ბრიტანული გაზეთის „თაიმსის“ (The Times) საკვირაო გამოშვება „სანდეი თაიმსში“ (The Sunday Times) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „პუტინის „ბაიკერი-თვითმკვლელები“ ნეიტრალურ ზოლში ქაოსს იწვევენ: რუსული მოტოციკლეტური შეტევების სტრატეგია“ (ავტორი – ტომ ბოლი).

როგორც სტატიაშია აღნიშნული, უკრაინის აღმოსავლეთის ფრონტზე, დონბასში, რუსეთისა და უკრაინის საარმიო ქვედანაყოფებს შორის საკმაოდ ფართო ნეიტრალური ზოლი არსებობს, რომელშიც ჩინურ მოტოციკლეტებზე ამხედრებული რუსი ჯარისკაცები ხშირად იჭრებიან და არცთუ იშვიათად, ახალ ტერიტორიებს იკავებენ.

მიუხედავად იმისა, რომ უკრაინელები მათ დრონებითა და ქვემეხების ცეცხლით ანადგურებენ („ფაქტობრივად, რუსები თვითმკვლელობის მისიას ასრულებენ და უკან ძალიან ცოტა თუ ბრუნდება“, – ამბობს „თაიმსის“ ჟურნალისტთან საუბარში უკრაინელი კაპიტანი), რუსების „ახლებური საკავალერიო შეტევები“ „რკინის ცხენებით“ სულ უფრო დამახასიათებელი ხდება მოსკოვის სამხედრო სტრატეგიისთვის.

„ზაფხულის დადგომასთან ერთად რუსეთის არმიის ქვედანაყოფებმა შემტევითი ოპერაციები გააორმაგეს. ამჟამად რუსები ფრონტის ხაზზე ყოველდღიურად 200-მდე „ნახტომისებურ“ იერიშებს ახორციელებენ, რაც ორჯერ და მეტად აღემატება აპრილის მაჩვენებლებს. მათგან დაახლოებით ორი მესამედი ქალაქ პოკროვსკის მისადგომებთან ხდება – უკრაინის ერთ-ერთ ბოლო საყრდენთან დონბასში – და ახლომდებარე ქალაქ ტორეცკთან, რომელიც უკვე დიდი ხანია ბარიერის როლს ასრულებს რუსეთის ამბიციური მიზნის რეალიზებაში, რომელიც მთელი რეგიონის ხელში ჩაგდებას ითვალისწინებს.

აღმოსავლეთის ფრონტზე, კონკრეტულად კი ტორეცკთან ახლოს, მოტოციკლებზე ამხედრებული რუსული ქვედანაყოფები პირველად სამი თვის წინ გამოჩნდნენ, შემდეგ კი მათი „თავდასხმები“ ყოველდღიურ მოვლენად იქცა. როგორც 33 წლის უკრაინელი კაპიტანი ევგენი ამბობს, რუსი სამხედრო ბაიკერები ფრონტის ხაზის ნეიტრალურ ზოლში დილაობით ჩნდებიან, თითო ქვედანაყოფში 10-20 ჯარისკაცით და ერთმანეთისაგან 200 მეტრის მოშორებით, წინ მიიწევენ. მათი მოძრაობა ისეთი სწრაფია, რომ უკრაინული დრონების ოპერატორები ზოგჯერ დამიზნებას ვერ ასწრებენ. სამაგიეროდ, უფრო ზუსტად მუშაობენ არტილერისტები (ნაღმმტყორცნელები), რომლებიც „რკინის ცხენებზე“ ამხედრებულ საკმაოდ ბევრ ბაიკერ ჯარისკაცს ანადგურებენ.

და მაინც, რუსები, ყოველდღიური რამდენიმე შეტევების წყალობით, გარკვეული წარმატების მიღწევას ახერხებენ და ტერიტორიებს იკავებენ, შემდეგ კი მათ დამატებითი ძალებით ამაგრებენ.

რუსეთის არმიამ მოტოციკლეტებით სარგებლობა გასულ წელს დაიწყო. თავდაპირველად ეს იყო ზოგიერთი პოლკი ერთგვარი ინიციატივა, შემდეგ კი მათ სხვებმაც მიჰბაძეს. ეს გამოწვეული იყო ქვეითი ქვედანაყოფების მზარდი დანაკარგებით, რომელთა გადაადგილება ნელი იყო და დრონები ასწრებდნენ მათ მიზანში ამოღებას და ლიკვიდირებას. მოტოციკლეტების გამოყენების იდეამ გაამართლა, ის ოფიციალურად არის შეტანილი თავდასხმის საარმიო ტაქტიკაში. ბაიკერი ჯარისკაცებისათვის ამჟამად მომზადების კურსების გავლა აუცილებელია.
მოტოციკლეტებით სარგებლობა უკრაინამაც დაიწყო, თუმცა ძირითადად მცირე საბრძოლო ტვირთების გადასაზიდად. რუსებისაგან განსხვავებით, რომლებიც ჩინურ მოტოციკლებს იყენებენ, უკრაინელები სამამულო წარმოების ელექტროველოსიპედებით სარგებლობენ – ისინი შედარებით ნაკლებ ხმაურს იწვევენ და ამით მძღოლს შესაძლებლობა ეძლევა გაიგონონ ციდან მოახლოებული მტრის დრონის ზუზუნი. თუმცა უდავოა, რომ დრონები მაინც უპირატესობას ფლობენ მოტოციკლეტებთან და ელექტროველოსიპედებთან შედარებით.

ამჟამად უკრაინისა და რუსეთის არმიების დაპირისპირება ისეთ სტადიაშია შესული, როგორც ეს იყო პირველ მსოფლიო ომში – მხარეებს გათხრილი აქვთ, სანგრები, ტრანშეები და მიწისქვეშა თავშესაფრები (რკინა-ბეტონისა და ხის მიწურები).
უკრაინის დაზვერვა თვლის, რომ რამდენადაც პოკროვსკის აღება რუსებმა ზამთარში ვერ შეძლეს აღმოსავლეთიდან, ახლა ცდილობენ ქალაქს დასავლეთიდან შემოუარონ და ის გზა გააკონტროლონ, რომელიც მას კონსტანტინოვკასთან აკავშირებს – მნიშვნელოვან ლოჯისტიკურ კვანძთან, რომელიც პოკროვსკიდან 35 კილომეტრზე მდებარეობს.

პოკროვსკი უკვე ერთი წელია რუსების მიერ აღების საფრთხე ემუქრება, მაგრამ უკრაინელებმა მისი შენარჩუნება შეძლეს, მართალია, მძიმე დანაკარგების ფასად. კიევი იმედოვნებს, რომ პოკროვსკს კიდევ რამდენიმე თვის განმავლობაში არ დათმობს.

დრონებმა – როგორც უკრაინულმა, ასევე რუსულმა – მნიშვნელოვნად გააძნელებს დაპირისპირებულ მხარეთა ჯარების თავმოყრა ისე, რომ შეუმჩნეველი დარჩნენ. დრონები ზემოდან ყველაფერს ხედავენ და ყველანაირ მოძრავ ობიექტს დაუბომბავს არ უშვებენ. ბოლო დროს რუსებმა ამ მხრივ გარკვეულ წარმატებას მიაღწიეს: კონსტანტინოვკის ახლოს განლაგდა დრონების ორი რუსული ელიტური ქვედანაყოფი („რუბიკონი“ და „განკითხვის დღე“), რომლებიც ახლად მოდერნიზებული დრონებით არიან შეიარაღებულნი. მათ ღამღამობით ფრენა და „ნაცრისფერი ზოლის“ განათებაც შეუძლიათ. ბოლო დრომდე ღამის პერიოდი შედარებით უსაფრთხო იყო უკრაინელებისათვის, რომლებიც სიბნელის დროს ბრძოლის ველზე დაჭრილებისა და დაღუპულების ევაკუაციას ახორციელებდნენ, მაგრამ ახლა „სიკვდილი“ (დრონი) სულ მუდამ ცაზეა დაკიდებული და სიტუაციას აკონტროლებს.

„დიახ, თეორიულად შეიძლება ომის რაღაც ახალი წესები შემუშავდეს, ახალი ტექნიკის გამანადგურებელი შესაძლებლობების გათვალისწინებით, მაგრამ სიმართლე ისაა, რომ რაც დრო გადის, ომი სულ უფრო სასტიკი და სასიკვდილო ხდება“, – ამოიოხრა ევგენიმ, რომელიც უკრაინის არმიაში 2019 წლიდან მსახურობს, – „ჩვენს დროში ცოცხლად დარჩენის სულ უფრო ნაკლები შანსები არსებობს“.

მოამზადა სიმონ კილაძემ

წყარო:

ბრიტანული სამაუწყებლო კომპანიის „ბიბისის“ (BBC) ვებ-საიტზე გამოქვეყნებულია ინტერვიუ ირანის საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილესთან მაჯიდ ტახტ-რავანჩისთან სათაურით: „ამერიკამ ირანთან მოლაპარაკების დაწყების წინ თავი უნდა შეიკავოს ახალი დარტყმებისაგან“ (ესაუბრებიან ჟურნალისტები ლიზ დიუსეტი, რომელიც თეირანში იმყოფება და ალექს ბოიდი – ლონდონიდან).

გთავაზობთ ინტერვიუს შინაარსს:

„თუ შეერთებულ შტატებს დიპლომატიური ძალისხმევის განახლება სურს, მაშინ ვაშინგტონმა მთლიანად უნდა გამორიცხოს ნებისმიერი დარტყმები ირანის მიმართ“, – განაცხადა BBC-ისათვის მიცემულ ინტერვიუში მაჯიდ ტახტ-რავანჩიმ, ირანის საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილემ.

მისი თქმით, აშშ-ის პრეზიდენტის დონალდ ტრამპის ადმინისტრაციამ თეირანს შუამავლების მეშვეობით შეატყობინა, რომ თეთრ სახლს სურვილი აქვს მოლაპარაკების მაგიდას დაუბრუნდეს, მაგრამ „ჯერ-ჯერობით ამერიკას თავისი პოზიცია არ დაუკონკრეტებია ძალიან მნიშვნელოვანი საკითხის მიმართ – გააგრძელებს თუ არა შეტევებს ირანის წინააღმდეგ“.

ისრაელის მიერ განხორციელებულმა სამხედრო ოპერაციამ, რომელიც 13 ივნისის ღამით დაიწყო, ჩაშალა პირდაპირი მოლაპარაკებების მეექვსე რაუნდი, რომელიც მასკატში (ოამანის დედაქალაქში) უნდა გამართულიყო 15 ივნისს. აშშ ირანსა და ისრაელის კონფლიქტში ჩაერია 22 ივნისს, ადრე დილით, როცა ავია დარტყმები განახორციელა ირანის ბირთვულ ობიექტებზე (ფორდო, ნათანზე და ისპაჰანი).

მაჯიდ ტახტ-რავანჩიმ ასევე განაცხადა, რომ ირანი მტკიცედ მოითხოვს, რომ ურანის გამდიდრების შესაძლებლობა ჰქონდეს, მშვიდობიანი მიზნებით და უარყო ბრალდება, თითქოსდა ირანი ფარულად ცდილობს ბირთვული იარაღის დაუფლებას.

მინისტრის მოადგილის თქმით, ირანს აუკრძალეს ბირთვული მასალებზე მუშაობის უფლება კვლევითი მიზნებისათვის, ამიტომ თეირანი იძულებულია „საკუთარი თავის იმედი ჰქონდეს“.

„ურანის გამდიდრების დონეზე შეიძლება ვიმსჯელოთ, ასევე მის მოცულობაზეც, მაგრამ იმის თქმა, რომ თქვენ ურანის გამდიდრების უფლება არ გაქვთ, რომ თქვენ გამდიდრებული ურანის არცერთი გრამი არ უნდა გქონდეთ და თუ გექნებათ, აუცილებლად დაგბომბავთო – ასეთი მოთხოვნა ჯუნგლების კანონს წარმოადგენს“, – თქვა მინისტრის მოადგილემ ინტერვიუში.

ირანის ბირთვული პროგრამისადმი მიყენებული ზიანი ჯერჯერობით დაუზუსტებელი რჩება. როგორც თვითონ მაჯიდ ტახტ-რავანჩიმ განაცხადა, მასაც არ შეუძლია რაიმე ზუსტი შეფასება გააკეთოს.

გაეროს საერთაშორისო ატომური სააგენტოს („მაგატე“) ხელმძღვანელის რაფაელ გროსის თქმით, დარტყმებმა სერიოზული ზიანი მიაყენა ირანის ბირთვულ პროგრამას, თუმცა, მისგან განსხვავებით, დონალდ ტრამპი აცხადებს, რომ ირანის ბირთვული ობიექტები მთლიანად არის განადგურებული. და თუ ირანი ისევ დააპირებს ურანის გამდიდრებას, მაშინ კვლავ დადგება დღის წესრიგში ირანის დაბომბვის საკითხი.

კითხვაზე, შეუძლია თუ არა ირანს თავისი ბირთვული პროგრამის გადახედვა (შემცირება) რომელიმე შეთანხმების ჩარჩოებში, ვთქვათ, თუ ირანს სანქციებს მოუხსნიან და ინვესტიციების ნებას დართავენ, მაჯიდ ტახტ-რავანჩიმ თქვა: „განა რატომ უნდა დავთანხმდეთ ჩვენ ასეთ წინადადებას?“. მან გაიმეორა, რომ ირანის ბირთვული კვლევების პროგრამა მშვიდობიან მიზნებს ემსახურება და ურანის 60%-მდე გამდიდრება სწორედ ამ მიზნების რეალიზებისათვის არის აუცილებელი.

ირანის საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილემ აღნიშნა, რომ შუამავლების დახმარებით მიიღო შეტყობინება, რომ ამერიკას არ სურს მონაწილეობა მიიღოს ირანის მმართველი რეჟიმის შეცვლაში, კერძოდ, ქვეყნის უმაღლესი ლიდერის, აიათოლა ალი ჰამენეის გადადგომაში. მაჯიდ ტახტ-რავანჩის თქმით, ირანელებს შეუძლიათ ხელისუფლების ზოგიერთი მოქმედება გააკრიტიკონ, „მაგრამ როცა საქმე ეხება უცხოურ აგრესიას, ირანელი ხალხი ერთ მუშტად იკვრება და მომხდურს წინააღმდეგობას უწევს“.

ირანის არაბი მოკავშირეები სპარსეთის ყურედან „ყველაფერს აკეთებენ, რომ დიალოგისათვის აუცილებელი ატმოსფერო შექმნან“ (მაგალითად, კატარმა საკვანძო როლი შეასრულა ცეცხლის ამჟამინდელ შეწყვეტაში). „ჩვენ ომი არ გვინდა. ჩვენ გვსურს დიალოგი და დიპლომატია, მაგრამ ჩვენ ამავდროულად მზად უნდა ვიყოთ, ფრთხილად უნდა ვიყოთ, რომ ისევ არ აღმოვჩნდეთ რთულ მდგომარეობაში“, – აღნიშნა მაჯიდ ტახტ-რავანჩიმ.

აქვე შევნიშნავთ, რომ „ბიბისის“ კორესპონდენტს ნება აქვს ირანში იმუშაოს, მაგრამ იმ პირობით, რომ მისი არცერთი რეპორტაჟი არ იქნება გამოყენებული „ბიბისის“ სპარსული სამსახურის მიერ. ეს მოთხოვნა ეხება ირანში მომუშავე ყველა საერთაშორისო მასმედიის წარმომადგენელსაც.

მოამზადა სიმონ კილაძემ

წყარო: