სტრასბურგის სასამართლოს რუსეთის ფედერაციას წინააღმდეგ კიდევ ერთი გამამტყუნებელი განაჩენი გამოიტანა.
ადამიანის უფლებათა ევროპულმა სასამართლომ რუსეთს შესაბამისი კომპენსაციები დააკისრა, რაც 129 827 500 ევროს ოდენობით განისაზღვრა.
სტრასბურგის სასამართლოს ოფიციალური ინფორმაციით, რუსეთს 2008 წელს საქართველოში შეჭრის შედეგად მოქალაქეების მიმართ მიყენებული დარღვევებისა და ზარალისთვის საქართველოსთვის კომპენსაცია სამი თვის ვადაში უნდა გადაეხადა.
ევროპის სასამართლოს დიდმა პალატამ 2008 წლის ომთან დაკავშირებით საქართველოს სარჩელის შესახებ სამართლიანი კომპენსაციის ნაწილთან მიმართებაში დამატებითი გადაწყვეტილება მიიღო ევროპული კონვენციის 41-ე მუხლის მიხედვით, რომელიც არ იყო გათვალისწინებული 2021 წლის მთავარი გადაწყვეტილებით. სასამართლოს დადგენილების მიხედვით, მას აქვს იურისდიქცია, განიხილოს საქართველოს მოთხოვნა კომპენსაციის თაობაზე, მიუხედავად იმისა, რომ რუსეთი ევროსაბჭოდან 2022 წელს გააძევეს და რუსულმა მხარე არ ითანამშრომლა სასამართლოსთან საკითხის განხილვისას.
სასამართლომ დაადგინა, რომ კონვენციის 41-ე მუხლი გამოიყენებოდა წინამდებარე საქმეზე სამხრეთ ოსეთის ქართულ სოფლებში და „ბუფერულ ზონაში“ მშვიდობიანი მოსახლეობის მკვლელობის ადმინისტრაციული პრაქტიკის მსხვერპლთა მიმართ. ასევე, „ბუფერულ ზონაში“ სახლების გადაწვისა და გაძარცვის ადმინისტრაციული პრაქტიკის, არაადამიანური და ღირსების შემლახველი მოპყრობის ადმინისტრაციული პრაქტიკის და ქართველი მშვიდობიანი მოქალაქეების თვითნებური დაკავების მსხვერპლთა მიმართ „სამხრეთ ოსეთის ძალების“ მიერ „სამხრეთ ოსეთის შინაგან საქმეთა სამინისტროს“ სარდაფში, ცხინვალში დაახლოებით 2008 წლის 10-27 აგვისტოს პერიოდში. ასევე, 2008 წლის 8-17 აგვისტოს ცხინვალში სამხრეთ ოსეთის ძალების მიერ დაკავებული ქართველი სამხედრო ტყვეების წამების ადმინისტრაციული პრაქტიკის მსხვერპლთა, ე.წ. სამხრეთ ოსეთსა და აფხაზეთში საქართველოს მოქალაქეებისთვის საკუთარ სახლებში დაბრუნების აღკვეთის ადმინისტრაციული პრაქტიკისა და მოპასუხე სახელმწიფოს მსხვერპლთა მიმართ, პროცედურულ ვალდებულების შეუსრულებლობისთვის, ჩაეტარებინა სათანადო და ეფექტური გამოძიება გარდაცვალების ფაქტებზე, რომელიც მოხდა საომარი მოქმედებების აქტიურ ფაზაში ან საომარი მოქმედებების შეწყვეტის შემდეგ.
სტრასბურგის სასამართლო ადგენს, რომ მოპასუხე სახელმწიფოს სამი თვის განმავლობაში უნდა გადაეხადა მომჩივანი სახელმწიფოს სასარგებლოდ 3 250 000 ევრო არამატერიალური ზიანისთვის, რომელიც განიცადა სულ მცირე 50-მა ადამიანმა ე.წ. სამხრეთ ოსეთის ქართულ სოფლებში მშვიდობიანი მოსახლეობის მკვლელობის შედეგად „ბუფერულ ზონაში“; ასევე, მოპასუხე მთავრობის მიერ თავისი პროცედურული ვალდებულების შეუსრულებლობის გამო, ჩაეტარებინა ადეკვატური და ეფექტური გამოძიება ამ მკვლელობებზე. სასამართლო ადგენს, რომ მოპასუხე სახელმწიფოს უნდა გადაეხადა მომჩივანი მთავრობისთვის სამი თვის ვადაში 2 697 500 ევრო არამატერიალური ზიანის გამო, რომელიც განიცადა სულ მცირე 166-მა ადამიანმა, საქართველოს მოქალაქეების არაადამიანური და დამამცირებელი მოპყრობის ადმინისტრაციული პრაქტიკის და თვითნებური დაკავების შედეგად, ე.წ. სამხრეთ ოსეთის ძალების მიერ ცხინვალში, 2008 წლის 10-27 აგვისტოს პერიოდში.
სასამართლოს გადაწყვეტილებით, მოპასუხე სახელმწიფოს სამი თვის ვადაში უნდა გადაეხადა 640 000 ევრო არამატერიალური ზიანისთვის, რომელიც განიცადა ქართველი სამხედრო ტყვეების წამების ადმინისტრაციული პრაქტიკის მსხვერპლმა სულ მცირე 16-მა ადამიანმა. ევროპული სასამართლოს გადაწყვეტილებით, მოპასუხე სახელმწიფოს უნდა გადაეხადა მომჩივანი მთავრობისთვის სამი თვის ვადაში 115 000 000 ევრო არამატერიალური ზიანისთვის, სულ მცირე 23 000 ადამიანისთვის სახლში დაბრუნების აღკვეთის ადმინისტრაციული პრაქტიკის საფუძველზე, ე.წ. სამხრეთ ოსეთსა და აფხაზეთში.
სასამართლოს გადაწყვეტილებით, მოპასუხე სახელმწიფოს სამი თვის განმავლობაში მოსარჩელე ქვეყნისთვის უნდა გადაეხადა 8 240 000 ევრო მოპასუხე მთავრობის სულ მცირე 412 მსხვერპლისთვის პროცედურულ ვალდებულების შეუსრულებლობისთვის, ჩაეტარებინა სათანადო და ეფექტური გამოძიება გარდაცვალების ფაქტებზე, რომელიც მოხდა საომარი მოქმედებების აქტიურ ფაზაში ან საომარი მოქმედებების შეწყვეტის შემდეგ.
სასამართლოს გადაწყვეტილებით, ევროპული კონვენციის 58-ე მუხლის (დენონსაცია) იურისდიქციას ექვემდებარება აღსრულებულიყო გამსაჩივრებელი ქვეყნის, ანუ საქართველოს მოთხოვნა 41-ე მუხლზე, ანუ სამართლიან დაკმაყოფილებაზე, მიუხედავად იმისა, რომ რუსეთის ფედერაციამ ევროპის საბჭო დატოვა.
სასამართლოს გადაწყვეტილებით ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციის 41-ე მუხლი (სამართლიანი დაკმაყოფილება) მისაღებია მოცემულ საქმეში ოკუპირებულ ცხინვალის ქართულ სოფლებსა და „ბუფერულ ზონაში“ მშვიდობიანი მოსახლეობის მიმართ ჩადენილი დანაშაულების მიმართ.
დანაშაულები მოიცავს სეპარატისტული ძალების მიერ მშვიდობიანი მოსახლეობის დახოცვას, მათი სახლების დაწვასა და გაძარცვას, დამცირებასა და არაადამიანურ მოპყრობას, ომის ტყვეთა წამებას, დევნილთა საკუთარ სახლებში დაბრუნებაზე წინააღმდეგობას.
Grand Chamber judgment Georgia v. Russia (II) – just satisfactionhttps://t.co/Fzq1PuI9qO#ECHR #CEDH #ECHRpress pic.twitter.com/1SknfHCUva
— ECHR CEDH (@ECHR_CEDH) April 28, 2023
