აშშ-ის გაზეთ „ნიუ-იორკ თაიმსში“ (The New York Times) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „როგორ გადაიქცა შავი ზღვა ცხელ წერტილად რუსეთ-უკრაინის ომში“ (ავტორები – მარკ სანტორა და სტივენ ერლანგერი).
„შავი ზღვა, რომელიც შიდა ზღვად ითვლება და უკრაინის ომამდე გლობალური მნიშვნელობის კონფრონტაციით არ გამოირჩეოდა, საკმაოდ მოულოდნელად სამხედრო და გეოპოლიტიკური დაძაბულობის კერად გადაიქცა. შავი ზღვის რეგიონი ღრმად მნიშვნელოვანია მოსკოვისთვის, უკრაინისთვის და დასავლეთისთვის“, – აღნიშნულია მასალაში.
გთავაზობთ პუბლიკაციის მოკლე შინაარსს:
მიუხედავად იმის, რომ შავი ზღვის ნაპირები საკმაოდ შორის მდებარეობს რუსეთისა და უკრაინის არმიებს შორის მიმდინარე გააფთრებული და სისხლისმღვრელი სახმელეთო ბრძოლების ადგილებიდან, შავი ზღვის წყალობით რუსეთი და ნატოს ქვეყნები ერთმანეთის პირისპირ აღმოჩნდნენ ისეთ დაძაბული მდგომარეობით, როგორიც არცერთ სხვა სამხედრო მოქმედებების თეატრში არ აღინიშნება. დღეს შავი ზღვის აკვატორია, რომელსაც მიმდინარე კონფლიქტის დაწყების დროიდან არასაკმარისი ყურადღება ეთმობოდა, სამხედრო და გეოპოლიტიკური დაძაბულობის გამო სულ უფრო მეტად ტრანსფორმირდება ფეთქებადსაშიშ „ქვაბად“.
გამოვიდა რა „მარცველეულის გარიგებიდან“, რუსეთმა შავი ზღვის ნაპირებზე არსებულ უკრაინის ნავსადგურებს (ოდესას, ილიჩევსკს) სარაკეტო დარტყმები მიაყენა და პორტების ინფრასტრუქტურა მწყობრიდან გამოიყვანა, მათ შორის მარცვლეულის ელევატორები და დასატვირთი ტერმინალები. გარდა ამისა, რუსეთმა დაბომბა მდ. დუნაის ნაპირზე განლაგებული სამდინარო ნავსადგურებიც (იზმაილი, რენი), რომლებიც უშუალოდ ნატოს წევრი ქვეყნის – რუმინეთის ახლოს მდებარეობენ. ამ შეტევამ გააძლიერა იმის საფრთხე, რომ ადრე თუ გვიან, ჩრდილოატლანტიკური ალიანსი შეიძლება რუსეთ-უკრაინის ომში აღმოჩნდეს ჩათრეული.
გასულ კვირას უკრაინამ რუსეთის ამ მოქმედებაზე რეაგირება მოახდინა და ზედიზედ ორი დღის განმავლობაში რუსულ გემებს საზღვაო დრონების მეშვეობით შეუტია და დააზიანა. ამრიგად, კიევმაც მოახდინა თავისი ახალი შესაძლებლობების დემონსტრირება უპილოტო მცურავი საშუალებებეით და კრემლი გააფრთხილა, რომ ექვსი რუსული ნავსადგური და მათი მისადგომები „სამხედრო რისკების“ ზონად ჩაითვლება, მისგან გამომდინარე ყველა შედეგით.
შავი ზღვის აკვატორიის გასაკონტროლებლად ბრძოლა ძალზე მნიშვნელოვანია საერთაშორისო ენერგეტიკული ბაზრებისათვის (ზღვის ფსკერზე რამდენიმე რეგიონული მნიშვნელობის მილსადენია ჩადებული – „ცისფერი“ და „თურქული ნაკადების“ სახელწოდებით) და სასურსათო უსაფრთხოებისათვის. გარდა ამისა, ნატოს წინაშეც დგება ახალი ამოცანები, რადგან ალიანსი ცდილობს დაიცვას საერთაშორისო სამართლის პრინციპი – თავისუფალი ნაოსნობის უფლება – ისეთნაირად, რომ მოსკოვთან კონფლიქტში არ იქნეს ჩაბმული.
დღეისათვის ალიანსი მთლიანად და მისი ცალკეული წევრები საჰაერო პატრულირებას ახორციელებენ როგორც შავიზღვისპირა სახელმწიფოების ტერიტრულ წყლებზე, ასევე უშუალოდ შავი ზღვის საერთაშორისო აკვატორიაში და ამას ისე აკეთებენ, რომ საბრძოლო მოქმედების ზონაში არ მოხვდნენ.
ამასთან, მიუხედავად იმისა, რომ ნატომ ღიად განაცხადა – ალიანსს არ სურს რუსეთთან პირდაპირ კონფრონტაციაში იქნეს ჩართული – მაინც დიდი რისკი არსებობს იმისა, რომ თუ რომელიმე მომენტში სიტუაციაზე კონტროლი დაიკარგება და ინციდენტი მოხდება, შესაძლოა მხარეთა შეტაკების შესაძლებლობა გაიზარდოს.
