ანტიკორუფციული ბიურო არ არის დამოუკიდებელი და ვერ განსაზღვრავს, ვინ არის ოლიგარქი და ვინ არა. თუ სისტემური რეფორმა არ იქნება, დეოლიგარქიზაციის კანონს არანაირი ღირებულება არ აქვს, – ამის შესახებ ოპოზიციონერმა დეპუტატმა ხატია დეკანოიძემ განაცხადა.

როგორც მან აღნიშნა, სისტემური რეფორმა გულისხმობს რეფორმებს სასამართლოსა და ინსტიტუციების დამოუკიდებლობისთვის, ხოლო ამის არარსებობის პირობებში, ხელისუფლება კანონს რეპრესიებისთვის გამოიყენებს.

“ამ კანონმდებლობას ისინი გამოიყენებენ, როგორც რეპრესიებს მათ წინააღმდეგ, ვინც მათ უნდათ შერაცხონ ოლიგარქად და არა სისტემური რეფორმებით იმ ადამიანის მიმართ, ვინც არის ამ ქვეყნის არაფორმალური მმართველი. დამოუკიდებლობის ხარისხი ანტიკორუფციული ბიუროსი, რომელიც განსაზღვრავს, ვინ არის ოლიგარქი, არ არსებობს. არ არსებობს გარანტიები, რომ ეს არ იქნება პერსონიფიცირებული და ადამიანის უფლებების დარღვევის არანაირი რისკები არ არის მოხსნილი. მთავარი არის, რომ ის ვინც აპირებს განსაზღვროს ვინაა ოლიგარქი, არის ხელისუფლების დაქვემდებარებაში, მათ დაქვემდებარებაში, ვინც რეალურად არის ერთ-ერთი ყველაზე დიდი პრობლემა ქვეყნის განვითარების – არაფორმალურ მმართველობაზე ვსაუბრობ,” – განაცხადა დეკანოიძემ.

ინფორმაციისთვის, პირის ოლიგარქად ცნობის საკითხს მთავრობის ნაცვლად, ანტიკორუფციული ბიურო გადაწყვეტს. შესაბამისი ცვლილება, „დეოლიგარქიზაციის შესახებ“ იურიდიულ საკითხთა კომიტეტის მიერ მომზადებულ კანონპროექტში აისახა. პარლამენტის იურიდიულ საკითხთა კომიტეტმა “დეოლიგარქიზაციის შესახებ” კანონის პროექტი მეორე მოსმენით გახილა.

იურიდიულ საკითხთა კომიტეტმა, მესამე მოსმენიდან მეორე მოსმენაზე დაბრუნებული „დეოლიგარქიზაციის შესახებ“ კანონპროექტი განიხილა, რომელშიც ვენეციის კომისიის რეკომენდაციებია ასახული.

კანონპროექტის თანახმად, ოლიგარქად მიიჩნევა პირი, თუ ის მონაწილეობს პოლიტიკურ ცხოვრებაში, მედიამომსახურებაზე ახდენს გავლენას და მნიშვნელოვან ეკონომიკურ რესურსს ფლობს.

პროექტში გაწერილია სამივე კრიტერიუმის განმარტება.

ცვლილებების თანახმად, პირის ოლიგარქად ცნობის უფლებამოსილება ექნება ანტიკორუფციულ ბიუროს, ნაცვლად საქართველოს მთავრობისა.

ანტიკორუფციული ბიურო ვალდებული იქნება სრულყოფილი მოკვლევა ჩაატაროს, რომ გაარკვიოს პირი არის თუ არა ოლიგარქი.

ანტიკორუფციული ბიუროს გადაწყვეტილება პირის ოლიგარქად ცნობის ან არცნობის შესახებ ექვემდებარება სასამართლო კონტროლს ანუ გასაჩივრდება და გასაჩივრება გათვალისწინებულია ორი ინსტანციით.

პირის მიმართ გადაწყვეტილება ოლიგარქად ცნობის შესახებ ძალაში არ შევა, ვიდრე არ დასრულდება სამართალწარმოება.

პროექტით, პირს, ვისი ოლიგარქად მიჩნევის საკითხის განხილვაც მოხდება, ექნება საპროცესო და სამართლებრივი გარანტიები. მომხსენებლის, იურიდიულ საკითხთა კომიტეტის თავმჯდომარის, ანრი ოხანაშვილის განცხადებით, ვენეციის კომისიის რეკომენდაცია იყო, რომ პირადი ცხოვრების უფლება, პერსონალური მონაცემები, მათ შორის განსაკუთრებული კატეგორიის, ყოფილიყო მაქსიმალურად დაცული.

აქედან გამომდინარე, ოლიგარქთა რეესტრში შეიტანება შემდეგი ინფორმაცია: პირის ოლიგარქად ცნობის შესახებ ანტიკორუფციული ბიუროს გადაწყვეტილება, ოლიგარქად ცნობილი პირის გვარი და სახელი, კონტაქტის დეკლარაცია და მითითება იმის შესახებ, რომ პირის ოლიგარქად ცნობა და რეესტრში შეყვანა თავისთავად არ მოწმობს, რომ ეს პირი დამნაშავეა ან სხვა სახის სამართალდამრღვევია.

მისი თქმით, ვენეციის კომისიის რეკომენდაციის საფუძველზე, კანონპროექტიდან ამოღებულია ოლიგარქად ცნობილი პირისთვის განსაზღვრული აკრძალვა: პოლიტიკური პარტიის, საარჩევნო სუბიექტის, საარჩევნო კამპანიის, შეკრებისა და მანიფესტაციის დაფინანსების თაობაზე.

„შესაბამისად, ოლიგარქად ცნობილი და რეესტრში შეყვანილი პირისთვის ერთადერთ აკრძალვად დარჩა – პრივატიზების ობიექტის პრივატიზების პროცესში მყიდველად მონაწილეობასთან დაკავშირებით“, – აღნიშნა ანრი ოხანაშვილმა.

როგორც კომიტეტის თავმჯდომარემ განაცხადა, ასევე, ვენეციის კომისიის რეკომენდაციის გათვალისწინებით, კანონპროექტიდან ამოღებულია მუხლი, რომელიც უკავშირდებოდა უმწიკვლო საქმიან რეპუტაციას.

„დეოლიგარქიზაციის შესახებ“ კანონპროექტს ხელახლა განვიხილავთ მეორე მოსმენით იმისათვის, რომ ვენეციის კომისიის ყველა ძირითადი რეკომენდაცია აისახოს კანონპროექტში. მთავარი ამოცანაა, რომ 12-პუნქტიანი გეგმის დეოლიგარქიზაციასთან დაკავშირებული პუნქტი შესრულდეს.

ამ პუნქტის შესრულების მთავარ ინდიკატორად აღებული გვაქვს ის მიდგომა, რომელიც უკრაინამ თავის დროზე აირჩია – კანონის მიღების სახით საკითხის დარეგულირება და ეს უკრაინას ჩაეთვალა, იმ პუნქტის შესრულებად, რომელიც უკავშირდებოდა დეოლიგარქიზაციის საკითხს“, – აღნიშნა ანრი ოხანაშვილმა.

„დეოლიგარქიზაციის შესახებ“ კანონპროექტის ინიციატორია პარლამენტის იურიდიულ საკითხთა კომიტეტი.

საქართველოში ამერიკის შეერთებული შტატების ელჩი კელი დეგნანი BBC-ის ჟურნალისტურ გამოძიებას გამოეხმაურა, რომლის თანახმადაც თავდაცვის ექსმინისტრი, „ფორმულას“ დამფუძნებელი დავით კეზერაშვილი გლობალურ თაღლითურ ქსელთან არის დაკავშირებული.

ელჩი აცხადებს, რომ აღნიშნულ გამოძიებას ბოლომდე არ იცნობს, თუმცა ხაზს უსვამს დამოუკიდებელი ჟურნალისტიკისა და საგამოძიებო ორგანოების მნიშვნელობას მსგავსი საკითხების შესასწავლად.

„არ მომცემია საშუალება, მომესმინა და წამეკითხა სრული ისტორია და დეტალების შესახებ ინფორმირებული არ ვარ. თუმცა, ისე ჟღერს, რომ ესაა კიდევ ერთი შემახსენებელი, თუ რატომაა ღირებული დამოუკიდებელი საგამოძიებო ჟურნალისტიკისა და დამოუკიდებელი საგამოძიებო ორგანოების ქონა, რომლებიც შეისწავლიან მსგავს ბრალდებებს და უზრუნველყოფენ ხალხის უფლებების დაცვას“, – აცხადებს კელი დეგნანი.