აქვს თუ არა რეალური გეგმა 3 ოპოზიციურ გაერთიანებას – მეშვიდე დღეა, ოპოზიციის ამომრჩეველი კონკრეტული გეგმის მოლოდინშია. ბარიერგადალახული პარტიები შეხვედრებს აგრძელებენ და ორშაბათს დაანონსებული აქციისთვის ემზადებიან სადაც, სავარაუდოდ, უნდა გაირკვეს, რას აპირებს ოპოზიცია.

“კოალიცია ცვლილებებისთვის” ერთ-ერთი ლიდერი, ნიკა გვარამია ამბობს, რომ კარვების გაშლის შესახებ გადაწყვეტილება ოპოზიციამ ერთად უნდა მიიღოს.

“ლიდერშიპი აქვს პოლიტიკურ სპექტრს, მაგრამ ეს არ ნიშნავს, რომ მხოლოდ ჩვენი აზრია განმსაზღვრელი. ჩვენ გვაქვს გამოცხადებული კამპანია – კარვები საქართველოსთვის. ეს არის ჩვენი კოალიციის ლოჯისტიკური კამპანია, ეს არ ნიშნავს, რომ ქუჩაში კარვების გაშლასთან დაკავშირებით გადაწყვეტილებას მივიღებთ მხოლოდ ჩვენ, ერთპიროვნულად – ეს არის ოპოზიციის ერთიანად მისაღები გადაწყვეტილება. ფეხებზე გვკიდია საქართველოს ხელისუფლება რა რეპრესიებს განახორციელებს. უკვე 50 კარვამდე გვაქვს შეგროვილი. აქედანაც მინდა მოვუწოდო ყველას – დაგვეხმარეთ,” – აცხადებს ნიკა გვარამია.

კოალიცია “ძლიერი საქართველოს” წევრი, საბა ბუაძე ამბობს, რომ ოპოზიცია პროტესტთან დაკავშირებული გეგმების განსახილველად შეიკრიბა.

“აქ შევიკრიბეთ სწორედ იმაზე სასაუბროდ, თუ როგორია ჩვენი სამომავლო ნაბიჯები პროტესტთან მიმართებაში, როგორ ვაგრძელებთ პროტესტს ორშაბათს, როგორ გაგრძელდება ორშაბათის შემდეგ ეს პროცესები. ვესაუბრებით სხვადასხვა სამოქალაქო ჯგუფებს, რადგან ეს პროტესტი არის ყველასი, ამ წინააღმდეგობაში მონაწილეობის ვალდებულება აქვს თითოეულ ჩვენგან,” – აცხადებს საბა ბუაძე.

“ერთიანობა – ნაციონალური მოძრაობის” თავმჯდომარის მოადგილე იგორ ნარმანია ამბობს, რომ კარვების დადგმის ლოკაციის შესახებ, ამ ეტაპზე, საუბარს არ აპირებენ.

“აქციები არის ერთადერთი გზა და გამოსავალი – თვითონ ოპოზიციის მხარდამჭერები აგროვებენ კარვებს. კარვების დადგმის იდეაზე – კონკრეტულად, სად, როდის და როგორ დაიდგმება, ამაზე ახლა, ღიად და საჯაროს საუბარს არ ვაპირებთ,” აცხადებს იგორ ნარმანია.

როდის იქნება კარვები, სად დავდგებით, როდის დავდგებით, ამ ყველაფერს ბიძინა ივანიშვილი სიურპრიზად მიიღებს, – ამის შესახებ „კოალიცია ცვლილებისთვის“ ერთ-ერთმა ლიდერმა, ელენე ხოშტარიამ განაცხადა.

დღეს, ოპოზიციური გაერთიანებები მათ მიერ შექმნილ შტაბში საზოგადოების წარმომადგენლებს შეხვდნენ.

„იმ უდიდეს საერთაშორისო მხარდაჭერასთან ერთად, რომელიც ქართველმა ხალხმა მიიღო – ეს არის ამ არჩევნების არ აღიარება, ამ კონკრეტულ, ძალიან კარგად გამოვლენილ ფაქტებთან ერთად, რომელიც არჩევნების გაყალბებაზე მეტყველებს, ჩვენ მოქმედების ვალდებულება გვაქვს. ეს არის ქუჩის პროტესტი, ამაზე გვქონდა დღეს შეხვედრა, ხალხში წარმოუდგენელი შემართება, მზაობა, მოქმედების სურვილია. ჩვენ კონკრეტულ ფორმებზე, კონკრეტულ სცენარებზე ვისაუბრეთ, თუ როგორ იქნება შედეგზე ორიენტირებული ეს პროცესი. როდის იქნება კარვები, სად დავდგებით, როდის დავდგებით, ამ ყველაფერს ბიძინა ივანიშვილი სიურპრიზად მიიღებს. ფაქტების და მტკიცებულებების ზღვა მოედინება. ერთი აიღოთ, ფარულობის პრინციპი, აიღეთ ყველა ის ქაღალდი, საიდანაც ჩანს უკან, ვინ-ვის მისცა ხმა. მხოლოდ ეს რაოდენობა საკმარისია, რომ ეს არჩევნები არალეგიტიმური იყოს. მეორე, ეუთო, NDI, IRI, ბაიდენი, ევროკავშირი, ყველა ამბობს, რომ მათთვის, ყველა ის ფაქტი, რაც წარმოდგენილია, მეტყველებს, რომ ეს იყო ბიძინა ივანიშვილის რუსული სპეცოპერაცია“, – განაცხადა ხოშტარიამ.

აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნები ფინალს უახლოვდება, მაგრამ კითხვაზე, ვინ გაიმარჯვებს, ჯერ არ არის პასუხი. საზოგადოებრივი აზრის გამოკითხვის მონაცემები აჩვენებს საპრეზიდენტო კანდიდატების რეიტინგებში 1-2%-იან განსხვავებას, რაც სტატისტიკურ შეცდომად შეიძლება ჩაითვალოს.

ამერიკული „პროექტი 538“ აყალიბებს არჩევნების სცენარებს საზოგადოებრივი აზრის გამოკითხვის ანალიზზე დაყრდნობით. ახალი მოდელირების მონაცემები აჩვენებს, რომ დონალდ ტრამპს აქვს გამარჯვების 51%, ხოლო კამალა ჰარისს – 49%. https://projects.fivethirtyeight.com/2024-election-forecast/

თუმცა, გამოკითხვების სტატისტიკური შეცდომის გათვალისწინებით, მათ ანალიზზე დაფუძნებული პროგნოზი არ იძლევა ზუსტ წარმოდგენას იმის შესახებ, თუ ვინ გაიმარჯვებს არჩევნებში. ფაქტობრივად, სოციოლოგიურ გამოკითხვებზე დაფუძნებული სცენარის მოდელი კანდიდატებისთვის თანაბარ შანსებს აჩვენებს. ეს ნიშნავს, რომ გადაუწყვეტელი ამომრჩევლები არჩევნების ბოლო დღეს ჩამოყალიბდებიან ვის მისცენ ხმა.

რუსულმა ინტერნეტ გამოცემამ Hi-Tech Mail-მა ჩაატარა გამოკითხვა ხელოვნური ინტელექტის პლატფორმებზე: GPT-4o, Perplexity PRO, Google Gemini, Microsoft Copilot და GigaChat. https://hi-tech.mail.ru/news/116844-nejroseti-predskazali-rezultaty-vyborov-v-ssha/

ნეირონულმა ქსელებმა Gemini-მა და Copilot-მა პროგნოზების გაკეთებაზე უარი განაცხადეს. GPT-4o-ს მიხედვით, გაიმარჯვებს კამალა ჰარისი. ხელოვნური ინტელექტი მიიჩნევს, რომ ჰარისის მთავარი კოზირი ქალებისა და ახალგაზრდების მხარდაჭერაა. კამალა ჰარისი თავის საარჩევნო კამპანიას ამახვილებს სოციალური სამართლიანობის იდეებზე და დემოკრატიული ღირებულებების დაცვაზე. GPT-4o თვლის, რომ ეს ახალი ამომრჩევლების ხმებს იზიდავს.

ხელოვნური ინტელექტი ასევე თვლის, რომ ჰარისის კამპანიის ფინანსური უპირატესობა გააძლიერებს მის პოზიციას მერყევ შტატებში. კამალა ჰარისმა თავისი საარჩევნო კამპანიისთვის 1 მილიარდ დოლარზე მეტი შეაგროვა. კამალა ჰარისის სპონსორები არიან ისეთი გავლენიანი ფიგურები, როგორებიცაა მაიკლ ბლუმბერგი და ბილ გეითსი.

ნეირონული ქსელი Perplexity აღნიშნავს დონალდ ტრამპის უპირატესობას ეკონომიკურ საკითხებში. ტრამპს აქვს უპირატესობა მუშათა კლასსა და სოფლის მცხოვრებთა შორის. თუმცა, Perplexity მიანიშმებს, რომ ტრამპი რადიკალური რიტორიკით აშორებს გადაუწყვეტელ ამომრჩევლებს. გადაუწყვეტელი ამომრჩევლებისთვის ტრამპის წინააღმდეგ სისხლის სამართლის საქმეები ასევე რისკის ფაქტორია. Perplexity ასევე ტრამპის ასაკს სისუსტედ მიიჩნევს. ნეირონული ქსელი მივიდა დასკვნამდე, რომ არჩევნებში გაიმარჯვებს კამალა ჰარისი.

რუსული ნეირონული ქსელი   GigaChat-იც თვლის, რომ კამალა ჰარისი გაიმარჯვებს. GigaChat თავის პროგნოზს ეყრდნობა სამხრეთ კაროლინას შტატში არსებულ სიტუაციას, სადაც უპირატესობა ჰარისს აქვს.

უნდა აღინიშნოს, რომ ტრამპის შტაბი შეშფოთებულია სოციოლოგიური მონაცემებით, რომელიც აჩვენებს ჰარისის უპირატესობას მდედრობითი სქესის ამომრჩეველთა შორის. სიტუაციის გამოსწორების მცდელობები წარუმატებელი აღმოჩნდა. CNN-ის სტატიაში მოყვანილია ABC News/Ipsos-ის გამოკითხვა, რომლის მიხედვითაც კამალა ჰარისი 14%-ით უსწრებს დონალდ ტრამპს ქალ ამომრჩევლებს შორის. გარდა ამისა, ადრეულ კენჭისყრაში მონაწილეობა მიიღო ქალების 55%-მა და მხოლოდ კაცების 45%-მა. https://edition.cnn.com/2024/11/01/politics/trump-women-voters-gender-gap-harris/index.html

წინასაარჩევნო კამპანიაში გადამწყვეტი როლი შეიძლება ითამაშოს იმ ფაქტმა, რომ აშშ-ში სტატისტიკურად მეტი ქალია და ისინი უფრო აქტიურად იღებენ მონაწილეობას არჩევნებში. კამალა ჰარისი ყურადღებას ამახვილებს ქალთა უფლებებზე აბორტზე. ისეთი ცნობილი „ვარსკვლავები“, როგორებიც არიან ტეილორ სვიფტი, ბიონსე და ჯენიფერ ლოპესი კამალა ჰარისს უჭერენ მხარს. ტეილორ სვიფტის ინსტაგრამის პოსტმა ჰარისის მხარდასაჭერად 11 მილიონზე მეტი „ლაიქი“ დაიმსახურა. ბიონსე და ლოპესი სიტყვით გამოვიდნენ ჰარისის კამპანიის აქციებზე ქალთა უფლებების მხარდასაჭერად.

ამერიკელი ისტორიკოსი ალან ლიხტმანი ცნობილია არჩევნების შედეგების სწორად პროგნოზირებით ორმოც წელზე მეტი ხნის განმავლობაში. ლიხტმანმა შექმნა „13 გასაღების“ მეთოდოლოგია. ლიხტმანის „გასაღებები“ არის ყველაზე მნიშვნელოვანი თემები, რომლებიც გავლენას ახდენენ ამომრჩევლების არჩევანზე. მაგალითად: საგარეო პოლიტიკა, ეკონომიკა, სოციალური სტაბილურობა, კანდიდატის ქარიზმა და ა.შ.

არჩევნებამდე რამდენიმე დღით ადრე, “21-ე საუკუნის ნოსტრადამუსი”, როგორც ლიხტმანს უწოდებენ, ჰარისის გამარჯვებას პროგნოზირებს. მას მიაჩნია, რომ კამალა ჰარისს აქვს თეთრი სახლის 8 „გასაღები“, დონალდ ტრამპს კი მხოლოდ 3. https://www.nj.com/politics/2024/11/the-greatest-presidential-predictor-has-made-his- final -pick-for-trump-vs-harris-who-will-win.html

აღსანიშნავია, რომ ხელოვნური ინტელექტი არჩევნების პროგნოზირების მსგავს მეთოდოლოგიას იყენებს – საარჩევნო კამპანიაზე გავლენის ძირითადი ფაქტორების ანალიზს. ამიტომ ალან ლიხტმანისა და ხელოვნური ინტელექტის პროგნოზები ერთმანეთს ემთხვევა. რამდენად მართალია “ნოსტრადამუსის” და ხელოვნური ინტელექტის პროგნოზები, რამდენიმე დღეში გაირკვევა.

ავთანდილ წულაძე, პოლიტოლოგიის დოქტორი

საქართველოში დემოკრატიის დაბრუნება არა მხოლოდ პოლიტიკური პარტიების, არამედ საზოგადოების, არასამთავრობო ორგანიზაციების, გავლენის ცენტრების, ე.წ. ინფლუენსერების უფლება და ვალდებულებაცაა – უკვე 50 კარვამდე გვაქვს შეგროვებული და მინდა, მოვუწოდო ყველას, დაგვეხმარეთ, – ამის შესახებ „კოალიცია ცვლილებისთვის“ ერთ-ერთმა ლიდერმა ნიკა გვარამიამ საპროტესტო აქციებთან დაკავშირებით, სხვადასხვა საზოგადოებრივი ჯგუფის წარმომადგენელთან შეხვედრის შემდეგ ჟურნალისტებს განუცხადა.

მისი თქმით, მიუხედავად იმისა, რომ მიმდინარე პროცესი პოლიტიკურია და „ლიდერშიპი“ პოლიტიკურ სპექტრს აქვს, მხოლოდ პოლიტიკოსების აზრი არაა განმსაზღვრელი და საზოგადოების დამოკიდებულება უნდა იცოდნენ.

„დღევანდელი ღონისძიება პირდაპირ აჩვენებს იმას, რომ საქართველოში დემოკრატიის დაბრუნება, საქართველოში ხალხისთვის ქვეყნის მართვის სადავეების დაბრუნება არის არა მხოლოდ პოლიტიკური პარტიების, არამედ საზოგადოების, არასამთავრობო ორგანიზაციების, გავლენის ცენტრების, ე.წ. ინფლუენსერების – ყველას უფლებაც და ვალდებულებაც. „ინფლუენსერებზე“ ვსაუბრობ იმიტომ, რომ ყველას თავისი გავლენა აქვს, ყველას შეუძლია ადამიანებს ხმა მიაწვდინოს. ჩვენ მაქსიმალური ჩართულობა გვჭირდება. პოლიტიკური სპექტრი ოდნავ უკანაა, ვიდრე საზოგადოება – ეს უნდა ვაღიაროთ. ამიტომ, კრიტიკული დამოკიდებულებაც გვჭირდება და ამის შესაბამისად მიღებული გადაწყვეტილებები. ჩვენ არ ვართ მარტო ამ ქვეყანაში. ეს პოლიტიკური პროცესია და „ლიდერშიპი“ პოლიტიკურ სპექტრს აქვს, თუმცა ეს არ ნიშნავს, რომ მხოლოდ ჩვენი აზრია განმსაზღვრელი. ჩვენ უნდა ვიცოდეთ ჩვენი საზოგადოების დამოკიდებულება. ქართული საზოგადოება გაცილებით ახლოსაა ევროკავშირთან, ვიდრე ჩვენ, ყველა.

რაც შეეხება კარვებს, ჩვენ გვაქვს გამოცხადებული კამპანია „კარვები საქართველოსთვის“, ეს არის ჩვენი, კოალიციის ლოჯისტიკური კამპანია. ეს არ ნიშნავს, რომ გადაწყვეტილებას მივიღებთ მხოლოდ ჩვენ, ერთპიროვნულად, ქუჩაში კარვების გაშლასთან დაკავშირებით. ეს არის ოპოზიციის ერთიანად მისაღები გადაწყვეტილება – ოპოზიციის, რომელიც მალე ხელისუფლება გახდება. მაგრამ ჩვენ ლოჯისტიკური ამოცანა გვაქვს და უკვე 50 კარვამდე გვაქვს შეგროვებული. მინდა, მოვუწოდო ყველას, დაგვეხმარეთ, ეს იქნება ჩვენი სამშობლოს და ერთიანი მიზნის სამსახური“, – განაცხადა გვარამიამ.

ძნელია, საღი აზრის მქონე ადამიანმა დაიჯეროს, მაგალითად, რომ 350 ათასი ადამიანი ჩამოატარეს „კარუსელებზე“. 350 ათასი ადამიანი რომ ატარო სხვადასხვა უბანზე, თუნდაც ასეც რომ იყოს, ამას სჭირდება, დაახლოებით 30 ათასი სამარშრუტო ტაქსი ან 10 ათასზე მეტი ავტობუსი. ეს ყველაფერი ისე მოხდა, რომ ამ ქვეყანაში ვერავინ ვერაფერი გაიგო, ამის არ მჯერა, – ამის შესახებ სახალხო დამცველმა, ლევან იოსელიანმა „პალიტრანიუსის“ ეთერში განაცხადა. ინფორმაციას „ინტერპრესნიუსი“ ავრცელებს.

ომბუდსმენის თქმით, არ სჯერა, რომ 100 ათასზე მეტ ადამიანს პირადობის მოწმობა ჩამოართვეს და ერთი ადამიანიც არ გამოჩნდა, ვინც იტყოდა, რომ პირადობის მოწმობები იძულებით ჩამოართვეს.

„მე, როგორც სახალხო დამცველი, არ ვარ რომელიმე პოლიტიკური პარტიის გვერდით. მე არ ვდგავარ მათთან, ხშირ შემთხვევაში არ ვიმეორებ აბსურდულ განცხადებებს, რომელიც ძნელია საღი აზრის მქონე ადამიანმა დაიჯეროს, მაგალითად, 350 ათასი ადამიანი ჩამოატარეს „კარუსელებზე“. 350 ათასი ადამიანი რომ ატარო სხვადასხვა უბანზე, თუნდაც ასეც რომ იყოს, ამას სჭირდება დაახლოებით 30 ათასი სამარშრუტო ტაქსი ან 10 ათასზე მეტი ავტობუსი. ეს ყველაფერი ისე მოხდა, რომ ამ ქვეყანაში ვერავინ ვერაფერი გაიგო, მე ამის არ მჯერა.

საღი აზრი ჯერ არ დამიკარგავს. არ მჯერა, რომ 100 ათასზე მეტ ადამიანს ჩამოართვეს პირადობის მოწმობა ისე, რომ ერთი ადამიანი არ გამოჩნდა. ორი თვეა, ვიხვეწებით, ვინმე თუ ხართ, ვისაც პირადობის მოწმობა ჩამოგართვეს, ჩვენთან განცხადება შემოიტანეთ, ერთი არ არის, ვინც იტყვის, რომ მე ვარ ის კაცი, ვისაც პირადობის მოწმობა იძულებით ჩამომართვეს“, – განაცხადა იოსელიანმა.

სახალხო დამცველმა ასევე აღნიშნა, რომ არჩევნებში პროცედურული დარღვევები იყო.

„არის რაღაცები, რაც ობიექტური მოცემულობაა. მართლა მელანმა გამოჟონა, ოღონდ ეს არის დიდ კონტექსტში შესაფასებელი, რამდენად მიემართება ეს შენი ნების გამოვლენას, რომ მიხვედი, იყო თუ არა შენი ნების გამოვლენა უზრუნველყოფილი, თუ ამ ნების გამოვლენაზე ვინმე ახდენდა გავლენას. ჩემი, როგორც სახალხო დამცველის ამოცანაა, დავინახო ადამიანი დაუბრკოლებლად აძლევდა თუ არა ხმას. პროცედურული დარღვევები, რა თქმა უნდა იყო. ვინ ამბობს, რომ არ იყო, აბა, ამდენი საჩივარი რაზეა დაწერილი? რა თქმა უნდა, ეს დარღვევები იყო. ამის ყველაზე კარგი მაგალითია ეუთო/ოდირის დასკვნა, სადაც უამრავ დარღვევაზეა საუბარი“, – განაცხადა იოსელიანმა.

მისივე თქმით, სახალხო დამცველის პრეროგატივა არ არის, ილაპარაკოს არჩევნების ლეგიტიმაციაზე.

„ოპოზიცია იმისთვის არის, რომ ასეთი მოთხოვნები ჰქონდეს, ოღონდ ყველა მოთხოვნა გამაგრებული უნდა იყოს რაღაც მტკიცებულებით. 3 111 უბანზე შემაჯამებელი ოქმი დაიწერა, სადაც ყველა ოქმზე ხელს აწერს ოპოზიციური პარტიის წარმომადგენელი, მხოლოდ ცხრა უბანზეა დაწერილი განსხვავებული აზრი. დაახლოებით 47 ათასი დამკვირვებელი იყო, თუ ყველა მოისყიდეს, თუ არავინ არაფერი დაწერა, თუ ბიულეტენის გაჟონვის ფაქტზე შვიდი განცხადება დაიწერა, თუ ვინმეს სჯერა, რომ ასე მოხდა… დარღვევები, რა თქმა უნდა, იყო, რაც პირდაპირ ეთერშიც ვიხილეთ. დარღვევები კი არა, დანაშაულის ფაქტებიც იყო. ყველა ამ საკითხზე, ყველა დანაშაულის შესაძლო ფაქტზე ჩვენ გვაქვს პასუხი. ჩვენ გვაქვს პასუხი ყველა დაინტერესებული პირისთვის, ვისაც აინტერესებს, ჩვენ რას ვაკეთებდით ამ პერიოდში. ვინმეს თუ აქვს მოლოდინი, რომ სახალხო დამცველი გამოვა და არჩევნების ლეგიტიმაციაზე ილაპარაკებს, როდესაც მას ამ პროცესში მონაწილეობა არ მიუღია და თუ ვინმე ვინმეს დააჯერებს, რომ ეს სახალხო დამცველმა უნდა გააკეთოს, ეს არის ტყუილი“, – განაცხადა სახალხო დამცველმა.