ევროპული გამოცემა „იეროფიენ თაიმსი“ (The European Times) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ვინ არის საქართველოში დაკავებული და საფრანგეთის მართლმსაჯულების მიერ ძებნილი იოგას მასწავლებელი ქალი ადინა სტოიანი?“ (ავტორი – ვილი ფოტრე, ბრიუსელში არსებული ადამიანის უფლებების დამცველი არასამთავრობო ორგანიზაცია Human Rights Without Frontiers-ის (HRWF) დირექტორი, განსაკუთრებით იცავს ქალების, ეთნიკური და რელიგიურ უმცირესობების წარმომადგენლების, აგრეთვე ლგბტ ადამიანების უფლებებს).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
2024 წლის 20 და 26 დეკემბერს თბილისის საქალაქო სასამართლოს სხდომებზე განიხილეს ექსტრადიციის საკითხი – უნდა გადასცეს თუ არა საქართველომ საფრანგეთს ინტერპოლის მიერ გაცემული ორდერის საფუძველზე 2024 წლის აგვისტოში თურქეთ-საქართველოს საზღვარზე დაკავებული ადინა სტოიანი და მისი მეუღლე მიხაი.
დეკემბრის შუა რიცხვებიდან რამდენიმე დღე ვიყავი თბილისში The European Times-ის დავალებით, საპარლამენტო არჩევნების სადაო შედეგებისა და ახალი პარლამენტის მიერ ახალი პროკრემლური პოზიციის მქონე პრეზიდენტის არჩევის შემდეგ ქვეყანაში შექმნილი არასტაბილური პოლიტიკური ვითარებისა და დემონსტრაციების გასაშუქებლად. გამოვიყენე თბილისში ყოფნის შესაძლებლობა, რომ შევხვედროდი სახელმწიფოსა და არასამთავრობო სექტორის წარმომადგენლებს, ასევე ცოლ-ქმარ სტოიანების საქმეში ჩართულ იურისტებს და შემეგროვებინა რამდენიმე გამოუქვეყნებელი ინფორმაცია წყვილის შესახებ. (…)
მეორე მოსმენის დასასრულს, რომელიც ჩემი საქართველოდან წასვლის შემდეგ გაიმართა, სასამართლომ დაადგინა, რომ საკითხის საბოლოოდ გადასაწყვეტად აუცილებელი იყო მესამე მოსმენაც, მანამდე კი უნდა მომხდარიყო ბეჭდურ-წერილობითი სასამართლო დოკუმენტების რუმინულ ენაზე თარგმნა, რასაც ადინა და მიხაი სტოიანები და მათი იურისტები მოითხოვდნენ, სასამართლო ხელისუფლების მიერ მანამდე დაწესებული ინგლისური ენის ნაცვლად.
სასამართლომ მიიჩნია, რომ მიხაი და ადინა სტოიანები საკმარისად ფლობდნენ ინგლისურს მათი საერთაშორისო საქმიანობის გამო, მაგრამ მათი საპირისპირო არგუმენტი იყო, რომ სამართალწარმოების დროს გამოყენებული და ინგლისურ ენაზე თარგმნილი იურიდიული და სასამართლო ენა მათთვის უცხო იყო და მათ წარუმატებლობის საფრთხის წინაშე აყენებდა – იმის გასაგებად, თუ რას უნდა მოაწერონ ხელი.
რთული საკითხების აღქმა და მათი გაცნობიერება ორმაგი თარგმანის დროს – ჯერ ქართულიდან ინგლისურად, თარჯიმნის მიერ და შემდეგ უკვე საკუთარ ენაზე (რუმინულად) – საკმაოდ რთულია. ადვოკატები ამტკიცებდნენ, რომ ორმაგი თარგმანის დროს დიდია უზუსტობების დაშვებისა და გაუგებრობების წარმოქმნის ალბათობა და შესაბამისად, არ არის გამორიცხული მართლმსაჯულების შეცდომა, რომლის მსხვერპლნი მიხაი და ადინა სტოიანები იქნებოდნენ.
ადინა და მიხაი სტოიანების დაკავების კონტექსტი
2023 წლის 28 ნოემბერს, დაახლოებით 175 პოლიციელისგან შექმნილი სპეცჯგუფის წევრები, შავი ნიღბებით, ჩაფხუტებითა და ტყვიაგაუმტარი ჟილეტებით, დილის 6 საათზე ერთდროულად შევიდნენ რვა სახლის ბინებში პარიზში და მის გარშემო, ასევე ნიცაში, სადაც რუმინელმა იოგას პრაქტიკოსებმა გადაწყვიტეს შესვლა.
რუმინელი იოგას პრაქტიკოსთა უმეტესობამ აირჩია საფრანგეთში სასიამოვნოსა და სასარგებლოსთან შერწყმა. მათ შორის იყვნენ IT ექსპერტები, ინჟინრები, დიზაინერები, მხატვრები, ექიმები, ფსიქოლოგები, მასწავლებლები, უნივერსიტეტისა და საშუალო სკოლის სტუდენტები და ა.შ.
2023 წლის 28 ნოემბრის რეიდები არ იყო ოპერაცია ტერორისტული ან შეიარაღებული ჯგუფის ან ნარკოტიკების კარტელის წინააღმდეგ. ეს იყო რეიდი, რომელიც მიმართული იყო, პოლიციის ეჭვებით, ისეთ ადგილების წინააღმდეგ, რომლებიც უკანონო ქმედებებისთვის გამოიყენებოდა: ადამიანებით ვაჭრობისათვის, სექსუალური ექსპლუატაციისათვის და იძულებითი პატიმრობისათვის.
ცოლ-ქმარ სტოიანების დაპატიმრების ორდერი, რომელიც პარიზიდან თბილისში ინტერპოლის მეშვეობით იქნა გადაცემული, მოიცავდა იმავე ბრალდებებს, თუმცა ისინი არ იმყოფებოდნენ საფრანგეთში პოლიციის რეიდების დროს ან მანამდე, არასოდეს ჰქონიათ იოგას საქმიანობა საფრანგეთში და არცერთ იოგას არ შეუტანია საჩივარი. მათ. ფრანგულ მედიაში ისინი არაერთხელ დახატეს კრიმინალად, ყოველგვარი მტკიცებულების გარეშე, რაც ჟურნალისტებს თავად შეეძლოთ შეეგროვებინათ.
ადინა სტოიანის ოჯახი და სოციალური ფონი
ადინა სტოიანი დაიბადა 1968 წლის 12 ივნისს ქალაქ სიბიუში (რუმინეთი). იგი გაიზარდა ბუქარესტში ნიკოლაე ჩაუშესკუს კომუნისტური მმართველობის დროს, მაგრამ მოინათლა მართლმადიდებლურ ეკლესიაში. დედამისი ტრანსპორტის სამინისტროს ბუღალტერი იყო. მამამისი ბუქარესტის პოლიტექნიკურ უნივერსიტეტში სწავლობდა და შემდეგ სამხედრო კარიერა გაიკეთა.
სწავლაში ადინა მამის კვალს გაჰყვა. 1991 წელს დაამთავრა პოლიტექნიკური უნივერსიტეტი სატრანსპორტო ინჟინრის სპეციალობით. ამის შემდეგ მან დაახლოებით ორი წელი იმუშავა რუმინეთში, ტრანსპორტის სამინისტროს კომპიუტერულ ცენტრში, მოგვიანებით კი საკუთარი თავი მხოლოდ სულიერებას მიუძღვნა, ასწავლიდა იოგას და ატარებდა ტრანტრას გაკვეთილებს. მას ჰყავს და – კორინა – რომელმაც დაამთავრა ბუქარესტის უნივერსიტეტი მათემატიკოსის სპეციალობით. კორინა გარკვეული პერიოდის განმავლობაში მათემატიკას ასწავლიდა, მოგვიანებით კი სხვა სფეროებში დაიწყო მუშაობა, ხოლო თავისუფალ დროს იოგას ასწავლიდა ბოლო ათი წლის განმავლობაში.
(…)
ადინა და მიხაი სტოიანები 2001 წელს რუმინეთის მართლმადიდებლურ ეკლესიაში დაქორწინდნენ და ერთი წლის შემდეგ დანიაში გადავიდნენ. როგორც იოგას მასწავლებლები, ისინი მუშაობდნენ დანიის იოგა ნატა ცენტრში. (…) ადინა სტოიანმა ასევე წაიკითხა ლექციები ისეთ თემებზე, როგორიცაა ჰორმონები, პრემენსტრუალური სინდრომი, ეზოთერული ასტროლოგია, სპეციალურად ქალებისთვის.
ადინა ეწინააღმდეგება საფრანგეთში მისი და მეუღლის ექსტრადირებას და ამბობს, რომ არ იყო ჩართული იქ იოგას აქტივობებში და არალეგალურ საქმიანობაში, როგორც ეს ინტერპოლის დაკავების ორდერშია ნახსენები, არაფერი აქვს საერთო 2023 წლის 28 ნოემბერს იოგას ცენტრებში პოლიციის მასობრივ დარბევასთან, რამაც გამოიწვია მისი დაკავება და წინასწარი პატიმრობა საქართველოში. სხვათა შორის, არცერთ იოგას არ შეუტანია საჩივარი მის ან მის ქმრის წინააღმდეგ.
მოამზადა სიმონ კილაძემ
