ბრიტანული გაზეთის „დეილი ტელეგრაფის“ (The Daily Telegraph) ვებ-გვერდზე გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „პუტინის დამხობა უკრაინის კანონიერ მიზანს წარმოადგენს, ამიტომ მოსკოვზე შეტევის გამო კიევს ნუ გავაკრიტიკებთ“ (ავტორი – ჰემიშ ბრეტონ-გორდონი).

„გარეგნული მიმზიდველობისა და დიდებულების მიუხედავად, მოსკოვი მაინცდამაინც დიდად გამაგრებული ქალაქი არ არის: მე-19 საუკუნეში, 1812 წელს, მოსკოვი ნაპოლეონმა დაიპყრო და მთლიანად გადაწვა, მოგვიანებით, უკვე მეოცე საუკუნეში, ბოლშევიკები ქალაქს იოლად დაეპატრონნენ, ხოლო 1941-1942 წლებში კინაღამ გერმანიის ვერმახტის ხელში აღმოჩნდა. მეორე მსოფლიო ომის დროს მოსკოვი იმდენად მოწყვლადი იყო, რომ გერმანელი ჯარისკაცების თქმით, ისინი უკვე შენობების მბრწყინავ შპილებს ხედავდნენ. მოსკოვი სუსტი ადგილია იმ პიროვნებისთვის, ვინც კრემლში ბინადრობს. აი, სწორედ ამიტომ არის ვლადიმერ პუტინისათვის უხერხული და დამამცირებელი დრონებით მოსკოვის მდიდრულ კვარტლებზე შეტევა, სადაც ოფიციალური სამთავრობო რეზიდენციებია განლაგებული და სადაც მაგნატების საცხოვრებელი ბინები მდებარეობს.

ისტორიულად ისე ჩამოყალიბდა, რომ იმ მმართველს, ვისაც მოსკოვის დაცვა შეუძლია, თუნდაც სხვა სფეროებში საქმე ცუდად მიდიოდეს, დამხობის საფრთხე არ ემუქრება. ეს ძალიან კარგად იცოდნენ ვლადიმერ ლენინმა და ლევ ტროცკიმ რუსეთის სამოქალაქო ომის დროს. მაგრამ ახლა, როცა ომის სუნთქვას უშუალოდ მოსკოველები გრძნობენ, ნათელი ხდება, რომ მოსკოვის დაცვის საქმე ცუდად არის. აქედან გამომდინარე, რუსულ ელიტას მოთმინების ფიალა ევსება.
ჩვენ ჯერ-ჯერობით ბევრი რამ არ ვიცით დრონებით შეტევის შესახებ: უკრაინის არმიის მიერ განხორციელდა თუ უშუალოდ თვითონ რუსების – პროუკრაინულად განწყობილი პარტიზანების – მონაწილეობით, რომლებიც კიევისაგან დამოუკიდებლად მოქმედებენ. არ არის გამორიცხული ის ვარიანტიც, რომლის მიხედვით, ოპერაციის გეგმა თვით რუსულმა დაზვერვამ შეიმუშავა მოსახლეობის პატრიოტული სულისკვეთების ასამაღლებლად: „მტერი მოსკოვთანაა, ბრძოლის დრო დგება“.

მაგრამ ყველა შემთხვევაში ის განცხადებები, რომ თუ დრონებით შეტევის უკან უკრაინა დგას, ეს მოქმედება უკანონოა და ამის დაშვება არ შეიძლება, ესკალაციას გამოიწვევსო, საკმაოდ საკვირველი და უცნაურია. კიევი თითქმის ყოველდღიურად იბომბება ბარბაროსულად, ინგრევა და ნადგურდება სამოქალაქო ობიექტები, იღუპება მშვიდობიანი მოსახლეობა, მათ შორის მოხუცები, ქალები და ბავშვები.

ჩვენ ხშირად გვესმის, რომ მოსკოვს ნაკლებად აღელვებს მისგან შორს მიმდინარე ომი, რუსული ელიტა უდარდელად ცხოვრობს… ამიტომაც, თუ შეტევა მართლაც უკრაინის არმიამ განახორციელა, გასაგები იქნებოდა პრეზიდენტ ვოლოდიმირ ზელენსკის მოქმედების მიზანი: იქნებ რუსმა ხალხმა გააცნობიეროს, თუ როგორი შეგრძნებაა მუდმივი დაბომბვის პირობებში ყოფნა. და თუ უკრაინა მიზანშეწონილად თვლის ომის მტრის ტერიტორიაზე გადატანას, ჩვენ ვინ ვართ, რომ მას ეს ავუკრძალოთ, ან მისი მოქმედება დავგმოთ?

ამჟამად ხმელთაშუა ზღვის სანაპიროზე, საკურორტო ადგილებში უამრავი მდიდარი რუსი ისვენებს, რომელთაგან ძალიან ბევრი არმიაში გასაწვევი ასაკისაა, შამპანურებს წრუპავენ და არხეინად ტკბებიან საამური ცხოვრებით – იმის ნაცვლად, რომ ახლა ისინი დონბასში სანგრებს უნდა თხრიდნენ და ტრანშეებს უნდა აშენებდნენ. ამ ადამიანების ყოველდღიური ცხოვრებისათვის, რომლებიც ვლადიმერ პუტინის მხარდამჭერები არიან, ომს თითქმის არავითარი გავლენა არ მოუხდენია. მათ, „იღბლიანებს“, სრულებით არ აღელვებთ იმ „უიღბლო“ რუსები ბედი, რომლებიც ფრონტზე მძიმე სამუშაოებს ასრულებენ. ალბათ, როცა ახლა ომი მათ უშუალოდ დაემუქრებათ, როცა დრონები მათ სასახლეებსაც დაბომბავს, მაშინ ელიტის განწყობა შეიცვლება.

კიევის გათვლებით (და ეს შესაძლოა სტრატეგიულად სწორი იყოს), სანამ ომი რეალურად რუსების უმეტესობას საკუთარ ტყავზე არ უგრძნია, სანამ უკრაინის არმია კონტრშეტევისათვის ემზადება, უფრო უკეთესი იქნება სიტუაციის დესტაბილიზების მცდელობა რუსეთის შიგნით, მთავრობის დამხობის შესაძლებლობის გამოყენების ჩათვლით, ვიდრე ომის წლობით გაგრძელება, რომელიც საბოლოოდ შეიძლება ჩიხში შევიდეს.

კიევმა კარგად უწყის, რომ მას გამარჯვებისთვის დრო უსასრულოდ არ აქვს. ყოველმა გასულმა თვემ დასავლელ მოკავშირეებში შეიძლება დაღლის გრძნობა გააჩინოს. ამ მხრივ კიდევ უფრო საშიშია აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნები (2024 წლის ნოემბერში): თუ რესპუბლიკელი კანდიდატი გაიმარჯვებს, ვთქვათ, განსაკუთრებით დონალდ ტრამპი, მაშინ კიევს აღარ ექნება ის სასიცოცხლოდ აუცილებელი დახმარება, რასაც ჯო ბაიდენი უწევს. დონალდ ტრამპი იმასაც კი არ იტყვის, რომ მას ამ ომში უკრაინის გამარჯვება სურს. ვოლოდიმირ ზელენსკი, ალბათ, აცნობიერებს, რომ ასეთ სიტუაციაში აუცილებელია ვლადიმერ პუტინზე ზეწოლა გააძლიეროს და რაც შეიძლება სწრაფად. [ზეწოლის ერთ-ერთ გამოხატულებას კი სწორედ მოსკოვზე საჰაერო შეტევები წარმოადგენს].

ჩვენ არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ ვლადიმერ პუტინს ვოლოდიმირ ზელენსკის მოკვლა და მისი მთავრობის დამხობა სურდა. მოსკოვზე განხორციელებული დარტყმები რუსეთის პრეზიდენტს მიახვედრებს, რომ იგი მოწყვლადი არ არის, რომ მას სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლომ თავი ყულფში გააყოფინა და ეს ყულფი თანდათან ვიწროვდება. თვით ევგენი პრიგოჟინიც, „ვაგნერის“ ხელმძღვანელი, აღიარებს იმას, თუ რამდენად უსარგებლოა კრემლი: რუსეთის „უძლეველმა“ არმიამ დამარცხებები განიცადა და ვერც ნატოს გაფართოება ვერ შეაჩერა. ასეთი ფაქტები მოსახლეობაში ეჭვების შეტანისათვის კარგ ნიადაგს წარმოადგენს.

მოსკოვში, ალბათ, ბევრს კითხვა უჩნდება: თუ ვლადიმერ პუტინს მოსკოვის დაცვაც კი არ შეუძლია დრონების შეტევისაგან, მაშინ რამდენად ძლიერი და ქმედითუნარიანია პრეზიდენტი? რუსული ელიტა, რომელიც ხმელთაშუა ზღვის ლაჟვარდოვან ნაპირზე დროს უსაქმოდ ატარებს, იქნებ ახლა მაინც დაფიქრდეს პირველად, თუ როგორი ხანგრძლივი ომის მიმართ მოუწევს შერიგება.

ტირანები ხელისუფლებაში იშვიათად რჩებიან ხოლმე მას შემდეგ, როცა მათი მართვის უნარისა და წარმატებების ელვარება ფერმკრთალდება. ვლადიმერ პუტინის ელვარება მოსკოვის ცაში ავარდნილმა კვამლმა დაჩრდილა, რაც მისი წარუმატებლობის დიდ სიმბოლოდ შეიძლება იქცეს.

წყარო

აშშ-ის რადიოსადგური Voice of America („ამერიკის ხმა“) თავის ვებ-გვერდზე აქვეყნებს სტატიას სათაურით „რუსეთმა დიპლომატიას ომი არჩია, ამერიკა კი საქართველოსთვის მიცემული პირობის ერთგულია“, რომელშიც მოცემულია აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტის ექსკლუზიური კომენტარი რადიოს რედაქციის თხოვნასთან დაკავშირებით.

გთავაზობთ პუბლიკაციის ტექსტს:

„ვლადიმერ პუტინი და მისი დამხმარეები თვლიან, რომ ძალა აღმართს ხნავს, მაგრამ ისინი ცდებიან“, – ასე უპასუხა აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტის წარმომადგენელმა „ამერიკის ხმის“ თხოვნას წერილობით კომენტარში.
„ამერიკის ხმამ“ სახელმწიფო დეპარტამენტს კომენტარი მას შემდეგ სთხოვა, რაც საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი ღარიბაშვილმა თქვა, რომ რუსეთის უკრაინაში შეჭრის მიზეზი ნატო და ნატოს გაფართოება იყო. პრემიერმა ღარიბაშვილმა ეს კომენტარი ბრატისლავაში, გლობალური უსაფრთხოების ფორუმზე გააკეთა (GLOBSEC). მოდერატორ ჯასტინ ვოტსა და ირაკლი ღარიბაშვილს შორის ამ საკითხზე კითხვა-პასუხი ასე წარმიმართა

ჯასტინ ვოტი: „როგორ ფიქრობთ, რატომ შეიჭრა რუსეთი უკრაინაში 2022 წელს?“

ირაკლი ღარიბაშვილი: „მგონი, რომ მიზეზი ყველამ იცის“.

ჯასტინ ვოტი: „არ ვარ დარწმუნებული, რომ მე ვიცი“.

ღარიბაშვილი: „ვფიქრობ, თქვენც კარგად იცით, დარბაზმაც იცის. ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი იყო ნატო, ნატოს გაფართოება, ასე არაა? და ბევრი სხვა მიზეზი“.

ჯასტინ ვოტი: „თქვენ თვლით, რომ ნატოს გაფართოების პოლიტიკამ მოახდინა ომის პროვოცირება?“

ირაკლი ღარიბაშვილი: „არ მინდა ამაზე სპეკულირება, არც რუსეთის მთავრობის ციტირება მინდა, მაგრამ ერთ-ერთ მიზეზი იყო უკრაინელების ნება და განზრახვა, რომ გამხდარიყო ნატოს წევრი და ამიტომ ჩვენ ვხედავთ შედეგებს”.
ირაკლი ღარიბაშვილის განცხადებაზე რეაქციის გაკეთების მიზნით დასმულ კითხვაზე, თუ რატომ დაიწყო რუსეთმა ომი უკრაინაში, ამერიკის დიპლომატიური უწყება ამბობს, რომ „რუსეთის აგრესია უკრაინის წინააღმდეგ 2022 წელს არ დაწყებულა. ეს ომი არის რუსეთის მიერ 2014 წელს ყირიმის, და ლუგანსკისა და დონეცკის ნაწილების უკანონოდ ხელში ჩაგდების გაგრძელება”. სახელმწიფო დეპარტამენტი მიანიშნებს, რომ ნატოს გაფართოება მხოლოდ საბაბია, რომლის გამოყენებასაც კრემლი ცდილობს.

სახელმწიფო დეპარტამენტი აცხადებს, რომ დასავლეთმა ომის დაწყებამდე რუსეთს ორი მკაფიო არჩევანი შესთავაზა — ერთი იყო რუსეთის უკმაყოფილების დიალოგისა და დიპლომატიის გზით გადაჭრა, მეორე კი ომის დაწყების შემთხვევაში რუსეთისთვის მძიმე შედეგები. რუსეთმა მეორე გზა აირჩია და მას შემდეგ მიზანმიმართულად ავრცელებს დეზინფორმაციას და აწარმოებს გავლენების ოპერაციებს პრეზიდენტ ვლადიმირ პუტინის მიერ დაწყებული ომის გასამართლებლად.

„რუსეთი იყენებს დეზინფორმაციის კამპანიებს – მიზანმიმართულ სიცრუეს ან სიმართლის მიზანმიმართულად არასწორ წარმოდგენას – რათა ეცადოს ამ ომის გამართლებას და ძირი გამოუთხაროს დემოკრატიულ ინსტიტუტებს მთელ მსოფლიოში. 2022 წლის 24 თებერვალს უკრაინის სუვერენულ ტერიტორიაზე სრულმასშტაბიანი შეჭრისგან პრეზიდენტ პუტინის შეკავების მცდელობის ფარგლებში, შეერთებული შტატები მუდმივად საუბრობდა ორ გზაზე, რომელთა არჩევაც რუსეთს შეეძლო: დიალოგი და დიპლომატია, ან ესკალაცია და მძიმე შედეგები. ჩვენ არ დავზოგეთ გულწრფელი და გულახდილი ძალისხმევა პირველი არჩევანისთვის, რომელსაც მნიშვნელოვნად ვამჯობინებდით, მაგრამ პუტინმა აირჩია ომი“, ნათქვამია სახელმწიფო დეპარტამენტის განცხადებაში.

2022 წლის 24 თებერვალს უკრაინაში შეჭრამდე ორი თვით ადრე, რუსეთმა ნატოს პირობები წაუყენა.
ანალიტიკოსების შეფასებით, კრემლმა იცოდა, რომ ნატოსთვის ამ პირობებზე დათანხმება წარმოუდგენელი იქნებოდა და ეს საკუთარი ზრახვების დაფარვის მცდელობა იყო. დეკემბერში მოთხოვნების წაყენების შემდეგ, თებერვალში რუსეთმა უკრაინაში სრულმასშტაბიანი ომი დაიწყო.

კრემლმა ნატოს დასუსტების ნაცვლად საწინააღმდეგო შედეგი მიიღო. ისტორიულად ნეიტრალური ქვეყანა ფინეთი ნატოში დაჩქარებული წესით შევიდა და შვედეთი ალიანსის კანდიდატი გახდა, რომელიც თურქეთის თანხმობის შემდეგ, სავარაუდოდ, ასევე სწრაფი წესით გაწევრიანდება ნატოში. ფინეთის ალიანსში გაწევრიანების შედეგად, ნატო-რუსეთის საზღვარი თითქმის გაორმაგდა.

ამ ფონზე, შეერთებული შტატები აცხადებს, რომ ამერიკა საქართველოსთვის მიცემული პირობის ერთგული დღემდე რჩება. „ჩვენი პოზიცია უცვლელია. საქართველო არის ნატოს მტკიცე პარტნიორი, რომელიც მსახურობდა ამერიკელ და ნატოს სხვა ჯარისკაცებთან ერთად. შეერთებული შტატები მხარს უჭერს საქართველოს ნატოსკენ მისწრაფებას. ბაიდენის ადმინისტრაცია ერთგული რჩება უზრუნველყოს ის, რომ ნატოს კარი ღია იყოს ევროატლანტიკურ სივრცეში გაწევრიანების მსურველი ქვეყნებისთვის, როდესაც ისინი ამისთვის მზად იქნებიან, შეძლებენ შეასრულონ წევრობის ვალდებულებები და საკუთარი წვლილი შეიტანონ რეგიონის უსაფრთხოებაში“, უთხრა სახელმწიფო დეპარტამენტის წარმომადგენელმა „ამერიკის ხმას“.

ალიანსი აცხადებს, რომ „ღია კარის“ პოლიტიკა გრძელდება და დასავლეთი საქართველოს ნატოსკენ სწრაფვას კვლავ აქტიურად უჭერს მხარს. „შეერთებული შტატები აგრძელებს საქართველოსთან მუშაობას ნატოსთან მისი თავსებადობის გასამყარებლად …“ ამერიკის დიპლომატიური უწყება აცხადებს, რომ შეერთებული შტატები „მოუწოდებს საქართველოს ოფიციალურ პირებს წინ წაიწიონ სასიცოცხლო მნიშვნელობის დემოკრატიული რეფორმები, რომლებიც აუცილებელია ნატოში გაწევრიანებისთვის“.

ნატოს გაფართოება ივლისში დანიშნულ ვილნიუსის სამიტზე ერთ-ერთი წამყვანი თემა იქნება. დისკუსია შეეხება საქართველო-ნატოს ურთიერთობის გაღრმავებასაც.

2008 წლის ბუქარესტის სამიტზე ალიანსმა განაცხადა, რომ უკრაინა და საქართველო ერთ დღეს ნატოს წევრები გახდებოდნენ. ნატოს ქვეყნები, მათ შორის, შეერთებული შტატები დღემდე უწყვეტად იმეორებენ პოლიტიკას, რომ ნებისმიერი ქვეყნის ნატოში გაწევრიანება ამ ქვეყნის სურვილსა და მზაობაზე, და ალიანსის ყველა წევრის თანხმობაზეა დამოკიდებული და რომ რუსეთს ნატოს გადაწყვეტილებებზე ვეტოს უფლება არ აქვს.

წყარო