„იტალია უკრაინისათვის ნატოს სამშვიდობო გარანტიის მომხრეა, მაგრამ მისი გეგმები საფრანგეთისა და დიდი ბრიტანეთის მხრიდან წინააღმდეგობას აწყდება“, – წერს გაზეთი „კორიერე დელა სერა“ (Corriere della Sera) სტატიაში სათაურით „უკრაინაში სამშვიდობო ძალების სავარაუდო განლაგების გამო მოკავშირეებს შორის დაძაბულობა გაჩნდა: მელონიმ ჰკითხა მაკრონის – „რატომ წახვედი ვაშინგტონში?“ (ავტორი – მარკო გალუცი). იტალიის პრემიერ-მინისტრი ჯორჯა მელონი უკმაყოფილოა, რომ საფრანგეთი აშშ-სთან მიმართებით ევროკავშირთან შეთანხმების გარეშე მოქმედებს. მისი აზრით, ომისშემდგომი სიტუაციის დარეგულირების უზრუნველსაყოფად გაეროს როლი უნდა გაიზარდოს.
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
რამდენიმე დღის წინათ რომ ჯორჯა მელონისათვის რომ გეკითხათ, თუ როგორ წარმოუდგენია მას იდეალური გადაწყვეტილება უკრაინაში საომარი მოქმედებების შეჩერებისა და სამშვიდობო შეთანხმების დადებისათვის, იგი ყოველგვარი ყოყმანისა და ეჭვების გარეშე გიპასუხებდათ: „იდეალური გადაწყვეტილება იქნებოდა ნატოს გარანტიების დადგენა კიევისათვის, ალიანსში მისი ფორმალური გაწევრიანების გარეშე“. ეს ტექნიკურად რთული გადაწყვეტილება იქნებოდა, მაგრამ სწორედ ის ითვლება იტალიის მთავრობის მიერ გატარებული დიპლომატიის რეალური მიზანი: უსაფრთხოების გარანტიების უზრუნველყოფა ნატოს ევროპული ქვეყნების ძალების მიერ, აშშ-ის ნაკლები ჩარევით“.
გაურკვეველია, მოეწონებათ თუ არა ეს ამერიკელებს და საერთოდ, განხორციელდება თუ არა პრაქტიკაში, ამიტომ იტალიის მთავრობას მოუწევს საქმე ჰქონდეს მისთვის ყველაზე არასასურველ სცენართან, რომელსაც ანგლოსაქსები „მიწისზედა ოპერაციას“ უწოდებენ, ანუ სახმელეთო ჯარების განთავსებას უშუალოდ უკრაინაში. რატომ არ მოსწონს ეს იდეა რომს? იმიტომ, რომ იტალიელი ჯარისკაცების განთავსება უკრაინის ტერიტორიაზე უკავშირდება საფრთხეს, რომელიც მათ სიცოცხლეს დაემუქრება. გარდა ამისა, გამოიწვევს კონფლიქტს ჯორჯა მელონის (პარტია „იტალიელი ძმების“ ლიდერის) და მატეო სალვინს (მისი მოადგილე, პარტია „ჩრდილოეთის ლიგის“ ლიდერს) შორის. მატეო სალვინი კატეგორიული წინააღმდეგია იტალიის რეალური სამხედრო ჩარევა-მონაწილეობისა უკრაინის საქმეებში. შესაბამისად, ბოლო დროს გაჩნდა იდეა იმისა, რომ თუ იტალია უკრაინის მშვიდობის უზრუნველყოფაში მონაწილეობას მიიღებს, მაშინ ეს უნდა მოხდეს მხოლოდ გაეროს ეგიდით და გაეროს წესდების ჩარჩოებში.
გაერო (United Nations) – ეს ის მაგიური სიტყვაა, რომელიც იტალიის მთავრობის ყოველ წევრზე პოზიტიურად მოქმედებს. რა თქმა უნდა, შეიძლება ვინმეს გაუკვირდეს კიდეც – იმიტომ, რომ ბოლო წლებში გაერომ საკუთარი თავის დისკრედიტაცია მოახდინა, მაგრამ ახლა აშშ-ის პრეზიდენტის დონალდ ტრამპის პრეზიდენტობისას კვლავ თავის ცენტრალურ როლს იძენს (გავიხსენოთ უშიშროების საბჭოს ბოლო დღეებში მიღებული ამერიკულ-რუსული რეზოლუცია უკრაინის შესახებ!). გარდა ამისა, გაეროს როლის გაფართოება უკრაინის პრობლემის მოგვარების დროს ვლადიმერ პუტინისთვისაც დამამშვიდებელი იქნება, რადგან მას ნატოს სახელის ხსენებაც კი არ სიამოვნებს. ანუ თუ სამშვიდობო-სამხედრო კონტინგენტი უკრაინის ტერიტორიაზე არა ნატოს ევროპული ძალების სახით, არამედ გაეროს მანდატით განთავსდება, ამ იდეას რუსეთიც დათანხმდება. „ძალიან კარგი იქნება, თუ ამ იდეის რეალიზებაში ჩინეთიც შემოგვიერთდება. პეკინის ნაბიჯი უსაფრთხოების მნიშვნელოვანი გარანტია იქნებოდა გეოპოლიტიკური თვალსაზრისით“, – განაცხადა ჯორჯა მელონიმ.
სწორედ ამიტომ გამოთქვა საყვედური იტალიის თავდაცვის მინისტრმა გვიდო კროზეტომ საფრანგეთისა და დიდი ბრიტანეთის გასაგონად, რომ ისინი „თვითნებურად“, ევროკავშირისა და ნატოს სხვა წევრებისაგან „ჩუმად“ ცდილობენ ესოდენ დელიკატური და რთული ინიციატივების რეალიზებას და ვაშინგტონში დადიან…
მას შემდეგ, რაც საფრანგეთის პრეზიდენტი ვაშინგტონში აშშ-ის პრეზიდენტს შეხვდა და ევედრებოდა უკრაინაში „ევროპული ძალების“ განლაგების იდეას დათანხმებულიყო, ჯორჯა მელონიმ ემანუელ მაკრონს პირდაპირი კითხვა დაუსვა: „მუსიე მაკრონი, მე მინდა ვიცოდე, რატომ წახვედით ვაშინგტონში?“, რაზედაც მან უპასუხა, რომ „მე მხოლოდ საფრანგეთის სახელით ვმოქმედებდიო“. იტალიის პრემიერ-მინისტრმა საჭიროდ ჩათვალა ეთქვა, რომ ევროკავშირის ყველა წევრმა უკრაინის საკითხში ერთმანეთთან შეთანხმებულად უნდა იმოქმედონ. მოკლედ, პარიზსა და რომს შორის უკრაინაში სამშვიდობო ძალების განლაგების თაობაზე (რომელი ორგანიზაციის ეგიდით) აშკარა დაძაბულობა არსებობს.
ამ ყველაფრის გარდა, ერთი მხრივ, საფრანგეთს და დიდ ბრიტანეთს, ხოლო მეორე მხრივ, იტალიას შორის ამჟამად ღრმა პოლიტიკური ბზარი ჩნდება: ფაქტიურად, ორმა ბირთვულმა სახელმწიფომ, საფრანგეთმა და დიდმა ბრიტანეთმა, რომლებსაც გაეროს უშიშროების საბჭოში ვეტოს უფლება აქვთ, უკვე მიიღეს გადაწყვეტილება უკრაინაში „ნატოს ევროპული სამშვიდობო ძალების“ განლაგებაზე (მათ ამერიკაც ეთანხმება, მაგრამ საკუთარი მონაწილეობის გარეშე), რაც იტალიას ძალიან არ მოსწონს. ჯორჯა მელონის ჰყავს მომხრეები ევროკავშირში, მაგალითად, გერმანია და პოლონეთი, მაგრამ ძალები უთანასწოროა…
მოამზადა სიმონ კილაძემ
