სალომე ზურაბიშვილთან ეროვნულ თანხმობაზე საუბარი უკვე შეუძლებელია, რიგითი რადიკალი „ნაცი“ გახდა. სამწუხაროდ ის კვლავ იკავებს ფორმალურად პრეზიდენტის თანამდებობას და ფორმალური საკითხების გადაჭრისათვის მისი თანამონაწილეობა აუცილებელია, მათ შორის ღირსების ორდენის გადაცემისათვის, – ამის შესახებ „ქართული ოცნების“ აღმასრულებელმა მდივანმა და საპარლამენტო უმრავლესობის ლიდერმა, მამუკა მდინარაძემ ჟურნალისტებთან განაცხადა.

მდინარაძეს ჰკითხეს, რატომ არ მიიღო პრეზიდენტის მიწვევა პრემიერმა და პარლამენტის თავმჯდომარემ ილია თოფურიას დაჯილდოების ცერემონიაზე, რაზეც საპარლამენტო უმრავლესობის ლიდერმა აღნიშნა, რომ ამის საჭიროებას ვერ ხედავს.

„რატომ უნდა მივიდნენ [პრემიერი და პარლამენტის თავმჯდომარე], მაინტერესებს. სალომე ზურაბიშვილთან ეროვნულ თანხმობაზე საუბარი უკვე შეუძლებელია, რიგითი რადიკალი „ნაცი“ გახდა. სამწუხაროდ ის კვლავ იკავებს ფორმალურად პრეზიდენტის თანამდებობას და ფორმალური საკითხების გადაჭრისათვის მისი თანამონაწილეობა აუცილებელია, მათ შორის ღირსების ორდენის გადაცემისათვის. დღეს მოვისმინე საოცარი სპეკულაცია, რომ დაასწრო პრემიერმა და პარლამენტის თავმჯდომარემო. ღირსების ორდენის გადაცემას სჭირდება საქართველოს პრემიერ-მინისტრის და პარლამენტის თავმჯდომარის წარდგინება საქართველოს პრეზიდენტთან, რომ მან გადასცეს ღირსების ორდენი. ტყუილია ის ამბავი, რომ პრეზიდენტს თითქოს უნდოდა წინასწარ ორდენის გადაცემა. თუ არ მიმართა პრემიერ-მინისტრმა და პარლამენტის თავმჯდომარემ, ქართული კანონმდებლობით ღირსების ორდენის გადაცემა საქართველოს პრეზიდენტს არ შეუძლია. ღირსების მედლის გადაცემა შეუძლია, ორდენის – არა. ღირსების მედლის გადაცემას თუ აპირებდა, წინა კვირას რომ პირობითად 100 კაცი დააჯილდოვა, პატარაიებს და ვიღაცებს რომ დაურიგა, იმ მედლით თუ აჯილდოებდა თოფურიას, არ ვიცი ნამდვილად. რაც ეკუთვნის იმ პატრიოტ ადამიანს, რომელმაც ამხელა სიამაყე მოგგვარა ქართველებს, ამას [ორდენს] სჭირდება პრეზიდენტთან პრემიერის და პარლამენტის თავმჯდომარის წარდგინება. ფორმალური პასუხისმგებლობის აღებას არ სჭირდება ამხელა ამბიციები. არ სჭირდება ამხელა ამბავი, რომ თოფურიას საკითხი გამოვიყენოთ ასევე პოლიტიკური მიზნებისთვის. ამ ადამიანებმა [პრემიერმა და პარლამენტის თავმჯდომარემ] ხომ არ დაიწყეს პოლიტიკურ სპეკულაციაზე ფიქრი და ლაპარაკი. მიუხედავად იმისა, რომ არ მიგვაჩნია, რომ ეს ადამიანი [ზურაბიშვილი] პრეზიდენტია, ადგნენ და რადგან თოფურიაზე იყო საუბარი, არ გახადეს საკითხი პოლიტიკურ საკითხად და როგორც კანონში ეწერა, ორდენთან დაკავშირებით გაუგზავნეს შესაბამისი დოკუმენტები საქართველოს პრეზიდენტს. ზეპარტიული ამბავია და ეროვნული თანხმობა და ეროვნული მიზნები უნდა აღასრულო ისე, რომ არ დაიწყო პოლიტიკური სპეკულაციები. პრეზიდენტი რომ გქვია ფორმალურად და პარლამენტის თავმჯდომარემაც და პრემიერმაც გამოგიგზავნეს ორდენთან დაკავშირებით შესაბამისი დოკუმენტები, არიქა მოდით ახლა ჩემთან, ისე ვერ გადავცემ ორდენსო, ამაზე ლაპარაკი არ უნდა დაიწყო. საინფორმაციო გამოშვებები დაიწყო იმით, რომ პრემიერი და პარლამენტის თავმჯდომარე არ მიდიან პრეზიდენტთანო. ნუ იტყუებიან, რომ ორდენის გადაცემა პრეზიდენტს წინასწარ ჰქონდა დაგეგმილი, რადგან ვერ გადასცემდა, კანონში ასეთი რამ არ წერია. ამბიციები სჯობს მოთოკოს ყველამ და გადასცეს [პრეზიდენტმა] ორდენი [თოფურიას] ისე, როგორც წესია“, – აღნიშნა მდინარაძემ.

მას შემდეგ, რაც ცნობილი გახდა, რომ საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა და პარლამენტის თავმჯდომარემ UFC-ის ჩემპიონი ილია თოფურია ღირსების ორდენზე წარადგინეს, პრეზიდენტის ადმინისტრაციამ გაავრცელა ინფორმაცია, რომ სალომე ზურაბიშვილი მიესალმება და ეთანხმება პრემიერ-მინისტრისა და პარლამენტის თავმჯდომარის წარდგინებას ილია თოფურიას ღირსების ორდენით დაჯილდოების შესახებ და თოფურიას ღირსების ორდენით დაჯილდოების ცერემონია დღეს ორბელიანის სასახლეში გაიმართება. განცხადებაში აღნიშნული იყო ასევე, რომ პრეზიდენტი დაჯილდოების ცერემონიაზე პრემიერ-მინისტრს და პარლამენტის თავმჯდომარეს ეპატიჟება.

„სამივე შტოს მონაწილეობა ამ ცერემონიაში ასეთ საკითხებზე ეროვნული თანხმობის ნიშანია“, – აღნიშნულია განცხადებაში.

საგარეო საქმეთა სამინისტროს ინფორმაციით, საარჩევნო პერიოდში დამკვიდრებული პრაქტიკის შესაბამისად, ცენტრალური საარჩევნო კომისია, საგარეო სამინისტროსთან ერთად გეგმავს აქტიურად აწარმოოს საინფორმაციო კამპანია საზღვარგარეთ მყოფი საქართველოს მოქალაქეების არჩევნებში მონაწილეობასთან დაკავშირებით.

ამასთან, უწყების ცნობით, საკონსულო თანამდებობის პირები მოქალაქეებთან კომუნიკაციის დროს, დიასპორასთან შეხვედრაზე, სხვადასხვა ღონისძიებების ფარგლებში, მუდმივად ცდილობენ მოქალაქეებს განუმარტონ საკონსულო აღრიცხვაზე დადგომის მნიშვნელობა და განსაკუთრებულად გაუსვან ხაზი იმ გარემოებას, რომ საკონსულო აღრიცხვაზე დადგომა და არჩევნებში მონაწილეობა მოქალაქისათვის რაიმე არასასურველ სამართლებრივ შედეგს არ უკავშირდება.

ეს არის პასუხი, რომელიც პარლამენტის ოპოზიციონერმა დეპუტატებმა საგარეო საქმეთა მინისტრის ილია დარჩიაშვილისგან საინტერპელაციო კითხვაზე წერილობითი ფორმით მიიღეს. კერძოდ, ოპოზიციის ინფორმაციით, ემიგრანტების უმეტესობა ინფორმირებული არ არის, რომ უცხო ქვეყანაში არჩევნებში რეგისტრაცია მხოლოდ საარჩევნო მიზნებისთვის ხდება და ის ამა თუ იმ ქვეყანაში ამა თუ იმ პირის სამართლებრივ მდგომარეობაზე ვერანაირ გავლენას ვერ მოახდენს. პარლამენტის წევრებმა საგარეო საქმეთა მინისტრს მიმართეს საინტერპელაციო კითხვით, უწარმოებია თუ არა საგარეო საქმეთა სამინისტროს საინფორმაციო კამპანია ან გაუკეთებია თუ არა აქამდე განცხადება იმის შესახებ, რომ უცხო ქვეყანაში არალეგალურად მცხოვრები საქართველოს მოქალაქეების არჩევნებში ჩართვა მათ სამართლებრივ მდგომარეობას საფრთხეს არ უქმნის და არის თუ არა გეგმაში ამგვარი კამპანიის წარმოება.

პასუხად ილია დარჩიაშვილის მიერ ხელმოწერილ დოკუმენტში აღნიშნულია, რომ 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნების წინ, საინფორმაციო კომპანიის ფარგლებში, საგარეო საქმეთა სამინისტროს ვებ-გვერდზე სპეციალური საძიებო ველი ამოქმედდა, რომლის მეშვეობით მოქალაქეებს საშუალება ჰქონდათ საკონსულო აღრიცხვაზე მათი ყოფნის ფაქტი გადაემოწმებინათ. 2024 წლის საპარლამენტო არჩევნების კონტექსტში, სამინისტრო კვლავ გეგმავს მოქალაქეებისთვის ანალოგიური შესაძლებლობის შექმნას.

როგორც უწყება განმარტავს, “საკონსულო აღრიცხვაზე დაყენებისა და საკონსულო აღრიცხვიდან მოხსნის წესის“ თანახმად, საზღვარგარეთ მყოფ საქართველოს ფიზიკურ პირთა საკონსულო აღრიცხვაზე დაყენების მიზანია საზღვარგარეთ მათი უფლებებისა და კანონიერი ინტერესების დაცვა და საკონსულო ფუნქციების ეფექტური განხორციელება, რაც მხოლოდ საარჩევნო უფლების რეალიზაციის ხელშეწყობით არ შემოიფარგლება.

“საკონსულო აღრიცხვის მონაცემები გამოიყენება, გლობალური, რეგიონალური ან ადგილობრივი კრიზისული სიტუაციების დროს საქართველოს მოქალაქეების ეფექტური საკონსულო დაცვის უზრუნველსაყოფად. ამ მხრივ, უნდა აღინიშნოს, რომ საკონსულო აღრიცხვა განკუთვნილია არა მხოლოდ საქართველოს მოქალაქეებისთვის, არამედ საქართველოში სტატუსის მქონე მოქალაქეობის არმქონე პირებისა და პირადობის ნეიტრალური მოწმობის/ნეიტრალური სამგზავრო დოკუმენტის მფლობელებისთვის. მოქალაქეების საკონსულო აღრიცხვაზე დაყენება ხდება კონკრეტული საკონსულო ოლქის ფარგლებში.

საკონსულო აღრიცხვაზე დადგომა არის ნებაყოფლობითი. სურვილის შემთხვევაში, მოქალაქეს შეუძლია საკონსულო აღრიცხვაზე დადგეს, როგორც საგარეო საქმეთა სამინისტროს ოფიციალური ვებ-გვერდის მეშვეობით (www.geoconsul.gov.ge), ისე ადგილსამყოფელ ქვეყანაში საქართველოს დიპლომატიურ წარმომადგენლობაში/საკონსულო დაწესებულებაში, პირადი გამოცხადების გზით ან განაცხადის საფოსტო გზავნილით გაგზავნის მეშვეობით. საკონსულო აღრიცხვაზე დადგომისთვის არ არის დაწესებული საკონსულო მოსაკრებელი და შესაბამისად, მომსახურება უფასოა“, – ნათქვამია მინისტრის წერილობით პასუხში.

ილია დარჩიაშვილი აღნიშნავს იმასაც, რომ საგარეო საქმეთა სამინისტრომ ჯერ კიდევ 2023 წელს აწარმოა ფართომასშტაბიანი საინფორმაციო კამპანია, საკონსულო საქმიანობის მართვის ელექტრონული სისტემის შესახებ, რომელმაც ასიათასობით მოქალაქე მოიცვა. აღნიშნული ღონისძიება მიზნად ისახავდა საზოგადოების ინფორმირებას, როგორც პორტალის, ასევე ზოგადად საკონსულო სერვისების, მათ შორის საკონსულო აღრიცხვასთან დაკავშირებით.

რაც შეეხება კიდევ ერთ საინტერპელაციო კითხვას, იგეგმება თუ არა დამატებითი საკონსულოების შექმნა, რათა საარჩევნო უბნები საზღვარგარეთ მაქსიმალურად დიდი რაოდენობით გაიხსნას და მოქალაქეებს არჩევნებში მონაწილეობისთვის ათასობით კილომეტრის გავლა არ მოუწიოს, დარჩიაშვილის განმარტებით, საკონსულო დაწესებულების გახსნის საკითხი კომპლექსურ საკითხს წარმოადგენს, რომლის განხილვისას, მხედველობაში მიიღება მასპინძელი ქვეყნის გეოგრაფიული თავისებურებები, ადგილსამყოფელი ქვეყნის რეგულაციები და სხვა საკითხები. საინტერპელაციო კითხვაზე პასუხად აღნიშნულია ისიც, რომ შესაძლოა განსხვავდებოდეს გადაწყვეტილების მიღების ვადები, დაწესებულების ადგილსამყოფელის შერჩევის წესები და სხვა.

“საარჩევნო უბნის შექმნის ზოგადი პრინციპი კი იმაში მდგომარეობს, რომ ამომრჩეველი ამომრჩეველთა ერთიან სიაში, როგორც ქვეყნის გარეთ, ასევე ქვეყნის შიგნით შეიყვანება რეგისტრაციის მისამართის მიხედვით. უცხოეთში მყოფი ამომრჩევლებისთვის მათი რეგისტრაციის მისამართი, იმ შემთხვევაში, თუ ისინი დგანან საკონსულო აღრიცხვაზე, არის საქართველოს შესაბამისი დიპლომატიური წარმომადგენლობის/საკონსულო დაწესებულების მისამართი. ამრიგად, საზღვარგარეთ საარჩევნო უბნები იხსნება დიპლომატიურ წარმომადგენლობებში ან/და საკონსულო დაწესებულებებში, მსგავსად მსოფლიოს არაერთი ქვეყნისა“, – აცხადებს საგარეო საქმეთა მინისტრი.

აღნიშნულ თემაზე კითხვებს ხვალ, 22 მარტს ილია დარჩიაშვილი პარლამენტის პლენარულ სხდომაზე უპასუხებს.