ვნების შაბათი – დიდი მარხვის ბოლო დღეა, რომელიც წინ უძღვის აღდგომის ბრწყინვალე დღესასწაულს.
ვნების კვირეულის დიდი შაბათი მორწმუნეთათვის ერთდროულად გლოვისა და სიხარულის დღეა. იესო ჯერ ისევ სამარხში წევს, მაგრამ ყველაფერი გარშემო უკვე სავსეა წინასააღდგომო სიხარულით.
დიდი შაბათი
წმინდა წერილის მიხედვით, ვნების კვირეულის დიდი შაბათის ღამეს მაცხოვარი დაიკრძალა.
რომაელების წესების მიხედვით, ჯვარცმულების სხეულებს ძელზე ტოვებდნენ, თუმცა უფროსობის ნებართვით შეიძლებოდა მათი დაკრძალვა.
ამიტომ იოსებმა იყიდა რა კვართი – გრძელი ტილო, რომელშიც იუდეველები მიცვალებულებს კრძალავდნენ, ქრისტეს ჯვარცმის და სიკვდილის შემდეგ, მივიდა პილატესთან და სთხოვა პროკურატორს იესოს ცხედარის დამარხვის უფლება მიეცა.
ქრისტეს სხეული ჯვრიდან გადმოხსნის შემდეგ განბანეს, კვართში შეახვიეს და სპეციალურ გამოქვაბულში დაკრძალეს, რომელიც გოლგოთასთან ახლოს მდებარეობდა და იოსებს ეკუთვნოდა.
ფარისევლები კი რომლებმაც იცოდნენ ქრისტეს წინასწარმეტყველებაზე მისი მკვდრეთით აღდგომის შესახებ, მივიდნენ პილატესთან და სთხოვეს იესოს საფლავთან გუშაგები დაეყენებინა, რადგან ეშინოდათ ცხედარი არავის მოეპარა.
იუდეაში რომის პროკურატორმა განკარგულება გასცა იესოს სამარხის კარი ამოექოლათ და გუშაგები დაეყენებინათ. ყველა ძალისხმევის მიუხედავად სამარხი კვირას ცარიელი აღმოჩნდა, რაც უდაოდ ქრისტეს ჭეშმარიტად აღდგომის მტკიცებულება გახდა.
დიდი შაბათის ღვთისმსახურება იესო ქრისტეს ხორცით საფლავში, სულით კი ჯოჯოხეთში ჩასვლას და, ბოლოს, მაცხოვრის მკვდრეთით აღდგომას ეძღვნება.
დიდ შაბათს მართლმადიდებლურ ეკლესიებში განსაკუთრებული მსახურება ტარდება. განრიგით ისინი პარასკევ საღამოს იწყება, საეკლესიო მსახურება ამ დღეს ერთდროულად სამგლოვიერო და სადღესასწაულო ხასიათისაა, რადგან დიდი შაბათი ასრულებს ვნების კვირეულს და აღდგომის დასაწყისად გვევლინება.
ამ დღეს ტაძრებში ხდება გარდამოხსნის შემოტარება ეკლესიის გარშემო, რის შემდეგაც მას შუა ტაძარში დაასვენებენ.
ეს რიტუალი მომასწავებელია უფლის წმიდა სხეულის გადმოსვენებისა ჯვარცმის ადგილიდან მისთვის გამზადებულ საფლავში.
სრულდება წირვა,ხოლო – 23:00 საათზე დაიწყება შუაღამის ჟამნი. ღამისთევის მსახურება, რომელსაც მოებმევა 00:00 საათიდან წმ.იოანე ოქროპირის სადღესასწაულო წირვა.
ღვთისმსახურებისას ამ დღეს კითხულობენ ნაწყვეტებს ძველი აღთქმიდან, სადაც საუბარია წინასწარმეტყველებაზე ქრისტეს აღდგომის შესახებ.
ტაძრებში ღვთისმსაზურების დასრულების შემდეგ ხდება კვერცხებისა და პასკების კყრთხევა, საღამოდან კი მორწმუნეებს აღსარების ჩაბარების შესაძლებლობა ეძლევათ.
დიდი შაბათი ერთადერთი შაბათია წლის განმავლობაში, როდესაც დაშვებულია და სავალდებულო მკაცრი მარხვა; ამასთან, ვინც აღდგომის წირვაზე ზიარებისათვის ემზადება, საღამოს 8 სთ-ის შემდეგ საზრდელი აღარ უნდა მიიღოს, ამ დღეს, აღარ იკითხება წმიდა ეფრემ ასურის სინანულის ლოცვაც.
