ეროვნული ბანკის მიერ გამოქვეყნებული მონაცემების თანახმად, 1 აშშ დოლარის ღირებულება 2.5771 ლარი გახდა. კურსი, რომელიც მანამდე მოქმედებდა, 2.5693 ლარი იყო. შესაბამისად, დოლარის ცვლილებამ ეროვნულ ვალუტასთან მიმართებაში 0.0078 ლარი შეადგინა.
რაც შეეხება ევროს, მისი კურსი 2.8673 ლარია. მაშინ, როცა მანამდე მოქმედი კურსი 2.8804 ლარს შეადგენდა. შესაბამისად, ევროს ცვლილებამ 0.0131 ლარი შეადგინა.
ზაფხული თავისი ცხელი დღეებით მხოლოდ შემაწუხებელი და უსიამოვნო როდია. ზედმეტად ცხელ დღეებს სითბური ტალღები ახლავს, რომლებიც ადამიანების ჯანმრთელობაზე სერიოზულ გავლენას ახდენენ. დაავადებათა კონტროლის ცენტრის დირექტორის მრჩეველი ნია გიუაშვილი გადაცემაში “პირადი ექიმი” სწორედ ცხელი დღეების, ასევე ელექტრომოწყობილობების გამოსხივებისა და ჯანმრთელობის ურთიერთკავშირზე საუბრობს. და ასევე გაგრილებისთვის საუკეთესო ხერხებსაც გვირჩევს. მისი თქმით, გლობალური დათბობა და მასთან დაკავშირებული სითბური ტალღები ჩვენი და ჩვენი ოჯახის წევრების ჯანმრთელობაზე უფრო და უფრო მეტად გავლენას ახდენს და ეს ზემოქმედება მზარდია. ის არათუ იკლებს, არამედ არც კი ჩერდება. სიკვდილიანობის გაზრდის გამო თბურ ტალღებს 2003 წელს მიაქციეს ყურადღება ევროპაში. ის არ იწვევს რაიმე ახალი დაავადების ჩამოყალიბებას, სამაგიეროდ ნამდვილად იწვევს უკვე არსებული დაავადებების დამძიმებას. რაც უფრო მაღალია სათბურის ეფექტის მქონე აირების ემისიები, მით უფრო დაბალი ხარისხისაა ჯანმრთელობა. ის აუარესებს არამარტო ჯანმრთელობას, არამედ ცხოვრების ხარისხს – ხარისხიან საკვებსა და წყალზე ხელმისაწვდომობას, ხელს უწყობს დიარეით მიმდინარე დაავადებების გავრცელებას და განსაკუთრებით აზარალებს ღარიბ მოსახლეობაზე. სითბური ტალღები საქართველოსთვის გაკეთებული პროგნოზი რომ მოვიშველიოთ, სამომავლოდ არამარტო მზიანი დღეების რაოდენობა მოიმატებს წლების განმავლობაში, არამედ ცხელი დღეების რაოდენობაც. ღამის ტემპერატურაც კი საშუალო ტემპერატურაზე მაღალია, რაც ორგანიზმს თერმორეგულაციის საშუალებას არ აძლევს. როცა თბური ტალღების ზემოქმედება დიდი ხნით ნარჩუნდება, ორგანიზმი თანდათან იფიტება იმის გამო, რომ მუდმივად უწევს ადაპტაცია და შეგუება ამ პირობებთან. თუ ღამის ტემპერატურა აჭარბებს 22-24 გრადუსს, დღის ტემპერატურა კი ბევრად მაღალია 32-34 გრადუსზე, ორგანიზმი თავის ბუნებრივ ტემპერატურას ვერ უბრუნდება. ეს განსაკუთრებით რთულად გადასატანია ბავშვებისთვის, მოხუცებისთვის, ორსული ქალებისა და ქრონიკული დაავადებების მქონეთათვის. ამ ყველაფრის გამო განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება შენობის შიგნით ტემპერატურის შენარჩუნებას. ზაფხულში ვცდილობთ გაგრილებას, ზამთარში კი – გათბობას და ხშირად გვავიწყდება ზღვარი. როგორი ტემპერატურა სჭირდება ჩვენს ორგანიზმს, რომ გამართულად იმუშაოს ყველა სისტემამ. ადამიანისთვის სიგრილის მინიმალური ტემპერატურაა 18 გრადუსი, ხოლო სიცხის – 23 გრადუსი. ზამთარია თუ ზაფხული, 18-23 გრადუსი არის ადამიანისთვის ყველაზე კარგი ტემპერატურა. რა თქმა უნდა, ორგანიზმი ამაზე მეტი ტემპერატურის პირობებშიც აგრძელებს მუშაობას, მაგრამ გარკვეული შეზღუდვებით. ხოლო როცა ტემპერატურა 32 გრადუსს აჭარბებს, საქმიანობა შესაძლებელია, მაგრამ არა ხანგრძლივად, არამედ მოკლე დროით და შუალედებში გაგრილებით. 15 გრადუსს ქვემოთ ტემპერატურა უკვე ძალიან სტრესულია ორგანიზმისთვის და მას ქმედუნარიანობა აღარ შესწევს. ამიტომ ადამიანებს, ვინც შენობის გარეთ ატარებენ დღის უმეტეს ნაწილს, ჯანმრთელობის განსაკუთრებული კონტროლი და რეგულირება სჭირდება.
მსოფლიო ის აღარ არის, რაც წელიწად ნახევრის წინ იყო. შესაბამისად, ყველა მნიშვნელოვანი პრობლემა, რაც ჩვენი ქვეყნის წინაშე დგას (და უპირველეს ყოვლისა ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენა), ახლებურ გადააზრებას ითხოვს. მხოლოდ დეკლარირება (მაგალითად, ე.წ. მშვიდობიანი ინტეგრაციის პოლიტიკისა), რამდენადაც სწორი არ უნდა იყოს, იგი თავისთავად საკმარისი არ არის. საჭიროა უფრო კონკრეტული და გამოწვილვივითი განხილვები, დისკუსიები. სწორედ ამის მცდელობას წარმოადგენს ჩვენი წერილიც. ცხადია იმის გათვალისწინებით, რომ ნებისმიერი კონცეფცია შესწორებას და კრიტიკას საჭიროებს.
რუსეთ-უკრაინის კონფლიქტი სტრატეგიულ თვალსაზრისით რუსეთისათვის ერთობ არასახარბიელოდ მიმდინარეობს. არასახარბიელოდ, ვინაიდან, სულ მცირე, ძნელი წარმოსადგენია მან აიძულოს უკრაინა უარი თქვას ეროვნული პოლიტიკის გატარებაზე და მეტიც, დაითანხმოს ტერიტორიულ დანაკარგებზე (ყოველ შემთხვევაში 2022 წლის თებერვლის მდგომარეობით). ვფიქრობთ, ნაკლებად მოსალოდნელია, რომ რუსეთმა სამართლებრივად გაიფორმოს ის ტერიტორიები, რომლებიც დღეს შეიარაღებული კონფლიქტის პროცესში აქვს ოკუპირებული. თუმცა ესეც რომ მოხდეს, ომის შემდეგ უკრაინა დარჩენილი ტერიტორიებით დაუყოვნებლივ გახდება NATO-ს წევრი, აქედან გამომდინარე ყველა შედეგით (რუსეთისათვის).
ასე რომ, რუსეთის გეოსტრატეგიული მდგომარეობა შეუდარებლად უფრო ცუდი იქნება ვიდრე 2023 წლის ზამთრის მიწურულს. ამგვარი სცენარის განამდვილების შემთხვევაში NATO-ს წევრი გახდება მოლდოვაც (დნესტრისპირეთით ან მის გარეშე). საქართველოს მომავალი ამ თვალსაზრისით უფრო ბუნდოვანია. ამასთან, ეს საკითხი (NATO – საქართველოს ურთიერთობის შესაძლო სცენარები), ცალკე განხილვის თემა უნდა იყოს. ყველა შემთხვევაში 2022 წლის პუტინის 24 თებერვლის ულტიმატუმის შესრულების გარეშე რუსეთი ძნელად თუ ჩაითვლება გამარჯვებულად (სამხედრო-სტრატეგიული თვალსაზრისით). ამიტომ მივიჩნევთ, რომ როგორც არ უნდა დამთავრდეს ეს კონფლიქტი – რუსეთის დეზინტეგრაციითა თუ „საპატიო“ მარცხით – ფაქტი ერთია: რუსეთი „ის თამრო აღარ იქნება“ (პრიგოჟინის „ლაშქრობამ“ ეს კიდეც დაადასტურა). ამას ჩვენთვის გადამწყვეტი მნიშვნელობა ენიჭება – გვიჩნდება ოკუპირებული ტერიტორიების გამოხსნისა და ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენის რეალური შანსი.
საქართველოს დღევანდელმა ხელისუფლებამ საჯაროდ განაცხადა, რომ არ აპირებს ოკუპირებული ტერიტორიების სამხედრო გზით შემოერთებას. მაშინ ჩნდება კითხვა: როგორ და რა გზით ვაპირებთ მშვიდობიანად სტატუს-კვოს შეცვლას თუ ამგვარი განაცხადი მხოლოდ პრობლემის თავიდან მოცილების მცდელობა არ არის? მით უფრო, რომ ექსპერტები ფრიად მორიდებულად აფასებენ აფხაზეთისა და ცხინვალის სტატუსის საქართველოსათვის მომგებიანად ცვლილების შესაძლებლობას, მითუმეტეს მშვიდობიანად. სამწუხაროდ, ხელისუფლება ამ საკითხზე დუმს და საეჭვოა, რომ რაიმე რეალური გეგმა ჰქონდეთ.
რუსეთს საქართველოს ორი ტერიტორიული ერთეული აქვს ოკუპირებული – აფხაზეთი და ცხინვალის რეგიონი (ყოფილი სამხრეთ ოსეთის ავტონომიური ოლქი, რომელიც სააკაშვილის ხელისუფლებამ 2007 წელს აღადგინა სახელით „დროებითი ადმინისტრაციული რეგიონი“. მივიჩნევთ, რომ ეს ნაბიჯი ამ ხელისუფლების დიდი შეცდომა იყო). აფხაზებისა და ოსების ეთნოგენეზი, მათი განსახლების ისტორიული გზები თუ სამართლებრივი სტატუსი, აგრეთვე, მათი სეპარატიზმის ბუნება და დინამიკა ერთმანეთისაგან თვალსაჩინოდ განსხვავდება. შესაბამისად, ამ პრობლემების მოგვარებაც დიფერენცირებულ მიდგომას მოითხოვს. ის, რომ უკანასკნელი ათწლეულებია მათ ერთ პაკეტში განიხილავენ, აშკარად არა-სწორი პრაქტიკაა.
გამოვდივართ რა ამ პრინციპული პოზიციიდან, ამჯერად აფხაზეთის პრობლემის შესაძლო მოგვარებას შევეხებით.
1. ქართველები და აფხაზები აფხაზეთის ავტოქტონურ მოსახლეობას წარმოადგენენ;
2. აფხაზმა ხალხმა 19-ე საუკუნის მიწურულს განიცადა გენოციდი. რუსეთის ხელისუფლებამ აფხაზები დამნაშავე ერად გამოაცხადა და მშობლიური მიწიდან გაასახლა, ისევე როგორც მათი მეზობელი ადიღე-ჩერქეზები (მუჰაჯირობა), ხოლო დაცარიელებულ მიწებზე იმპერიისადმი ლოიალურად განწყობილი მიგრანტები ჩაასახლა. ადიღე-ჩერქეზეთისაგან განსხვავებით აფხაზეთის სრულ რუსიფიკაციას ხელი შეუშალა ქართველთა საპირისპირო მიგრაციამ (შედარებისათვის: დღეისათვის ფსოუდან ანაპამდე ზღვისპირა რეგიონში ადგილობრივი კავკასიური მოსახლეობა თითქმის აღარ ბინადრობს). დღეს აფხაზი ეთნოსი კატასტროფულად შემცირებულია. უმეტესობას ე.წ. რუსულენოვანები წარმოადგენენ;
3. აფხაზთა წინაშე სადღეისოდ დგას ეგზისტენციალური პრობლემა – ეთნოსის გადარჩენა. სწორედ ეს ფაქტორია იმის უპირველესი მიზეზი, რომ კავკასიიდან რუსეთის მოსალოდნელი უკან დახევა ჯერ კიდევ არ ნიშნავს აფხაზეთის საქართველოსთან დაბრუნებას – დემოგრაფიული გარანტიების გარეშე აფხაზები ნებაყოფლობით არ დათანხმდებიან საქართველოსთან ერთიან სახელმწიფოში ინტეგრაციას. დემოგრაფიული პრობლემა ქართველების წინაშეც მწვავედ დგას, თუმცა აფხაზთა მდგომარეობა ნამდვილად კატასტროფულია;
4. შექმნილი დემოგრაფიული დინამიკიდან გამომდინარე, ახლო მომავალში აფხაზი ეთნოსი დემოკრატიული არჩევნებითვე (პროპორციული ან მაჟორიტარული), აღმოჩნდება ჩამოშორებული ქვეყნის მართვა-გამგეობას. სწორედ დემოგრაფიული მომენტი გაითვალისწინა საქართველოს ეროვნულმა ხელისუფლებამ აფხაზებთან მოლაპარაკებისას1991 წლის ზაფხულში, როცა აფხაზურ მხარესთან საარჩევნო შეთანხმებას მივაღწიეთ. საარჩევნო ოლქები ისე დარეგულირდა, რომ 28 მანდატი ერგო აფხაზურ დეპუტაციას, 26 – ქართულს, ხოლო 11 – რუსულენოვან მოსახლეობას. ამ საარჩევნო შეთანხმების შესაბამისად აფხაზებმა მიიღეს ეთნიკური გადარჩენის რეალური სამართლებრივი გარანტია. ამავე დროს კვალიფიციური უმრავლესობის შედგენა აფხაზ და ქართველ დეპუტაციათა ერთობას შეეძლო. ეს მათ უეჭველი თანამშრომლობისაკენ უბიძგებდა.
5. სახელმწიფო გადატრიალების შედეგად მოსულმა ხელისუფლებამ აღნიშნული საარჩევნო შეთანხმება აპარჰტეიდად გამოაცხადა (რაც მოგვიანებით პარლამენტმაც დაადასტურა 1994 წლის15 მარტის დადგენილებით). ეს პრინციპულად მიუღებელი სამართლებრივად მცდარი და პოლიტიკურად ჩვენი ქვეყნის ინტერესებისათვის მავნე მიდგომაა. აპარტჰეიდი ნიშნავს ცალ-ცალკე განვითარებას (apart – ცალკე, heid – განვითარება), მაშინ როცა საარჩევნო შეთანხმება განუხრელი შესრულების შემთხვევაში, მხარეთა შორის თანამშრომლობის და მშვიდობის საიმედო გარანტი იქნებოდა.
6. სახელმწიფო გადატრიალების შემდეგ რადიკალურად შეიცვალა კონფლიქტების მოგვარების პარადიგმა.
ჩაითვალა, რომ აფხაზებს არ გააჩნიათ საკუთარი ინტერესი და მოქმედებენ მხოლოდ და მხოლოდ მოსკოვის კარნახით (და, შესაბამისად, ისინი ოდენ ბრმა იარაღს წარმოადგენენ რუსული იმპერიალიზმის ხელში). ცხადზე ცხადია, რომ რუსეთი იყენებდა და კვლავაც იყენებს ეთნიკურ სეპარატიზმს ქართული ეროვნული ინტერესების წინააღმდეგ, მაგრამ ეს არ ნიშნავს რომ აფხაზებს საკუთარი ინტერესები არ გააჩნიათ (იხ. პუნქტი 3);
7. პარადიგმის შეცვლამ სრულად და რადიკალურად შეცვალა პრობლემის მოგვარების ტაქტიკა. აფხაზები მხარედ საერთოდ აღარ განიხილება და ძირითად იმედს მოსკოვთან ურთიერთობის გარკვევაზე ამყარებენ ან სხვა ლიდერი სახელმწიფოების იმედი აქვთ (რაც ძირითადად გემოვნებაზე, კონიუნქტურასა და პოლიტიკურ ტაქტიკაზეა დამოკიდებული. მნიშვნელოვან როლს ასრულებს აგრეთვე პოლიტიკური ჯგუფებისა და ლიდერების პირადი სიახლოვე ამა თუ იმ ქვეყანასთან):
• რუსეთს მოვაგვარებინოთ;
• რუსეთი შეძლებისდაგვარად გავიყვანოთ თამაშიდან და ნატოს მოვაგვარებინოთ;
• ველოდოთ სიტუაციის შეცვლას (სტრატეგიული მოთმენის პოლიტიკა, რომელიც შესაძლოა განუსაზღვრელი დროით გაგრძელდეს და სინამდვილეში ამ მიმართულებით არაფრის კეთების სინონიმად იქცეს);
• აფხაზებთან უშუალო ურთიერთობა თეორიულ დონეზეც კი არ განიხილება.
8. აშკარაა, რომ პარადიგმის შეცვლამ ხეირი არ მოგვიტანა. პირიქით, მივიღეთ კონფლიქტების გამწვავება: რუსეთთან ომები, ჯერ აფხაზეთში (წავაგეთ!), მერე ცხინვალში (ისევ წავაგეთ!), დავკარგეთ ტერიტორიები, ჯერ de facto (შევარდნაძის ნობათი), მერე de jure (სააკაშვილის ნობათი). რაც მთავარია, უიმედო ჩიხში აღმოვჩნდით და ამ მდგომარეობიდან ფეხის მოცვლასაც ვერ ვახერხებთ;
9. არ უნდა დაგვავიწყდეს ის მნიშვნელოვანი გარემოება, რომ აფხაზებმა დამოუკიდებლობა მხოლოდ 1999 წლის ნოემბერში (ვლადიმერ პუტინის გაპრემიერების შემდეგ) გამოაცხადეს. მანამდე კი იყო რამდენიმე სერიოზული მცდელობა ქართულ აფხაზური მოლაპარაკებისა (ერთი მხრიდან), რაც სხვადასხვა მიზეზის გამო ჩაიშალა. სადღეისოდაც, აფხაზები ყველანაირად ცდილობენ რუსეთთან სრული პოლიტიკური ინტეგრაციის თავიდან აცილებას (რაც მათ ეთნოსს უეჭველი გაქრობით ემუქრება მოკლე დროში). მათი ამგვარი მიდგომა და ქცევის წესი პრინციპულად განსხვავდება ცხინვალის რეგიონის ხელისუფლების პოზიციისგან, რომელმაც საკუთარი ინიციატივით რამდენიმე „რეფერენდუმი“ ჩაატარა რუსეთთან მიერთების მოთხოვნით.
10. ჩიხიდან გამოსვლის ერთადერთი გამოსავალი სწორ გზაზე დაბრუნებაა. უნდა ვაღიაროთ, რომ აფხაზურ მხარესთან უშუალო მოლაპარაკებისა და შეთანხმების პოლიტიკა სწორი
იყო. მას რეალური ალტერნატივა არ გააჩნია (სწორი იყო პრინციპულად და არა მხოლოდ ტაქტიკური მოსაზრებით). განვლილმა ოცდაათმა წელიწადმა ეს თვალნათლივ დაადასტურა. შეთანხმების წარმატება, როგორც წესი, დამოკიდებულია მხარეთა ინტერესების რეალურ თანხვედრაზე. ამ მხრივ ჩვენი ამჟამინდელი მდგომარეობა არასახარბიელოა. კონფლიქტის დაწყებიდან საკმაო დროა გასული, ბევრი რამ საქართველოსთვის წამგებიანად შეიცვალა. რუსეთმა აღიარა აფხაზეთის დამოუკიდებლობა, იქაურმა ეთნოკრატიამაც შეიფერა ახლებური მდგომარეობა. თუმცა ჯერ კიდევ შეიძლება მოიძებნოს ინტერესთა რეალური თანხვედრის წერტილები (საყრდენი წერტილის არსებობის შემთხვევაში კი, როგორც ცნობილია, დედამიწის გადაბრუნებაც შეიძლება), მითუმეტეს, რომ აფხაზთა ფუნდამენტურ ეგზისტენციალურ ინტერესს უდიდესი საფრთხე ემუქრება. კეთილი ვინებოთ და მოვნახოთ ურთიერთგადაკვეთის წერტილები, მითუმეტეს რომ საქართველოს მთავრობას საჯაროდ აქვს გაცხადებული ოკუპირებულ ტერიტორიებთან ურთიერთობის მშვიდობიანად მოგვარების პრინციპი. ურთიერთნდობისათვის მოსალაპარაკებლად გამოვიყენოთ ქართული პოლიტიკური სპექტრის ის ჯგუფები რომლებიც იმთავითვე ამ პოზიციას უჭერენ მხარს..
11. საქართველოს ხელისუფლებამ მოლაპარაკებები უნდა დაიწყოს აფხაზეთის დე ფაქტო ხელისუფლებასთან (ფორმალურად თუ არაფორმალურად). როგორც ვთქვით, მათთან შესაძლებელია ურთიერთ დაინტერესების წერტილების მონახვა:
• გვაქვს ურთიერთობის დადებითი გამოცდილება, თანაც 2006 წლამდე (სანამ საქართველოს ხელისუფლება კოდორის ხეობას დაიკავებდა), აფხაზური მხარე მუდმივად ცდილობდა ჩვენთან ოფიციალურ მოლაპარაკებას;
• აფხაზები ცდილობენ დისტანცია დაიჭირონ მოსკოვთან ურთიერთობაში და დამოუკიდებელი პოლიტიკა გაატარონ (აფხაზური ნაციონალიზმი ამჯერად ჩვენი პოტენციური მოკავშირეა და ეს გარემოება უნდა გამოვიყენოთ);
• როგორც უკვე ითქვა მათ საკმაო პრობლემები აქვთ აფხაზი ეთნოსის გადარჩენის კუთხით (უაფხაზო აფხაზეთი ჩვენთვისაც მიუღებელია – სამუდამოდ დავკარგავთ);
ასე, რომ შეხების წერტილების მონახვის შანსი ჯერ კიდევ არის, მითუმეტეს რომ აფხაზური მხრიდან პერიოდულად არის ამის სიგნალები. სამწუხაროა, რომ ქართული მხარე ამას მხოლოდ დუმილით პასუხობს. რუსეთის ფაქტორი ნამდვილად ხელისშემშლელია, მაგრამ მაინც ღირს ამ მოლაპარაკებებზე წასვლა. ბოლოსდაბოლოს, თუ შეთანხმება შესაძლებელი იყო საბჭოთა კავშირის არსებობის პირობებში, შესაძლებელი იქნება ამჯერადაც, მითუმეტეს, როცა რუსეთი რთულ ვითარებაში აღმოჩნდა (უკრაინაში);
12. ამ მიმართულებით წარმატებას ვერ მივაღწევთ თუ მხარეებმა საჯაროდ არ დაგმეს:
• სახელმწიფო საბჭოს მიერ უკანონო შეიარაღებული ფორმირებების შეყვანა აფხაზეთში (1992 წლის 14 აგვისტო);
• აფხაზეთში მოქმედი უკანონო შეიარაღებული ფორმირებების მიერ ქართველი მოსახლეობის აფხაზეთიდან გამოდევნა (აქედან გამომდინარე ყველა შედეგით).
13. უნდა შევეშვათ საბჭოთა საქართველოს მოდელს, სადაც აფხაზეთი ავტონომიურ რესპუბლიკას წარმოადგენდა. ამ მოდელს ვეღარ დავაბრუნებთ. უნდა ვეცადოთ მოვძებნოთ სახელმწიფოებრიობის ახალი ფორმები, თუნდაც ჩინეთ-ჰონკონგის მსგავსი (თუმცა, სი ძინძპინმა, დენ სიაოპინის ამ ძალზე საყურადღებო მოდელის დისკრედიტაცია მოახდინა). განხილვის საგანი შეიძლება გახდეს თანაცხოვრების სხვადასხვა მოდელი.
14. როგორც აღვნიშნეთ ქართულმა მხარემ ფორმალური თუ არაფორმალური მოლაპარაკებები უნდა გამართოს შესაბამის აფხაზურ მხარესთან ერთი-ერთზე (1991 წელს გამართული მოლაპარაკებების მსგავსად). ეს აუცილებელია, რადგან შავი ზღვის აღმოსავლეთი ნაპირის (აქ სრულდება აღმოსავლეთ-დასავლეთის შუა დერეფანი) გეოსტრატეგიული ღირებულების გაზრდასთან ერთად გაიზარდა ამ დერეფნისადმი პრეტენზიის მქონე სახელმწიფოთა დაინტერესება გავლენის მოსაპოვებლად. ეს ქვეყნები მზად არიან აფხაზეთის ფაქტორი საკუთარი ინტერესებისათვის გამოიყენონ. 1992 წლიდან ქართულ დიპლომატიაში გაბატონებულ პრაქტიკას, საკუთარი პრობლემები აუცილებლად მესამე მხარეს (უცხო ქვეყანა ან ორგანიზაცია) მოვაგვარებინოთ, წერტილი უნდა დაესვას (ის აშკარად უპერსპექტივოა, სამომავლოდ კი სრულიად გამოუსადეგარი გახდება).
P.S.
თუკი ჩვენი ანალიზი ძირითადად სწორია, საჭიროა სწორი კონცეფციის შემუშავება და ქმედითი ნაბიჯების გადადგმა. პოლიტიკაში დროის ფაქტორს უმეტესად გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს.
გურამ სანადირაძე, ნიკოლოზ სანებლიძე
ხაბეიშვილმა რომ აღიარა ის, რასაც ძალიან ბევრი ადამიანი ხვდება ამ ქვეყანაში, ეს ცხადია. ამ განცხადებით მან აღიარა, რომ ნაციონალური მოძრაობა ყოველთვის იყო ერთი კაცის, სააკაშვილის პარტია, – ამის შესახებ პარლამენტის თავმჯდომარის მოადგილემ, არჩილ თალაკვაძემ, ლევან ხაბეიშვილის განცხადების შეფასებისას საქართველოს პირველი არხის ეთერში განაცხადა.
თალაკვაძის თქმით, ხაბეიშვილის განცხადება იმის შესახებ, რომ „გამარჯვების პლატფორმა“ შექმნილია მიხეილ სააკაშვილის გარშემო და ის ყველა მნიშვნელოვან გადაწყვეტილებაში იქნება ჩართული, ადასტურებს, რომ „ნაციონალური მოძრაობა“ ერთი კაცის პარტიაა. მან ასევე აღნიშნა, რომ ხაბეიშვილის განცხადებით ნათელი გახდა ნიკა მელიას პარტიის თავმჯდომარეობიდან გადაყენების მიზეზი, კერძოდ ის, რომ მელია სააკაშვილის ავტორიტარიზმს პარტიაში საფრტხეს უქმნიდა.
„მიუხედავად იმისა, რომ სააკაშვილი წავიდა, საქართველოს პასპორტი გადააგდო, სხვა ქვეყნის მოქალაქეობა ითხოვა და დღეს უკრაინულად ელაპარაკება საქართველოდან მედიას, ეს პარტია არის ერთი კაცის პარტია და მათი დაბრუნება ხელისუფლებაში ნიშნავს სააკაშვილის, მერაბიშვილის, იმ ადამიანების დაბრუნებას ხელისუფლებაში, რომლებიც ხალხმა 2012 წელს, არჩევნებით და საკმაოდ სერიოზული ძალისხმევით გაისტუმრა. რომ არ ყოფილიყო მაშინ ბატონი ბიძინა ივანიშვილი, “ქართული ოცნება”, რა თქმა უნდა, ხელისუფლება სისხლიანი დაპირისპირებისთვისაც მზად იყო და ამისთვის ჰქონდათ ყველანაირი რეზერვი შექმნილი. კიდევ დაადასტურა, რომ მელია იმიტომ გადააყენეს, რომ ის საფრთხეს უქმნიდა მიხეილ სააკაშვილის ავტორიტარიზმს პარტიაში და მოიყვანეს ხაბეიშვილი, რომელიც ამ განცხადებებს გააკეთებს, რომ ის არის დროებითი მსახური და ადგილს უნახავს სააკაშვილს – ეს არის მისი განცხადება, რომ მე ადგილს ვუნახავ სააკაშვილს, არ ვიფიქროთ, რომ ვაშაძეს ან სხვებს ამაზე ჰქონდეთ პრეტენზია, ყველა ეთანხმება. კარგია, რომ ყველაფერს ერქმევა ისევ თავისი სახელი და რაც არ უნდა სხვადასხვა ფერის მაისურები ჩაიცვან და სხვადასხვა ნომრები აიღონ, საზოგადოებას ვერ მოატყუებენ.“ – განაცხადა არჩილ თალაკვაძემ.
ვერძი
ამ დღეს იზრდება თქვენი სასიცოცხლო პოტენციალი და პიროვნული მომხიბვლელობა. სასიამოვნო ცნობამ შეიძლება გეგმები შეგაცვლევინოთ და შემოსავალი მოგიტანოთ. თხოვნის შესრულებაზე უარს ნურავის ეტყვით და ნაჩქარევ გადაწყვეტილებებს ნუ მიიღებთ. შეგიძლიათ, პარტნიორებისა და მეგობრების დახმარების იმედი ნებისმიერ საქმეში გქონდეთ. პირად ცხოვრებაში წარმატება და აღიარება გელით.
კურო
ვენერას რეგრესული მოძრაობა საყვარელ ადამიანთან კამათს გამოიწვევს. მხოლოდ თქვენზეა დამოკიდებული, ურთიერთობას საბოლოოდ გაწყვეტთ თუ არა. მოსალოდნელია ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული პრობლემები, ამიტომ ექიმს დროულად მიმართეთ.
ტყუპები
თამამად იარეთ წინ – ნებისმიერ საქმეში წარმატება გელით. მარტოხელა ან თავგადასავლის მაძიებელ ტყუპებს რომანტიკული თავგადასავალი ელით, თუმცა ვენერას რეგრესული მოძრაობის გამო ნაცნობობა კამათით ან სკანდალით დასრულდება.
კირჩხიბი
გამორიცხული არ არის ახლობელ ადამიანებთან დაკავშირებული უსიამოვნო ამბები. რთული დღე გელით. ყურადღება მიაქციეთ გარშემომყოფ ადამიანებს – შესაძლოა, მათში უამრავი ახალი ღირსება აღმოაჩინოთ. სამსახურებრივი პრობლემები დროთა განმავლობაში მოგვარდება და სულიერ წონასწორობას აღიდგენთ.
ლომი
ხელსაყრელი დღეა. ვარსკვლავები წინა კვირის ჩანაფიქრის განხორციელებას გპირდებიან. შესანიშნავი დროა საქმიანი კონტაქტებისთვის, სამთავრობო და საზოგადოებრივ ორგანიზაციებთან ურთიერთობისთვის, ქორწინებისთვის, პაემნებისთვის და ახალი ნაცნობობისთვის, რომელიც ხანგრძლივ სასიყვარულო ურთიერთობაში გადაიზრდება.
ქალწული
ამ დღეს თქვენი სასიცოცხლო პოტენციალი და პიროვნული მომხიბვლელობა იზრდება. ნებისმიერ საქმეში მეგობრებისა და პარტნიორების იმედი უნდა გქონდეთ – მათი რჩევები ძალიან დაგეხმარებათ. მარტოხელა ქალწულებს პირად ცხოვრებაში წარმატება და აღიარება ელით, თუმცა საყვარელი ადამიანისთვის დიდხანს მოგიწევთ საკუთარი გადაწყვეტილების სერიოზულობაში დარწმუნება.
სასწორი
ხელსაყრელი დღეა ფიზიკური დატვირთვისთვის და სუფთა ჰაერზე აქტიური დასვენებისთვის. კომერციულ საქმიანობაში აქტიურობა ფინანსურად დაგაზარალებთ. სიზმარი პირიქით აგიხდებათ.
მორიელი
ხელსაყრელი დღეა შეხვედრებისთვის, ოჯახური დღესასწაულებისთვის და სტუმრების მიღებისთვის. თქვენი კეთილი, მგრძნობიარე ხასიათი და ორიგინალური აზროვნება ადამიანებს თქვენ მიმართ კეთილად განაწყობს. საკუთარი შეხედულებების დაცვა მოგიწევთ. დღის მეორე ნახევარში მოსალოდნელია ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული პრობლემები.
მშვილდოსანი
ამ დღეს თქვენი სასიცოცხლო პოტენციალი იზრდება. შესაძლოა, კუროს ან თევზის ნიშნის საპირისპირო სქესის წარმომადგენელთა ყურადღება მიიპყროთ, თუმცა ნაცნობობა მალე კამათით და ურთიერთობის გაწყვეტით დასრულდება.
თხის რქა
ვარსკვლავების განლაგება ისევ არახელსაყრელია პროფესიულ საქმიანობაში აქტიურობისთვის. გაითვალისწინეთ, რომ სიჩქარემ და რამდენიმე საქმის ერთდროულად კეთების სურვილმა შეიძლება შეცდომები გამოიწვიოს. უსიამოვნო შეტყობინებამ შეიძლება გეგმები შეგაცვლევინოთ. ნაკლებად ნაცნობი ადამიანებისგან მატერიალური მხარდაჭერა ან ფასეული რჩევა გელით.
მერწყული
ეს დღე ძალადობასა და დევნას უკავშირდება. სავარაუდოდ, ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული პრობლემები გელით, ამიტომ მიმდინარე საქმეები სასწრაფოდ უნდა დაასრულოთ. ამ დღეს საზოგადოებრივ და ხალხის თავშეყრის ადგილებს უნდა ერიდოთ.
თევზები
ეს დღე აგრესიასა და პროვოკაციებს განასახიერებს. ეცადეთ, მეტი სიმშვიდე და მოთმინება გამოიჩინოთ. გაითვალისწინეთ, რომ ზედმეტი ნერვიულობა სიტუაციას მხოლოდ გაართულებს. გარშემომყოფ ადამიანებთან კამათი და გაუგებრობა გელით. ეცადეთ, მოვლენები არ დააჩქაროთ და მთელი ყურადღება ბავშვების პრობლემებზე გადაიტანოთ
პარლამენტის ვიცე-სპიკერმა არჩილ თალაკვაძემ, უკრაინის რადას ფრაქცია „ხალხის მსახურის“ თავმჯდომარის, დავით არახამიას პოზიციაზე, მედიასთან ისაუბრა, რომელიც პრეზიდენტ სალომე ზურაბიშვილს მიხეილ სააკაშვილის შეწყალებას, ხოლო ევროპის ქვეყნების პარლამენტარებს ყოფილი პრეზიდენტის ჯანმრთელობის საკითხზე დადგენილების მიღებისკენ მოუწოდებს.
თალაკვაძის განცხადებით, დავით არახამიას განცხადებები აცდენილია სიმართლეს და რეალობას. მისივე თქმით, არახამიაც იმ ხაზის ნაწილია, რომელიც საქართველოს წინააღმდეგ მთელ დაგეგმილ და დაფინანსებულ კამპანიას აწარმოებს. „ბატონი არახამიას განცხადებები და რიტორიკა ყველაფერს არის აცილებული. მე არ ვფიქრობ, რომ ის ამ შემთხვევაში უკრაინას და უკრაინელ ხალხს წარმოადგენს. ის აცილებულია ამ შემთხვევაში სიმართლეს და რეალობას. აქედან გამომდინარე, ცხადია, რომ არახამიაც არის იმ ხაზის ნაწილი, რომელიც საქართველოს წინააღმდეგ მთელ დაგეგმილ და დაფინანსებულ კამპანიას აწარმოებს.
არ არის გამორიცხული, რომ მას აქვს გარკვეული პოლიტიკური ინტერესები საქართველოსთან მიმართებით. არ არის გამორიცხული, რომ ის არის აქაური დასუსტებული ოპოზიციის უფროსი კოორდინატორიც, არც ეს უნდა გამოვრიცხოთ. მაგრამ, ვიმეორებ, ჩვენ არ ვაპირებთ ამის გარჩევებს უკრაინის ხელისუფლებასთან, სანამ უკრაინა უმძიმეს ომშია და იცავს საკუთარ ტერიტორიებს და თავისუფლებას. პრაქტიკულად მთელი მსოფლიო ვდგავართ უკრაინის დასახმარებლად, თორემ, თუ ის ამაყობს ქართული წარმომავლობით და ქართული ფესვებით, როგორც მინიმუმ უნდა იცოდეს, რომ საქართველოსთან ბრძოლა და დაპირისპირება არცერთ ქართველს მოუგია ისტორიაში და რა თქმა უნდა ვერც არახამია მოიგებს. აქედან გამომდინარე, სანამ ომია, კიდევ ერთხელ გამოვუცხადოთ ჩვენი მხარდაჭერა უკრაინელ ხალხს, უკრაინას ვუსურვოთ, ტერიტორიული მთლიანობა აღადგინონ და დაბრუნდეს მშვიდობიანი დღეები უკრაინაში, დანარჩენს ყველაფერს ვნახავთ ძალიან მალე. ისტორია ამ წონასწორობას დაადგენს და ყველა ვინ რას და როგორ აკეთებდა ამასაც ისტორია შეაფასებს“-განაცხადა არჩილ თალაკვაძემ.
ეკა ბესელია მოლაპარაკებებს მართავს “ქართული ოცნების” ყოფილ ლიდერებთან პოლიტიკური გაერთიანებისა და ალტერნატიული მოძრაობის შესაქმნელად.
როგორც მან პირველ არხთან საუბრისას განაცხადა, ეს არ იქნება გაერთიანებული არც მმართველ პარტიასთან და არც “ნაციონალურ მოძრაობასთან”
“ერთ-ერთი კონფიგურაცია, რაც ძალიან საინტერესოდ მეჩვენება და ამ იდეას ჰყავს მხარდამჭერებიც, სხვათაშორის ამაზე გახარია დიდი ხანია საუბრობს, ეს არის არა “ქართული ოცნების” და არა “ნაციონალური მოძრაობის” ირგვლივ გაერთიანება, არამედ ალტერნატივა, სადაც ის ადამიანები: პოლიტიკოსები, პარტიები, შეიძლება სამოქალაქო აქტივისტები, ვისაც უფრო მეტი საერთო აქვს წარსულში და ასეთები შეიძლება იყვნენ სწორედ “ქართული ოცნების” სადავეებთან, ამ პარტიის შექმნამდე ვინც გვყავდა თანამოაზრე, ან იმის შემდეგ.
მე მაქვს კონსულტაციები იმ ადამიანებთან, ვინც იყო “ქართულ ოცნებაში”, გვარებს დღეს არ ვასახელებ”– განაცხადა ეკა ბესელიამ.
მიუხედავად იმისა, რომ ეკა ბესელია გვარებს არ ასახელებს, მედიაში ვრცელდება ინფორმაცია, მისი და გიორგი გახარიას შესაძლო გაერთიანებაზე.
პრემიერ-მინისტრ ირაკლი ღარიბაშვილის ხელმძღვანელობით, მთავრობის ადმინისტრაციაში, 2023 წლის რთველთან დაკავშირებული შეხვედრა გაიმართა.
გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს ინფორმაციით, შეხვედრაზე მიღებული გადაწყვეტილებით, რქაწითლისა და კახური მწვანის ჯიშის ყურძენზე სუბსიდირება 2023 წელსაც განხორციელდება.
მინისტრის, ოთარ შამუგიას განცხადებით, მნიშვნელოვან უცხოურ ბაზრებზე ქართული ღვინის პოპულარიზაციისთვის არაერთი მოლაპარაკება მიმდინარეობს.
„პრემიერ-მინისტრის ხელმძღვანელობით, გვქონდა შეხვედრა მიმდინარე წლის რთველთან დაკავშირებით. ჩვენთვის მნიშვნელოვანია, რომ რთველი ორგანიზებულად ჩატარდეს, თითოეულმა მევენახემ შეუფერხებლად ჩააბაროს ყურძენი და, ამავდროულად, სათანადო შემოსავალი მიიღოს. პარალელურად, ვმუშაობთ, რომ ჩვენს მეწარმეებს ჰქონდეთ წვდომა მსოფლიო ბაზრებზე. პრიორიტეტულ ბაზრებზე ვახორციელებთ აქტიურ კამპანიას ქართული ღვინის პოპულარიზაციისთვის, რომლის შედეგადაც, ბოლო პერიოდის განმავლობაში, გვაქვს ექსპორტის მაჩვენებლების მნიშვნელოვანი ზრდა; შარშან 30%-მდე ზრდა გვქონდა და ამ დინამიკას წელსაც ვინარჩუნებთ. ზრდა გვაქვს სპირტიანი სასმელების ექსპორტის მაჩვენებლებშიც. აღნიშნულის გათვალისწინებით, მივიღეთ გადაწყვეტილება, რომ წელს რქაწითლისა და კახური მწვანის ჯიშის ყურძენზე განხორციელდება სუბსიდირება 20 თეთრის ოდენობით. გასულ წლებში, მოგეხსენებათ, სუბსიდირების ოდენობა 35 თეთრი იყო. წლევანდელი რთველის ფარგლებში, ყველა ის საწარმო, რომელიც მევენახეებისგან აღნიშნული ჯიშების ყურძენს ჩაიბარებს არანაკლებ 90 თეთრად, მიიღებს სუბსიდიას 20 თეთრის ოდენობით. შესაბამისი განკარგულება მომზადდება უახლოეს დღეებში და მთავრობას წარედგინება“, – განაცხადა ოთარ შამუგიამ.
„ექვსი კვირის შემდეგ მნიშვნელოვანი გარღვევის არარსებობა ღირს კითხვად – შეძლებს თუ არა უკრაინის კონტრშეტევა ოდესმე იქცეს წარმატებულად, რადგან ახლა, ნამდვილად არ ეტყობა, რომ წარმატების მიღწევის პროცესში იყოს“, – ამ სიტყვებით იწყება სტატია, რომელსაც The Telegraph ავრცელებს.
სტატიის ავტორი მკითხველს მიმართავს, დღევანდელი „გაყინული, თუმცა ძვირად ღირებული პროგრესი“ შეადარონ „გასული წლის ელვისებურ გამარჯვებებს ხარკოვსა და ხერსონში, როცა უკრაინელები უტევდნენ მტერს, რომელიც ჯარების გადაჯგუფებისა და ადგილის დროზე გაცვლის მიზნით იხევდა უკან“.
როგორც სტატიაშია ნათქვამი, მობილიზაციის ხარჯზე ძალების მოკრებვით და ფართო თავდაცვითი ხაზების გათხრით, რუსები ამჯერად აღარსად წავლენ.
„ამან უკრაინას ერთი ვარიანტი დაუტოვა – ფრონტალური შეტევების განხორციელება მძიმედ დაცულ პოზიციებზე, თითქმის ისეთივე, როგორიც პირველი მსოფლიო ომში დასავლეთის ფრონტზე იყო, სადაც განუწყვეტლივ თხრილები გადიოდა შვეიცარიიდან ზღვამდე და ოთხი წლის განმავლობაში ვერც ერთმა მხარემ ვერ მიაღწია გადამწყვეტ გარღვევას.
მოვლენების ასეთი განვითარება დღეს, კიევს დაუცველს დატოვებდა დასავლეთში განწყობების ცვლილებასთან, თუ გავითვალისწინებთ აშშ-ის პრეზიდენტად ტრამპის მოსვლის ან ევროპელების გადაღლის შესაძლებლობას“, – წერს ავტორი და აღნიშნავს, რომ ეს ის არის, რაც წესით, პრეზიდენტმა ზელენსკიმ უნდა იცოდეს – „და შესაძლოა, ეს დიდ შეშფოთებასაც იწვევდეს“.
სტატიაში ისმის კითხვა – მზად არიან თუ არა უკრაინელები (სამხედრო, პოლიტიკური და ფინანსური კუთხით) თვეების და შესაძლოა, წლების განმავლობაში განახორციელონ ეს შეტევები, რომ 1914-1918 წლების სტილის თავდაცვით სარტყლებში შეაღწიონ სატანკო ხაფანგების, მავთულხლართების, დანაღმული მდელოების, ბუნკერების და სანგრების ხაზებში?
„დიდი ბრიტანეთის თავდაცვის სამინისტრომ ეს რუსული სიმაგრეები აღწერა, როგორც „სამხედრო თავდაცვითი სამუშაოების ერთ-ერთი ყველაზე ფართო სისტემა, რაც კი ოდესმე უნახავთ მსოფლიოში”.
სტატიაში აღნიშნულია, რომ სამხრეთით, რომელიც ამ ეტაპზე, როგორც ჩანს კიევის ძალისხმევის მთავარი მიმართულებაა, რელიეფი ძირითადად ღია სასოფლო-სამეურნეო მიწებისგან შედგება, ცოტაოდენი დაფარული მისადგომით, რაც მოულოდნელობის ეფექტს, როგორც ომში წარმატების მიღწევის გადამწყვეტ ფაქტორს, პრაქტიკულად შეუძლებელს ხდის – „მოულოდნელობის ფაქტორის არარსებობა, მხოლოდ აღრმავებს კიევის საბრძოლო არასრულფასოვნებას“, – წერს ავტორი.
სტატიის მიხედვით, ჯავშანტექნიკის მძაფრი დეფიციტი მიანიშნებს, რომ კიევი ამ კონტრშეტევას დიდი სიფრთხილით უდგება.
„NATO-ს მიერ მიწოდებული მრავალი ტანკი და ქვეითთა საბრძოლო მანქანა გამოეთიშა ბრძოლას ადრეული შეტევების დროს და შესაბამისად, ისინი დარჩენილი საშუალებების უფრთხილდებიან, რომ ზედმეტად დიდი დანაკარგები თავიდან აირიდონ“, – წერს ავტორი და აღნიშნავს, რომ მხოლოდ თამამი და შეთანხმებული, მძიმე ტექნიკით მასირებული შეტევის შედეგად არის შესაძლებელი რუსებზე გამარჯვება.
„მაშინ, რაშია პრობლემის სათავე?“ – ვკითხულობთ სტატიაში – „კიევში ზოგი მიუთითებს საჰაერო დახმარების არარსებობაზე და ხაზს უსვამს დასავლელ პარტნიორებში სურვილის არქონას, უკრაინას მიაწოდონ F-16 ტიპის თვითმფრინავები (თუმცა, დიდმა ბრიტანეთმა უკვე აიღო პილოტების გადამზადების ვალდებულება)“, – ვკითხულობთ სტატიაში, რომელშიც აღნიშნულია, რომ ეს, კიევის გადაუდებელ პრობლემებს ვერ მოაგვარებდა, რადგან თვეები სჭირდება წვრთნას და კიდევ არაერთი თვე თვითმფრინავების გადაცემას.
„გარდა ამისა, როგორც ამერიკის მთავარი გენერალისგან მარკ მილისგან უკვე მოვისმინეთ, „რუსებს 1 000 მეოთხე თაობის მებრძოლი ჰყავს – თუ თქვენ აპირებთ რუსეთს ჰაერში დაუპირისპირდეთ, დაგჭირდებათ მეოთხე და მეხუთე თაობის მებრძოლების მნიშვნელოვანი რაოდენობა“. ჩვენ უნდა ვაღიაროთ ორი რამ: ეს შეუძლებელია დღევანდელ კონტექსტში და ამასთან, საჰაერო ძალა მაინც არ არის ჯადოსნური ტყვია.
სხვები მიიჩნევენ, რომ NATO-ს მგეგმავებმა და სტრატეგებმა უფრო აქტიური მონაწილეობა უნდა მიიღონ – „თუმცა, ისინი უკვე მნიშვნელოვნად ეხმარებიან, რაც ხანდახან სიკეთის მომტანია, ხანდახან არა“, – წერს სტატიის ავტორი, რომელიც აღნიშნავს, რომ საბოლოო ჯამში, უკრაინის აღდგენის შესაძლებლობა დამოკიდებულია მის უნარზე, დაასრულოს ფრონტალური თავდასხმები – „ეს სტრატეგია სულ მცირე პირველი მსოფლიო ომის შემდეგ უარყოფილია სამხედრო თეორეტიკოსების მიერ, რომლებიც სამართლიანად ადიდებენ „ირიბი მიდგომის“ ღირსებებს – როცა მიიწევ მინიმალური წინააღმდეგობის ხაზების გასწვრივ, რათა დაარღვიოს მტრის წონასწორობა, მანამ თავს დაესხმები დასუსტებულ წინა ხაზზე.
დასავლეთმა კი ამ დროს, ყურადღება უნდა გაამახვილოს სწორი პრაქტიკული აღჭურვილობის უზრუნველყოფაზე, როგორიცაა განაღმვითი კომპლექტი მტრის დაბრკოლებების, კასეტური საბრძოლო მასალისა და შორ მანძილზე მოქმედი რაკეტების გასაწმენდად. ბალანსის დასაბრუნებლად საჭიროა სახმელეთო ომებზე ფოკუსირება – და არა ცის სიმაღლის ოცნებებზე“, – ნათქვამია სტატიაში.
რუსეთის თავდაცვის სამინისტროს განცხადებით, უკრაინის სამხრეთით, ზაპოროჟიეს რეგიონში რუსი სამხედრო ჟურნალისტი როსტისლავ ზურავლევი მოკლეს, სამი კი დაჭრილია. როგორც უწყებაში ამტკიცებენ, ჟურნალისტები კასეტური საბრძოლო იარაღით განხორციელებულ დარტყმაში მოჰყვნენ.
CNN რუსეთის თავდაცვის სამინისტროზე დაყრდნობით წერს, რომ დაღუპული ჟურნალისტი საინფორმაციო სააგენტოების RIA Novosti-სა და Izvestia-ს თანამშრომელი იყო და სამოქალაქო ავტომობილით გადაადგილდებოდა ქალაქ ვასილივკას აღმოსავლეთით.
როგორც რუსული გამოცემა RIA Novosti იუწყება, ჟურნალისტი იმ დროს დაიღუპა, როცა რუსი ჯარისკაცები მის ევაკუირებას ცდილობდნენ.
იმდენად მნიშვნელოვანი ამბები წარმოაჩინა FARA-ზე გამოქვეყნებულმა დოკუმენტებმა, რომ ეს არის თავისი მნიშვნელობით ის საკითხი, რომელსაც ვფიქრობ, ელჩი უნდა გაეცნოს, – ასე შეაფასა პარლამენტის ადამიანის უფლებათა დაცვის კომიტეტის თავმჯდომარემ, მიხეილ სარჯველაძემ აშშ-ის ელჩის კელი დეგნანის განცხადება იმის თაობაზე, რომ ის არ გაცნობია ამერიკის იუსტიციის დეპარტამენტის გვერდზე გამოქვეყნებულ ინფორმაციას, მიხეილ სააკაშვილის მიერ დაქირავებული ლობისტური კომპანიის აქტივობების შესახებ.
სარჯველაძის თქმით, ელჩმა ვაშინგტონს უნდა მიაწოდოს ობიექტური ინფორმაცია საქართველოში მიმდინარე მოვლენებზე. მისივე თქმით, შესაძლოა, კელი დეგნანი გაეცნო აღნიშნულ დოკუმენტებს, თუმცა, ამ პასუხით თავი აარიდა ისეთ უხერხულ თემებზე საუბარს, როგორიცაა FARA-ს ანალოგის რუსულ კანონად მონათვლა საქართველოში. “რა თქმა უნდა, ინფორმაციის მოწოდება ვაშინგტონისთვის მისი მხრიდან, იქნება განსაკუთრებულად მნიშვნელოვანი, მათ შორის, სამიზნე ამ ლობისტური საქმიანობის იყო ამერიკელი კონგრესმენების დარწმუნება, რომ საქართველოსთვის სანქციები დაეწესებინათ. ბუნებრივია, ელჩისთვის ეს საყურადღებო ინფორმაციაა, რომ არა ლობიზმის პრიზმაში გატარებული, არამედ ჭეშმარიტი, გაუმრუდებელი ინფორმაცია მიაწოდოს იგივე კონგრესმენებს ან ზოგადად, დედაქალაქს საქართველოში მიმდინარე მოვლენების შესახებ.
გულწრფელად რომ ვთქვა, მგონია, რომ ინფორმაციას ფლობს FARA-ზე გამოქვეყნებული დოკუმენტების შესახებ . შეიძლება მან ამ გზით, ერთგვარად დიპლომატიური ხერხი გამოიყენა, რომ აერიდებინა უშუალოდ ამ თემაზე საუბარი, მათ შორის, საუბარი იმ თემაზე, რომ რეალურად, ჭეშმარიტი, სწორი ინფორმაცია მიაწოდა ქართულ საზოგადოებას ამერიკაში მოქმედმა “რუსულმა ინსტიტუტმა” FARA-მ – გახსოვთ საქართველოში რა ამბები იყო არც თუ ისე დიდი ხნის წინ, როდესაც აშშ ში მოქმედი ზუსტად ის მექანიზმი, რასაც FARA ჰქვია, საქართველოში მოინათლა როგორც რუსული.”- განაცხადა მიხეილ სარჯველაძემ.
ყველაფერს უნდა დავარქვათ თავისი სახელი. არავითარი გაერთიანება ეს არ არის. ეს არის ვაშაძის და კიდევ რამდენიმე ფიზიკური პირის ჩალიჩი, პირდაპირი ამ სიტყვის მნიშვნელობით იმისთვის, რომ ისინი როგორმე „ნაციონალური მოძრაობის“ ერთიან პარტიულ სიაში მოხვდნენ 2024 წლის არჩევნებისთვის. ეს არის და ეს თავი და ბოლო ამ ტრაგიკომედიის, რომელსაც ახლა „ნაციონალური მოძრაობა“ დგამს და რომელსაც ისინი ეძახიან გაერთიანებას, – ამის შესახებ საპარლამენტო უმრავლესობის წევრმა, გია ცაგარეიშვილმა ჟურნალისტებთან განაცხადა.
ცაგარეიშვილის განმარტებით, ვერავითარი გაერთიანება, კოალიციის ჩამოყალიბება ვერ მოხდება, რადგან კანონმდებლობით იმპერატიულად ეს აკრძალულია.
„ვერავითარი გაერთიანება, დაბლოკვა, კოალიციის ჩამოყალიბება ჩვენი კანონმდებლობით ვერ მოხდება იმიტომ, რომ ეს არის აკრძალული იმპერატიულად და ნუ ატყუებენ თავისივე ამომრჩეველს და შეცდომაში ნუ შეჰყავთ საზოგადოება. უნდა აღიაროს ვაშაძემ, რომ მან მოიპოვა თავისთვის და სავარაუდოდ თავისი ორი სამი კოლეგისთვის, მისივე ე.წ. პარტიიდან „ნაციონალური მოძრაობის“ სიაში ადგილი. ეს არის და ეს. ამას რა დაერქმევა – პრემიერ-მინისტრობის სავარაუდო კანდიდატი, ვიცე-პრემიერობის სავარაუდო კანდიდატი, თუ სხვა „მომხიბვლელ“ სახელს მოუფიქრებს „ნაციონალური მოძრაობა“, ეს მათი გადასაწყვეტია და ჩვენ ისღა დაგვრჩენია აქედან დავაკვირდეთ ამ საკმაოდ უნიჭოდ დადგმულ სპექტაკლს. მაგრამ ამასობაში ბოლო ორი თვის მანძილზე მეხუთე თუ მეექვსე პრემიერობის კანდიდატია უკვე „ნაციონალურ მოძრაობაში“, დაწყებული საქართველოს მოქალაქეობის არმქონე კრიმინალი სააკაშვილით, დამთავრებული ამ კომიკური ვაშაძით. შუაში იყო კიდევ რამდენიმე პერსონა, იყო ხაბეიშვილზე საუბარი, არის გვარამიაზე და კიდევ რამდენიმე ადამიანზეა საუბარი. ერთმანეთში ვერ გარკვეულან ჯერ, რა უნდათ ერთმანეთისგან. ამასობაში, იმ ჯგუფში, რომელიც საქართველოს პარლამენტში იყო რეგისტრირებული, რომელსაც თუ არ ვცდები რეფორმების ჯგუფი ერქვა, სადაც რამდენიმე პოლიტიკოსი და პარტია იყო გაერთიანებული, იქიდან აგდებენ ვაშაძეს მანჯგალაძესთან ერთად. თქვენ ნახეთ ქალბატონი სამნიძის, აქუბარდიას შეფასებები და პირდაპირ ეუბნებიან, რომ გადაბრძანდით რამდენიმე რიგით წინ, იქ არის თქვენი ადგილი სხდომათა დარბაზში. ჩვენთან თქვენ ვეღარ იქნებით, რაც პრინციპში ლოგიკურიც არის იმიტომ, რომ ისე გამოჩნდა, ვაშაძის ეს გადაწყვეტილება თანაჯგუფელებთან არ იყო შეთანხმებული პარლამენტში, მათ ზურგს უკან მოხდა ეს ყველაფერი. სხვათა შორის, გულისტკივილით აღნიშნავს ქალბატონი სამნიძე, რომ ეს მეორედ მოხდა უკვე. პირველ ჯერზე გახსოვთ, გაურკვეველი ჯგუფი შეიქმნა ხოშტარიას და ჯაფარიძის მონაწილეობით. ისინიც მიატოვა შუა გზაში, სადღაც კვიპროსის მიდამოებში. ეტყობა კეზერაშვილის ალაყაფის კართან იყვნენ ეს ადამიანები ხელ გამოწვდილები, გაქანდა და პირდაპირ სააკაშვილის უბეში აღმოჩნდა, სადაც არის მისი ადგილი. სინამდვილეში მინდა გითხრათ, რომ გიორგი ვაშაძე ყოველთვის იყო სააკაშვილის ამ დანაშაულებრივი, საშინელი, აღვირახსნილი, არაადამიანური რეჟიმის ერთ-ერთი შემქმნელის, მთავარი არქიტექტორის, ადეიშვილის ხელის ბიჭი და მის ჩრდილში გამოიზარდა. რად გამოიზარდა კი ხედავთ და მე დარწმუნებული ვარ, რომ ეს ადეიშვილის ხელწერა არის და შეიძლება უფრო სიღრმისეული პრობლემები გამოჩნდეს იქ. როცა „პრემიერობის“ კიდევ ერთი მომხიბვლელი კანდიდატი გამოჩნდა ჰორიზონტზე გვარამიას თაოსნობით, მაშინ აღმოჩნდა ვაშაძე „ნაციონალურ მოძრაობაში“. მე ხელს გიბიძგებთ, რომ ამ მიმართულებითაც იაზროვნოთ – რატომ ემთხვევა ასეთი რაღაცები ერთმანეთს და რაშია საქმე. ისე რომ, მთელი ეს უშნო ფუსფუსი სააკაშვილის და ადეიშვილის კართან გამოიწვევს ამ ადამიანების საშინელ მარცხს. ეს გაუგებარი ნაბიჯები ყელში ამოუვიდა საზოგადოებას და გარწმუნებთ ნაკლებად აინტერესებს ვინ ვისთან ერთიანდება, უბრალოდ რადგანაც ჩვენ აქ ვართ და ვაკვირდებით ამ პროცესს, ჩვენი ვალდებულებები გაგვაჩნია ამაზე, რაღაც რეაგირება მოვახდინოთ და ჩვენი დამოუკიდებელი შეფასება გვქონდეს, თორემ დამერწმუნეთ ნაკლებად აღელვებს ვინ ვისთან გაერთიანდება. საზოგადოება სხვა რამეზე ფიქრობს. ფიქრობს უმთავრესზე-მშვიდობაზე, რომ მშვიდობა იყოს ამ ქვეყანაზე, ამ საშინელ დროში, რაშიც ყველას ერთად გვიწევს ცხოვრება“, – განაცხადა გია ცაგარეიშვილმა, რომლის კომენტარსაც „ქართული ოცნება“ ავრცელებს.
მის: ქ.თბილისი, მ.კოსტავას 59
ტელ: +995 32 93 44 05
ელ.ფოსტა: editor@geotimes.ge
© Geotimes.ge | By view.ge