დონალდ ტრამპმა მკვეთრად შეცვალა რიტორიკა რუსეთის პრეზიდენტის მიმართ. ტრამპსა და პუტინს შორის მეექვსე სატელეფონო საუბრის შემდეგ, რუსეთმა უკრაინის ქალაქებზე მასობრივი თავდასხმა დაიწყო, რამაც ამერიკაში აღშფოთება გამოიწვია არა მხოლოდ დემოკრატების, არამედ რესპუბლიკელებს შორის. ტრამპს სურს გამარჯვებულად და მსოფლიოში უძლიერეს ლიდერად გამოიყურებოდეს. პუტინის მხრიდან საჯარო დამცირება აიძულებს ტრამპს, მკვეთრად შეცვალოს რიტორიკა. ორშაბათს ტრამპი აპირებს განცხადებას, რომელიც პუტინისთვის უსიამოვნო სიურპრიზი იქნება.
ექსპერტები კამათობენ იმაზე, მთლიანად მიატოვა თუ არა ტრამპმა პუტინთან შეთანხმების მიღწევის იდეა, თუ მისი მკაცრი განცხადებები მხოლოდ რუსეთის პრეზიდენტზე ზეწოლის საშუალებაა. ტრამპის არაპროგნოზირებადობა არ იძლევა ამ კითხვაზე მკაფიო პასუხის გაცემის საშუალებას.
თუმცა, სიტუაციის განვითარება აიძულებს ტრამპს შეცვალოს საგარეო პოლიტიკისადმი მიდგომები. ჩინეთის საგარეო საქმეთა მინისტრმა ვან იმ ევროპელებს პირადად განუცხადა, რომ ჩინეთი არ დაუშვებს რუსეთის დამარცხებას, რადგან ამ შემთხვევაში შეერთებული შტატები გააძლიერებდა ზეწოლას ჩინეთზე. სი ძინპინის ავადმყოფობის შესახებ ჭორების ფონზე, ჩინეთში „ქორების“ პოზიციები გაძლიერდა, რომლებიც მზად არიან დასავლეთთან სიტუაციის ესკალაციისთვის.
რუსეთში შეერთებულ შტატებთან კომპრომისის მომხრეებმაც წააგეს მკაცრი ხაზის მომხრეებთან. შეერთებულ შტატებსა და რუსეთს შორის შესაძლო ერთობლივი ბიზნესპროექტების შესახებ მოლაპარაკებები, რომლებსაც დონალდ ტრამპის სპეციალური წარმომადგენელი სტივენ ვიტკოფი აწარმოებდა, წარუმატებელი აღმოჩნდა. პუტინმა „ქორების“ მხარე დაიკავა და ზაფხულის შეტევის წარმატებაზე დებს ფსონს. პუტინი არ თანხმდება ტრამპის მიერ მოთხოვნილ ცეცხლის შეწყვეტას ზაფხულის სამხედრო კამპანიის დასრულებამდე.
ტრამპის გეგმები რუსეთის ჩინეთისგან ჩამოცილება შესახებ არარეალური აღმოჩნდა. მისმა სამშვიდობო ინიციატივებმა „ქორების“ პოზიციების გაძლიერება გამოიწვია როგორც ჩინეთში, ასევე რუსეთში. ეს ნიშნავს, რომ რუსეთი და ჩინეთი მზად არიან გაზარდონ ფსონები.
ცნობილია, რომ ტრამპისთვის ეკონომიკური ინტერესები გადამწყვეტია. ტრამპმა სატარიფო ომის ახალი ეტაპი დაიწყო. კანადის წინააღმდეგ ტარიფების შემოღებამ უკვე გამოიწვია აშშ-ში საფონდო ბირჟების ინდექსების ვარდნა.
თუმცა, ტრამპს საფონდო ბირჟის რყევები არ აჩერებს. ტრამპი მიიჩნევს, რომ ტარიფები საერთაშორისო პოლიტიკაში ყველაზე ეფექტური იარაღია. ტრამპი, სავარაუდოდ, ამ იარაღს რუსეთის წინააღმდეგაც გამოიყენებს.
ნაკლებად სავარაუდოა, რომ ეს ომს დაასრულებს, მაგრამ ტრამპისთვის მნიშვნელოვანია, რომ მან ძლიერი ლიდერის იმიჯი შეინარჩუნოს. პუტინსაც ძლიერი ლიდერის იმიჯი უნდა ჰქონდეს. ამიტომ, ის უკრაინაზე თავდასხმების გაძლიერებას გააგრძელებს.
ასევე არ უნდა დაგვავიწყდეს ტრამპის სურვილი, მიიღოს ნობელის პრემია მშვიდობის დარგში. ვაშინგტონში ვიზიტის დროს ბენიამინ ნეთანიაჰუმ დონალდ ტრამპს გადასცა დოკუმენტი ისრაელის მიერ აშშ-ის პრეზიდენტის ნობელის პრემიაზე წარდგენის შესახებ. უკრაინაში ომის გაგრძელება აზიანებს ტრამპის, როგორც მშვიდობისმყოფელის იმიჯს. ტრამპის პირადი წყენა პუტინის მიმართ შესაძლოა საერთაშორისო პოლიტიკაში უფრო მნიშვნელოვან ფაქტორად იქცეს, ვიდრე აშშ-ის გლობალური ინტერესები.
ამრიგად, სამხედრო კონფლიქტის ესკალაცია ნოემბერში წვიმიანი სეზონის დაწყებამდე გაიზრდება. ტრამპის ტარიფების ომი გლობალურ ეკონომიკაში ქაოსს გამოიწვევს. მსოფლიოში ეკონომიკური ზრდა შენელდება, ნავთობის ფასები კვლავ დაეცემა. ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ მოლაპარაკებების განახლება შესაძლებელია მხოლოდ მას შემდეგ, რაც რუსეთში და ჩინეთში „ქორები“ ამოწურავენ თავიანთ არგუმენტებს და ეკონომიკური კრიზისი აიძულებს ამ ქვეყნების ელიტებს, შეერთებულ შტატებთან კომპრომისი ეძიონ.
ავტ: ავთანდილ წულაძე – პოლიტოლოგი
