებს.
„მსოფლიო ეკონომიკა არასაიმედო მდგომარეობაშია. აღმოსავლეთ და სამხრეთ აზიის ფარგლებს გარეთ ჯერ კიდევ დიდი გზაა გასავლელი იმ დინამიზმის მისაღწევად, რომელიც საჭიროა სიღარიბის აღმოსაფხვრელად, კლიმატის ცვლილების ზემოქმედების დასაძლევად და ადამიანური კაპიტალის შესავსებად. 2023 წელს ვაჭრობა გაიზრდება პანდემიამდე რამდენიმე წლის განმავლობაში არსებული ტემპის მესამედზე ნაკლებით. ფორმირებად ბაზრებსა და განვითარებადი ეკონომიკის მქონე ქვეყნებში ვალის წნეხი იმატებს გაზრდილი საპროცენტო განაკვეთების გამო. ფისკალურმა სისუსტეებმა უკვე ბევრი დაბალშემოსავლიანი ქვეყანა სავალო კრიზისამდე მიიყვანა. იმავდროულად, მდგრადი განვითარების მიზნების მისაღწევად დაფინანსების საჭიროება კერძო ინვესტიციების ყველაზე ოპტიმისტურ პროგნოზებსაც კი ბევრად აღემატება“, – აღნიშნა მსოფლიო ბანკის ჯგუფის მთავარმა ეკონომისტმა და უფროსმა ვიცე-პრეზიდენტმა, ინდერმით გილმა.
მსოფლიო ბანკის ანგარიშის თანახმად, უახლესი პროგნოზები მიუთითებს, რომ პანდემიის, უკრაინაში რუსეთის შეჭრისა და გლობალური ფინანსური პირობების ფონზე ეკონომიკის მკვეთრი ვარდნის ურთიერთგადამფარავმა შოკებმა მნიშვნელოვნად შეაფერხა ფორმირებადი ბაზრების მქონე ქვეყნების განვითარება, რაც უახლოეს მომავალშიც გაგრძელდება. მოსალოდნელია, რომ 2024 წლის ბოლოსთვის ეკონომიკური აქტივობა ამ ქვეყნებში დაახლოებით ხუთი პროცენტით დაბალი იქნება პანდემიის დაწყებამდე პროგნოზირებულ დონეზე.
მსოფლიო ბანკში აღნიშნავენ, რომ დაბალი შემოსავლის მქონე, განსაკუთრებით კი უღარიბეს ქვეყნებში, ზარალი აშკარაა: ამ ქვეყნების მესამედზე მეტში, 2024 წელს შემოსავალი ერთ სულ მოსახლეზე კვლავ 2019 წლის მაჩვენებელზე დაბალი იქნება. შემოსავლის ზრდის ეს სუსტი ტემპი გააღრმავებს უკიდურეს სიღარიბეს ბევრ დაბალშემოსავლიან ქვეყანაში.
„ბევრ განვითარებად ქვეყანას უჭირს, გაუმკლავდეს სუსტ ეკონომიკურ ზრდას, მუდმივად მაღალ ინფლაციას და ვალის რეკორდულ დონეს. მაგრამ ახალმა საშიშროებამ, როგორიცაა განახლებული ფინანსური სტრესის უფრო ფართო გავრცელების შესაძლებლობა მოწინავე ეკონომიკის მქონე ქვეყნებში, შეიძლება, კიდევ უფრო გააუარესოს მათი მდგომარეობა. პოლიტიკის შემმუშავებლებმა ამ ქვეყნებში დროულად უნდა იმოქმედონ, რათა თავიდან აიცილონ ფინანსური სტრესის გავრცელება და შეამცირონ მოახლოებული შიდა მოწყვლადობა“, – განაცხადა მსოფლიო ბანკის მთავარი ეკონომისტის მოადგილემ, აიჰან კოსემ.
ანგარიშის თანახმად, მოწინავე ეკონომიკის მქონე ქვეყნებში 2022 წელს არსებული 2.6 პროცენტიდან ზრდა წელს შენელდება 0.7 პროცენტამდე და 2024 წლის განმავლობაში დაბალ დონეზე შენარჩუნდება. 2023 წლის 1.1 პროცენტიანი ზრდის შემდეგ, აშშ-ის ეკონომიკა 2024 წელს 0.8 პროცენტამდე შენელდება, ძირითადად, გასული წელიწადნახევრის განმავლობაში საპროცენტო განაკვეთების მკვეთრი ზრდის გავლენის გამო. ევროზონაში 2023 წელს მოსალოდნელია ზრდის შენელება 0.4 პროცენტამდე 2022 წლის 3.5 პროცენტიდან, მონეტარული პოლიტიკის გამკაცრებისა და ენერგორესურსებზე ფასების ზრდის შემაფერხებელი ეფექტის გამო.
ანგარიში ასევე იძლევა ანალიზს, თუ როგორ მოქმედებს აშშ-ის საპროცენტო განაკვეთების ზრდა ფორმირებადი ბაზრების მქონე და განვითარებად ქვეყნებზე. გასული წელიწადნახევრის განმავლობაში სახაზინო შემოსავლების ორწლიანი ზრდის უმეტესი ნაწილი გამოწვეული იყო ინვესტორების მოლოდინებით აშშ-ის მონეტარული პოლიტიკის მიმართ ინფლაციის გაკონტროლებასთან დაკავშირებით.
ანგარიშის მიხედვით, ამ კონკრეტული ტიპის საპროცენტო განაკვეთის ზრდა ასოცირდება განვითარებად ქვეყნებში არახელსაყრელ ფინანსურ ეფექტებთან, მაღალი ალბათობის ფინანსური კრიზისის ჩათვლით. უფრო მეტიც, ეს ზემოქმედება განსაკუთრებით გამოხატულია იმ ქვეყნებში, რომლებიც გაცილებით დიდი ეკონომიკური დაუცველობით გამოირჩევიან. კერძოდ, სასაზღვრო ბაზრებზე (ქვეყნები ნაკლებად განვითარებული ფინანსური ბაზრებით და უფრო მეტად შეზღუდული წვდომით საერთაშორისო კაპიტალზე) აღინიშნება ნასესხებ სახსრებთან დაკავშირებული ხარჯების მნიშვნელოვანი ზრდა; მაგალითად, სუვერენული რისკის გავრცელება ასეთ ბაზრებზე სამჯერ და მეტად იზრდება ვიდრე ფორმირებადი ბაზრების მქონე და სხვა განვითარებად ქვეყნებში.
ამასთან ერთად, ანგარიშში მოცემულია ფისკალური პოლიტიკის გამოწვევების ყოვლისმომცველი შეფასება დაბალშემოსავლიანი ქვეყნებისთვის. ეს ქვეყნები მძიმე მდგომარეობაში იმყოფებიან. საპროცენტო განაკვეთების ზრდამ გაამძაფრა მათი ფისკალური პოზიციების გაუარესება ბოლო ათწლეულის განმავლობაში. სახელმწიფო ვალი ახლა საშუალოდ მთლიანი შიდა პროდუქტის 70 პროცენტს შეადგენს. საპროცენტო გადახდები ამცირებს სახელმწიფოს შეზღუდულ შემოსავლებს. დაბალი შემოსავლის მქონე 14 ქვეყანა უკვე იმყოფება სავალო კრიზისში ან მის პირზეა. ხარჯების ზეწოლა გაიზარდა ამ ქვეყნებში. არახელსაყრელი შოკები, როგორებიცაა ექსტრემალური კლიმატური მოვლენები და კონფლიქტები, კიდევ უფრო მეტად აუარესებს დაბალი შემოსავლის მქონე ქვეყნებში შინამეურნეობების მდგომარეობას, ვიდრე სადმე სხვაგან, სოციალური უსაფრთხოების შეზღუდული ქსელების გამო. საშუალოდ, ეს ქვეყნები მშპ-ის მხოლოდ სამ პროცენტს ხარჯავენ თავიანთ ყველაზე დაუცველ მოქალაქეებზე, რაც განვითარებადი ქვეყნების საშუალო მაჩვენებელზე (26 პროცენტი) დაბალია.
როცა გამოდის სისხლიანი „ნაცი“ და გეუბნება, რომ შენ ხარ მოღალატე და რუსი, იქ დედის გინება არის აბსოლუტურად ადეკვატური პასუხი, – ასე უპასუხა „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარე ირაკლი კობახიძემ პარლამენტის სხდომათა დარბაზში დეპუტატებს შორის მომხდარი დაპირისპირების შესახებ დასმულ კითხვას.
მისივე თქმით, ეს ადამიანები მოქმედებენ აკერმანის სახელმძღვანელოს მიხედვით, სადაც აღწერილია ბოლშევიკური მეთოდები.
„როგორც კი „ნაცი” დაგიძახებს რუსს თუ მოღალატეს და ამას პასუხს არ გასცემ, საზოგადოება იფიქრებს, რომ ან ხარ სუსტი, ან ხარ მტყუანი. გუშინ კონკრეტულმა დეპუტატებმა უპასუხეს ადეკვატურად დედის გინებით ამ ადამიანებს, რაც შეირგეს. ეს არის ერთადერთი ადეკვატური პასუხი, როცა “ნაცი” გეძახის მოღალატეს და რუსს. ეს ადამიანები მოქმედებენ აკერმანის სახელმძღვანელოს მიხედვით, სადაც აღწერილია ბოლშევიკური მეთოდები. როგორ წარმოგიდგენიათ, ვიღაც მოდის, გეძახის რუსს და მოღალატეს და შენ ხარ ჩუმად? რა პასუხი უნდა გასცე – ბოდიში, არ ვარ რუსი?! რა უნდა თქვა, ხომ სასაცილოა ეს ყველაფერი. როცა მოდის სისხლიანი “ნაცი” და გეძახის რუსს და მოღალატეს, მას უნდა გაეცეს ადეკვატური პასუხი”, – განაცხადა კობახიძემ.
მის: ქ.თბილისი, მ.კოსტავას 59
ტელ: +995 32 93 44 05
ელ.ფოსტა: editor@geotimes.ge
© Geotimes.ge | By view.ge
